Recenzje

• Księgarka na regale

  2018-03-23

  Weronika Gogola. Gogolówna. Zapamiętajcie to nazwisko. Ponieważ silny to debiut. Wkracza w kanon wybitnej prozy. Niczym Herkules czy Godzilla - przezwiska, które przylgnęły, do głównej bohaterki w szkole, gdzie ganiała za chłopcami z zaciśniętymi pięściami, ponieważ strzały Amora jakoś ich umykały. Gogolówny przeżywają chłopów. Ci dożywają tylko lat pięćdziesięciu. Idą, niespodziewanie upadają i umierają. To samo robi autorka. Idzie po latach własnego życia, jako wszechwiedząca szeptucha i rejestruje potknięcia, upadki, podróże do trumny. Nie mrozi nam krwi w żyłach. Bierze nas za rękę i oprowadza po śmierci, ostrzega nas bijącymi dzwonami. W Olszynach biją one rano i wieczorem, na „Anioł Pański”, przed mszą i na śmierć biją. Lecz nie robią nam krzywdy, godziny wybijają kolejne i na każdego przyjdzie ta ostatnia. Każdemu zegarek stanie na godzinie dwunastej. Gogola zaczyna jako niewinna dziewczynka, obserwatorka, która uczy się różnicy pomiędzy wilkiem i rakiem. Przekonuję się na swojej skórze, że wilk i rak przepoczwarzają się w inne stwory i mogą odebrać bliskich. Niczym dziecinna wyliczanka w tańcu ze śmiercią. Może jakiegoś czytelnika godziny wyliczane przez Gogolę zmęczą, lecz trzeba sunąc dalej, dopóki nie dotrze się do sedna przesłania. Usilnie zalecam. To przychodzi jak słońce wyłaniające się spoza sielskiej łąki. Kąpiesz się w nim i po drodze odnajdujesz gdzieś siebie. Justyna Sobolewska na odwrocie okładki pisze, że jest „to pełna życia książka ebook o śmierci”. Na moje całe szczęście - nie tylko. To plecionka dorastania dziewczynki, piekielnie samoświadomej obserwatorki, która wnika we wszystkie doświadczenia życiowe z niebywałą głębią. Jednak nie rozszarpie nas tym na strzępy. Pokaże, że dziewczynce dorastać nie jest łatwo. Zrobi to dodatkowo tak trudnym metodą wicia narracji, niemal na jednym wdechu, strumieniem świadomości, którym ja z czytelniczą rozkoszą się oblałam. Mimo tego, że książka ebook pisana jest w formie jakby pamiętnika dziewczynki, która wie, że dla płci żeńskiej dorastanie jest trudniejsze, to jest ona w pełni świadoma, że „niektóre rzeczy z człowieka na człowieka przechodzą nawet po setkach lat i później się nie wie, czy jest się sobą naprawdę, czy jest się może pozbieranym z kawałków”. Myślałam, że moje czytelnicze serce będzie oddawać się „po trochu”. Czuję, że powinnam przeprosić, że pożarłam Cię niemalże przy jednym posiedzeniu. Gogola uwiła siebie, z mnóstwa kawałków swej córowizny, i co za tym idzie - niejednego z nas, w folklorystyczną plecionkę, haftowaną chusteczkę, koronkę życia. Czytało się wybornie. Śmierć się trochę oswoiło. I w Gogolówny języku się zakochało z wiernością wypatrującą dalszych dzieł.

• Agata Olejnik

  2018-03-23

  „Mało kto wie, że ja zapamiętuję wszystko. Lecz ja naprawdę pamiętam o wszystkim. Może kiedyś gdzieś to zapiszę, na wypadek jakby na starość zaczęło mi wietrzeć z głowy. Jeśli dożyję starości. Może nawet nie dożyję studiów? Różnie może być.” Tak mówi mała Weronika, mieszkanka małopolskich Olszyn, narratorka debiutanckiej książki Gogoli „Po trochu”. Funduje nam spacer po krainie dzieciństwa nie trzymając się żadnych dat, ani chronologii, podążając za intuicją bajarza. Pamięć jako katalog biblioteczny, skompletowane fiszki zdarzeń bez lat. Przywoływacze nawiedzające nas pod wypływem zapachu, smaku, brzmienia, skojarzenia. Jajko niespodzianka - pożar Gieesu, kogel-mogel – mama, plastelina – kupa w szpitalu. Historia dziadka Lemoniady i jego tajemniczego zeszytu, winko z dymionka, Kasiorowe kury, kąpiel w pokrzywach, czy przyjaźń z Sieją. Niemal idylliczna kraina wiecznej niewinności. Zazwyczaj zapisy dzieciństwa i młodości, lata potem zmieniają się w mieszankę opowieści lirycznych i wspomnień zdeformowanych, po liposukcji, mało oczywistych, czasem niepewnych. Tymczasem ta książka ebook nie jest układanką z gotowych elementów, punktowcem z wielkiej płyty, zestawem pomników i kreacji lat 90-tych. Cappuccino w proszku, duraleks, jajka niespodzianki, Bravo, Phil Colins z walkmana. Spacer po Olszynach z kiedyś, nie jest wywoływaniem duchów, raczej opowiadaniem ludzi, którzy byli, czasem trochę wymyśleni, trochę dopowiedzeni, czasem zaklęci w przedmiotach. W powieści Gogoli wiata nas pieśń żałobna, która śpiewana będzie w każdym rozdziale, co najmniej raz. Bim bam. Bim bam. Koleje losu, przeszywające nieuchronnie delikatność niewinności. W każdym rozdziale kogoś żegnamy - Gogolowi mężczyźni żyją tylko do 50-tki. „Bo tak już jest, że jak się człowiek boi lub nie rozumie, lub po prostu, kiedy jest mu smutno, to potrzebuje coś słodkiego na mowa i wiele snu. Wiele snu, aby nie było tego, co jest naprawdę.” Boże, jaka to cudowna książka. Napisana mową bezpretensjonalnym i z humorem. Każdy z nas ma w sobie tę opowieść, własne babcie Fredzie, własne wyprawy na porzeczki, własne aromaty skoszonej trawy, własne szczepione jabłonki, sionki pachnące stęchlizną, własne strachy kryjące się w ciemności. I przede wszystkim te historie wyrosłe wraz z ludźmi, którzy byli, którzy są, którzy nas zlepili.

• Allan

  2018-03-23

  Zaintrygowała mnie okładka, która przypomniała mi o wycinankach, jakie były w domu mojej babci. Podobne wzory widywałem w sklepach Cepelii dużo lat później. Wyjątkowo proste, a zarazem przykuwające wzrok. Okładka "Po trochu" wygląda swojsko. Mamy tutaj postacie i rzeczy występujące w książce. Białe tło jest idealne. Sama książka ebook była dla mnie powrotem do dzieciństwa. Autorka porusza tutaj dużo tematów, dotyczących rodziny, wzrastania, asymilacji i wsi. Gogola pisze o śmierci bliskich, o własnej znacznej rodzinie i o innych, na pozór mało kluczowych faktach z życia, lecz jakże szalenie ciekawych i formujących nas, jako ludzi. W "Po trochu" jest wiele szczerości i prawdziwości. Miałem wrażenie, jakbym dotykał tego co czytam. To było namacalne i wyjątkowo realistyczne. Zresztą "akcję" osadziła w nieźle mi słynnych terenach Tarnowa i okoli. Autorka idealnie dobrała narrację. Opowiadanie jest lekka, a sama dziewczynka opowiada w dwunastu godzinach, czyli dwunastu rozdziałach o tym, co ją spotyka. Jej opowiadanie jest barwna i ciekawa. Uderzyła mnie szczerość i prawdziwość przekazu, a przy tym wyjątkowa szczerość w opowieści. Gogola utworzyła pomost między tym co było, a tym co jest teraz. W trakcie lektury ciężko mi było uwierzyć, że tak młoda dziewczyna tak idealnie pisze o historii, niekoniecznie tej bardzo odległej, lecz pamiętając o wielu niuansach, które mnie z wiekiem gdzieś umykają. Ta książka ebook jest dla mnie osobiście spacerem po meandrach zakurzonych wspomnień. "Po trochu" to kawał dobrej literatury dla czytelników, poszukujących czegoś świeżego w słowie pisanym. Debiut autorki pozwala mi myśleć o niej jako o nowej gwieździe na rynku literackim. Warto się zapoznać. Siła tej książki tkwi w prostocie narracji. Autorka (na szczęście) nie wysilała się z wymyślaniem fabuły. Wszystko jest tutaj znajome, a sama książka ebook jest niczym dobre ciasto. Jem i stale czuję niedosyt, chociaż smakuje wyśmienicie. Z niecierpliwością czekam na kolejne utwory Weroniki Gogoli, nazywanej Janicką Zbójnicką. Autorka ma wyjątkowo rzadki dar wyłuskiwania z szarego życia tego, co dla innych jest mało istotne. Gogola swoim debiutem czyni zamieszanie, pokazując że urok i siła tkwi w prostocie. Serdecznie polecam!!!