Strona 1 PRZEPISÓW SIOSTRY MARII Strona 2 SPIS TREŚCI ' I. |> U i 'i •I•11 i .uly S i o s t r y M a r i i ................................................................. 14 l ' t / . p i s y p o d s t a w o w e ............................................................. 17 I1' mi.I 18 n i i l . i r . ki 18 Iii . m o w o j a b ł k o w y ................................................................19 •• .. \ Im» wy ........................................................................................19 ... |>i 11 ul« >i <» w y ........................................................................................ 2 0 m n l a n o w y .......................................................................................2 0 . n k o w y .......................................................................................... 21 n nilowy .......................................................................................... 21 . ii Imii b i s u . ' 22 I', i" 23 l/.il/lkl .......................................................................................... 2 3 i In kl l a n c .................................................................................... 2 4 / . u ( ri I i ...........................................................................................2 4 i .1 . n o n .......................................................................................2 5 I', . mi . . ............................................................................................................. 2 5 • ,. i . . I p l y s i o w y .................................................................................. 2 6 ... i n k i i l o z u p y .....................................................................................2 6 u.. I . . ... will ż y w n y .................................................................................. 2 7 I k n o w a n i 1 m a s ł o .................................................................................. 2 7 I u >» a m u s z t a r d a ............................................................................2 8 M i|<ni. / ......................................................................................2 8 li. i i . n m i a c z a n e .............................................................................. 2 9 |>tli), l z i e m n i a c z a n e .............................................................................2 9 Na k M i l k i ......................................................................................... 3 0 I . . . . lic i i a s l o n a t a r t y ...................................................................... 3 0 I k w a s b u r a c z a n y ............................................................ 31 1'a .i.i l u j u z n a ........................................................................................ 31 II VIkl ......................................................................................3 2 i i . r.ii. . I i o ż d ż o w e ................................................................................ 3 2 5 Strona 3 Ciasto na p iz z ę .......................................................................... 33 w igilijnc łam ańce z m a k ie m .............................................. 86 C iasto francuskie...................................................................... 34 •I. <I/ w oliwie............................................................................. 88 K rem budyniow y...................................................................... 35 *.!■ *I/ w śm ietan ie.....................................................................90 Krem czekoladowo-kaw owy................................................35 il.ilka ze śle d z ia m i................................................................92 Polewa czekoladow a................................................................36 1 .alki rybne ze szczupaka......................................................94 M asa m ascarp o n e..................................................................... 36 l’n rogi ruskie............................................................................. 96 Lukier............................................................................................. 37 l ,u /k a z jabłkami..................................................................... 98 Biszkopt......................................................................................... 37 Bigos .......................................................................................100 Kruszon k a....................................................................................38 l irkówka w sosie pom idorow ym ................................... 102 Zakw as na ż u r............................................................................ 38 . iiulacz po kaszubsku.......................................................... 104 i' mu rowana ryba w sosie m igd ałow ym ..................... 106 A d w e n t .......................................................................................39 .ipiekany łosoś........................................................................108 Sałatka żydow ska......................................................................42 lu b nadziewany suszonymi śliw kam i.......................110 W arstw ow a sałatka z tuń czyk iem ..................................... 44 i . .I. dwiczki m iodow o-m usztardow e............................. 112 Leczo wegetariańskie.............................................................. 46 lilęd w iczk i pieczone z se re m ...........................................114 Ryż zapiekany z w arzyw am i.................................................48 i oinpol z suszu....................................................................... 116 Placki ziem niaczane z pieczarkam i.................................. 50 1'iernii /ki korzenne...............................................................118 Kotlety grzybow e......................................................................52 r u rożki z b ak aliam i..............................................................119 Naleśniki ze szpinakiem i sosem czosnkow ym 53 1 u sio m archew kow e............................................................120 Tarta ze śliwkam i...................................................................... 54 I ulu ..............................................................................122 C iasto z m asą grysikow ą....................................................... 56 l nlcbiak......................................................................................124 Ciasto Jak u b a............................................................................. 58 I' vha w porach i p ieczark ach .............................................125 Ryżowa zapiekanka ze śliwkam i........................................ 60 .wiąleczne muffinki...............................................................126 W i g i l i a i B o ż e N a r o d z e n i e ..................................... 61 Zebra ....................................................................................... 128 Barszcz czerw ony z uszkam i................................................64 bni ik / m asą budyniow ą................................................... 130 Zupa grzybow a.......................................................................... 66 Krucha szarlotka..................................................................... 133 Łazanki z k apustą.....................................................................68 I r,lei żuraw inow y.................................................................. 134 Kapusta z grzybam i..................................................................70 .. i tuk / brzoskw inią.............................................................136 Pierogi z kapustą i grzybam i................................................72 M akowiec ze skórką p om arań czo w ą............................. 138 Paszteciki do b arszczu ........................................................... 74 i iuslo / kremem z krówki.................................................. 140 Karp sm ażony............................................................................ 76 lakowiec p o japońsku.........................................................142 Karp w galarecie........................................................................ 78 l.iblci znik na cieście biszkoptow ym ..............................144 Ryba po grecku.......................................................................... 80 Piernik......................................................................................... 146 Ryba w sosie ketchupow ym .................................................82 K i emówka kardynalska........................................................148 Ryba w sosie beszam elow ym ...............................................84 '•li/gacz........................................................................................ 150 7 Strona 4 K a r n a w a ł ..................................................................................... 1 11lo iwka w kapuście...........................................................220 Tarta z kurczakiem i p ieczarkam i................................... 154 lo.il.t kiełbasa w kapuście................................................... 222 M akaron ze szp in ak iem ...................................................... . 5^ 0 lunatyczny schab............................................................... 224 Polędwiczki wieprzowe z papryką................................ 4544 Hm zek pieczony...................................................................... 226 Ser panierow any w przypraw ach..................................... i<so 1 ukuli ze gniazda....................................................................228 Cebulowe krążki w piw ie.................................................... 452 f '1 'R l .................................................................................230 Ryżowa sałatka z wędzonym łososiem .......................... 154 hu . /. u rzymska z jajkiem ..................................................232 Sałatka z szynką........................................................................4^ Ib ki w cieście.......................................................................... 234 Surówka z selera z ro d zyn k am i........................................4457 Ib Im w galarecie......................................................................236 K ruche faworki..................................................................... 4544 Wi< Ikanocna pieczeń w ołow a.......................................... 238 Pączki pom arańczow e............................................................ I "'ioś ze szp in ak iem ............................................................ 240 Pieczone b an an y .................................................................... .. upiekany pod se re m ........................................................... 240 Czekoladowe kulki.............................................................. 474 Halika w ielkanocna................................................................242 Trufle w czekoladzie.............................................................. 176 Halik.1 / w iśniam i.................................................................... 244 Ciasteczka 7. konfituram i.................................................... .. Wielkanocny keks................................................................... 246 Biszkopt z m asą budyniow ą............................................... 4440 - "lik na kruchym sp o d zie...............................................248 Bananowe p o le ......................................................................... 437 la u rek m igdałowy..............................................................250 W i e l k i P o s t ........................................................................... |3 3 li Iłowiec w k ratk ę...............................................................252 Śledzie pod szubą .................................................... 43(4 1 ia .lo drożdżow e................................................................... 254 Risotto 7. pieczarkam i i w arzyw am i............................... 1 gs l ' ulyi yjna pasch a.................................................................. 256 Krokiety z kapustą i grzybam i........................................... 490 Hu 11 fik z kawałkami czekolady........................................ 258 Kluski śląskie........................................................................... .. Kopytka z sosem pieczarkow ym ...................................... 494 ' 1 <u /.y s t o ś c i r o d z i n n e ............................................... 259 Kruche rogaliki drożdżow e................................................ 495 1 u /ybki m arynow ane............................................................262 Baletki z m akiem i m arm oladą..................................... 493 1lalka / jaj i kukurydzy...................................................... 264 •1l.1t ka jarzynow a................................................................... 266 W i e l k a n o c ............................................................................ 499 >1 u ka / kuskusem ................................................................ 268 Jajka faszerowane pieczarkam i.......................................... 202 I 1 zerowane p apryki............................................................. 270 Tęczowe jajk a............................................................................204 upa serowa 7. g rzan kam i................................................... 272 Chrzan z jajkiem ..................................................................... 206 1 11lud ni k litewski................................................................... 274 C hrzan czerw ony................................................................. 208 l' ’ .ka zupa pom idorow a z s e re m ................................ 275 Świąteczna ćw ikła................................................................... 210 /lip a cebulowa.......................................................................... 276 Sałatka gyros 7. kurczakiem ................................................ 212 upa krem z brokułów ..........................................................277 Sałatka w ielkanocna.............................................................. 214 upa pom idorow a...................................................................278 Galaretka 7. jajk am i...................................................................16 Ibisol ................................................................................ 279 Babciny żu re k .......................................................................... 218 n\c le drobiowe w sosie pieczarkow ym .....................280 9 Strona 5 Udko pieczone......................................................................... 282 W ątróbka drobiowa z cebulką.......................................... 284 Cielęcina po florencku......................................................... 286 WSTĘP Schab zapiekany z serem i p ieczark am i....................... 288 Gulasz w ołow y z w arzyw am i............................................ 290 Kotlet devolay.......................................................................... 292 ¡•ni wszym zwyczaju staroświeckim (...) nie Szybki gulasz............................................................................ 294 - byt wykwintnych potraw. Rosół, barszcz, Schab faszerowany suszonym i p o m id o ra m i 295 ,i mięsu, bigos z kapustę, z różnego mięsiwu Kotlety m ielone....................................................................... 296 ; n ii/i imii, kiełbasę i słoninę, drobno pokrajanym i Kurczak faszerowany.............................................................298 Kurczak w cieście francuskim .......................................... 300 > ¡gusta kwaśną pomięszanymi. (...) Skoro •'.ii ¡snęło do Polski kucharzów Francuzów Pieczeń z szynki w ieprzowej............................................. 302 .'i/.ii v wydoskonalili się w kucharstwie, zniknęły Pierogi z m ięsem .....................................................................304 0 . 0 n ’ naturalne, a nastąpiły na ich miejsce ja k Piersi kurczaka w kokosie...................................................306 a, n wyk w ¡niniejsze, ja k o to: zupy rumiane, zupy Ryż po myśliwsku...................................................................308 Sandacz zapiekany z w arzyw am i..................................... 310 ■ n>soły delikatne, potrawy z mięsiw rozmaitych oponowane, pasztety przewyborne. Schab pod pierzynką z boczku......................................... 312 Gołąbki pieczone w piekarniku....................................... 314 O pis o b y c z a jó w z a p a n o w a n ia A u g u sta III Zapiekanka brokułowa z kurczakiem ........................... 316 ks. Jęd r z ej K ito w ic z - X V II w. Zapiekanka ziem niaczana z kiełbasą.............................318 Ziem niaki zapiekane z m asłem i ceb u lą...................... 320 u k w łaśn ie w k ra cz a ją cą n a p olsk ie sto ły Ciasto orzechowe z krem em czekoladow ym 322 1. Im d n io eu ro p e jsk ą sztu k ę k u lin a rn ą K ruche ciasto z wiśniami i bitą śm ietan ą.................... 324 Pianka cytryn ow a...................................................................326 l . im o n to w ał sły n n y sie d e m n a sto w ie cz n y Rolada biszkoptowa z posypką o rzech ow ą.................328 l i n o d zieja i g a w ę d z ia rz , je z u ita , k s. Jęd rzej K ruche ciasteczka z polewą................................................330 k ilo w icz . u .1 u szn e były je d n a k je g o o b aw y : m i m o że Indeks........................................ 331 ii-my p rzeszło d w ieście lat p ó ź n ie j, w szak nie ip o m n ie liśm y o tra d y c ja c h n a sz y ch p rzo d k ó w . Iuilskich d o m a c h w cią ż p rz y g o to w u je się . I.mia w ed łu g d a w n y ch re c e p tu r - z w łaszcza l >i idezas d y k to w a n y ch p o rz ą d k ie m k a le n d a rz a 111111 g icz n e g o o k re só w p o s tu o ra z św iąt I - im ieln ych . S taro p o lsk ie p rz y sm a k i zajm u ją •.I. iwne m ie jsce n a n a sz y ch s to ła c h ta k ż e p o d c z a s 10 ii Strona 6 ro zlicz n y ch u ro cz y sto ś ci ro d z in n y c h : im ie n in , i. sp o só b te ż z a p rz e cz y ć, że o d cz a su d o cz a su u ro d z in , ro c z n ic , a ta k ż e św ię to w a n y ch w g ro n ie i iint tra d y cy jn e g o sta ro p o lsk ie g o m en u n ajb liższy ch k o lejn y ch w y d a rz e ń zw ią z a n y ch i i. /a ją w y śm ie n ite p o tra w y z a p o ż y cz o n e z K o śc io łe m K a to lick im : ch rz tó w , K o m u n ii / 1111 iych k u ch n i n a ro d o w y c h b ą d ź też n im i Św iętych i b ie rz m o w a ń . in p iiow an e. C o r a z łatw iej d o stę p n e p ro d u k ty C y k lic z n a z m ie n n o ś ć tra d y cy jn e g o p olsk iego i mi iki ni ta k ż e m o ż liw o ść u ro z m a ic e n ia ja d ło sp isu p rz e z c a łe w ieki w y z n a cz a n a i .u h z im o w y c h w ie c z o ró w w y p iek am i o ra z b yła ró w n ie ż p rz e z d ru g i isto tn y cz y n n ik i >1raw am i z d o d a tk ie m e g z o ty c z n y c h o w o có w - s e z o n o w o ś ć zb io ró w i d o s tę p n o ść .1rzy w, ta k ich ja k c h o ć b y n a jta ń sz e w tym p o sz cz e g ó ln y ch p ro d u k tó w . C h o ć dzisiaj ■11 e sic cy tru sy . m o ż e m y cie sz y ć się n im i w łaściw ie p rz e z ca ły ' 11 i>rzcpisów S iostry M arii łą c z y ze so b ą ro k , to je d n a k - c h c ą c tr z y m a ć się m o żliw ie jak wsi kie o p isy w an e e le m e n ty : in sp irow an ej najbliżej n a tu ry i ro d z im y ch zw y cz a jó w - w ciąż 11 Iolet n im d o ś w ia d cz e n ie m , tra d y cy jn e j p o d d a je m y się ry tm o w i p ó r ro k u , k tó re o fe ru ją pi if.kiej książki k u ch arsk iej (p ełn ej n a m c o r a z to in n e , św ieże, w sp a n ia łe składniki. i uk azyw an ych o d p o k o le ń re c e p tu r I tak: w io sn ą w polskiej k u ch n i g o sz cz ą iilm a m y ch ), z b io ru n ajp o p u larn iejszy ch ch a ra k te ry sty c z n e d la n a sz e g o k lim atu now alijki i\, ale n ie tru d n y c h !) p rz e p isó w n a u lu b ion e i lekkie p rzek ąsk i; la te m cie sz y m y się ek sp lozją l im a I'olak ów o r a z p e łn e g o s z a c u n k u p o k ło n u b a rw i sm a k ó w w arz y w (p o m id o ró w , ogó rk ów , n o n ę zaleceń k a le n d a rz a litu rg icz n e g o , k tó ry g ro szk u ) o ra z o w o có w (tru sk a w e k , cz e re śn i, i .k resach A d w e n tu i W ie lk ie g o P o stu n ak azu je ag restu i p o rz e cz e k ). S zczeg óln ie a ro m a ty cz n ą n nu w strz e m ię ź liw o ść o d m ię s a , tłu s ty ch , p o rą ro k u jest jesie ń - cz a s z b io ró w n a p o la ch , in 'k ich d ań i h u cz n y ch zabaw . w s a d a c h i o g ro d a c h . W te d y też d o n aszy ch I' i . pisy z za sa d y n ie n a le ż ą d o tru d n y ch d o m ó w trafiają w sp an iale p a c h n ą c e grzyb y i i. li p rzy g o to w an ia m o g ą się p o d ją ć tak że o ra z in n e n iezastąp io n e d a ry lasów . Z im a to p. i. /ą tk u ją c y k u ch a rz e - u śm ie c h n a tw a rz a ch n a to m ia s t cz a s p o ż y tk o w a n ia sp o rz ą d z o n y ch . . . i / p e w n o ścią w y n a g ro d z i im k u lin a rn e w cześniej z ap asó w o ra z w y cz a ro w y w a n ia i i i . igania. n ie z a p o m n ia n y ch d ań z p ro sty ch skład n ik ów , m . i wijąc się p a m ię ta ć o sta ro p o lsk im ta k ich jak ch o ćb y g r o c h , k ap u sta cz y su sz o n e Iu iw iedzeniu: „ G o ś ć w d o m - B ó g w d o m ”, śliw ki. C h o ć p ro ste - to w łaśn ie o n e tw o rz ą .I m a jm y zatem b liź n im ra d o ś ć i w esele - tak że n ie p o w ta rz a ln y k lim a t w igilijnej w ie cz e rz y u k u ch n i. i św iąt B o żeg o N a ro d z e n ia . S zczęść B oże, sm aczn eg o! s. M a r ia G oretti Strona 7 'p a d a ją c e b a k a l i e w w y p ie k a c h M M it: RADY SIOSTRY MARII \I>y ro d zy n k i, su s z o n e śliw ki, in n e b ak alie i i >woce nie o p a d a ły p o d c z a s p ie cz e n ia n a d n o ■i.isi, o btaczaj je lekko w m ą c e - zapobiegnie to S m a ż o n e m ię s o w o ło w e •h niek on trolow an em u zanurzan iu się w ciasto. P a m ię ta j, aby n ie so lić w o ło w in y p rzed sm a ż e n ie m . W a ż n e te ż je st, by tłu sz cz był : <a w d z a n ie c ia s t a p a t y c z k ie m g o rą c y o r a z by n a p a te ln ię n ie w y k ła d a ć :.ijp o p u larn iejszą m e to d ę sp raw d zan ia je d n o ra z o w o zb yt d u ż o m ię sa - z n a cz n ie o b n iż a i. en, c z y w ypiek je st ju ż g otow y, stan ow i to te m p e ra tu rę o b ró b k i, a p o tra w a n asiąk a i ikluw anie g o za p o m o c ą p a ty cz k a lub tłu sz cz e m . 11h i,iłow ego d ru cik a . Z azw y czaj ro b i się to S o cz y sta b a b k a w ie lk a n o c n a 11liejscu , w k tó ry m je st n ajw ięcej m asy. u. hy p a ty cz e k o z n a c z a , że m o ż n a w yjąć Jeśli b ab k a piask ow a p o u p ie cz e n iu lub p o d c z a s p rz e ch o w y w a n ia sta n ie się zbyt su c h a , ow iń 1,1 sio z p iek arn ik a. ją śc ie re cz k ą n a s ą c z o n ą ru m e m i o d sta w I I r/ a h ia n ie c ia s t a d r o ż d ż o w e g o n a 2 god ziny. P rz e sta n ie się k ru sz y ć i zyska \l>v c ia s to d ro ż d ż o w e p o d c z a s m ik so w a n ia w sp an iały a ro m a t. nie p o d n o siło się zb yt w y so k o , p o sm a ru j III leszad ła pow yżej h a k ó w o d r o b in ą tłu szczu . P la c k i z ie m n ia c z a n e A b y sta rte z iem n iak i n a p lack i n ie ciem n iały , '•-•A. rety szty w n ej p ia n y d o d aj d o c ia s ta śm ietan y. |. .li ch c e sz , ab y p ia n a u b ijan a z b iałek była i v w n a, p o d k o n ie c u b ija n ia d od aj d o niej M le k o d o w y p iek ó w . zy p tę soli (d la je sz cz e siln iejszeg o efektu D o c ia s t dod aw aj zaw sze m lek o o z a w a rto ści tłu sz cz u p rzy n ajm n ie j 1 ,5 % - ch u d y, 11niżesz z a m ie n ić ją n a o d r o b in ę c u k ru p u d ru lub m ąk i z ie m n ia c z a n e j). o d tłu s z cz o n y n ab iał m o ż e sp o w o d o w a ć, że w yp ieki b ę d ą n ie u d a n e . / iitw e ta r c ie s e r a .. i ście ra n y n a ta rc e d o ś ć cz ę s to ślizga się p o P r o s z e k d o p ie c z e n ia . i 11 /a c h albo się ro zlatu je. A b y te g o u n ik n ą ć, P am ię ta j, ab y n ie d o d a w a ć p ro sz k u do i m.sm a ru j ta rk ę n iew ielk ą ilo śc ią oleju. p ieczen ia b e z p o śre d n io d o cie k ły ch sk ład n ik ó w - p o w o d u je to , że cia sta gorzej w y rastają. r. o s ie w a n ie m ą k i i i/ięki p rzesiew an iu m ąk i p rz e z sito n a b ie ra B ły sz cz ą c y lu k ie r . ma p o w ie trz a i cia s to , d o k tó re g o ją d o d a sz , Piękny, b ły sz cz ą cy lu k ier u zysk asz, d o d a ją c d o p o d staw o w y ch sk ład n ik ó w kilka k ro p el oliwy. i.. łl/ ie p u lch n iejsze i lżejsze. Strona 8 O b ie r a n ie c z o sn k u Aby łatwiej obrać czosnek, rozgnieć go płaską częścią noża lub zanurz na 2 minuty we wrzątku. J a j k a n a tw a r d o jajka gotuj w lekko osolonej wodzie - ich skorupki nie będą pękać i łatwiej będzie oddzielić je od białek. O b ie r a n ie p o m id o ró w Istnieje sposób na łatwe pozbycie się skórki z pom idora: zrób nożem krzyżyki po obu stronach warzywa i zanurz je na pół minuty we wrzątku. Po wyjęciu zahartuj je w zimnej wodzie, a skórka sam a odejdzie. C ie m n ie ją c e o w o c e Aby jabłka, gruszki i banany do ozdoby ciast nie ciemniały, po obraniu skrop je sokiem z cytryny. id e a ln y m a k a r o n Makaron nie sklei się podczas gotowania, jeśli do wody dodasz odrobinę oleju. O d ś w ie ż a n ie p ie c z a r e k Aby poszarzałe pieczarki odzyskały swój naturalny kolor, zanurz je na kilka minut w wodzie z solą. S kórka p om arań czow a Jeśli chcesz zaoszczędzić na bakaliach, sparzoną skórkę z obranych pom arańczy przechowuj w solidnie zamkniętych słoikach pod obfitą warstwą cukru. Tak zabezpieczoną możesz przechowywać ją w lodówce. 16 Strona 9 SOS ĆHRZANOW O-JABŁKOW Y W ykonanie: 11 ykonanie: Składniki: Składniki: i 111vl y k o rz e ń c h r z a n u o b r a ć i z e tr z e ć w m isc e ¡0 dag korzenia 40 g m ąki R o z ta p ia ć m a s ło w ro n d elk u n a słab y m o g n iu aż im i .m e o m a ły c h o c z k a c h . D o d a ć ś m ie ta n ę , w y ­ chrzanu 40 g masła d o p o jaw ien ia się piany. D o d a ć m ą k ę i g o to w a ć l kw aśne jab łko 'A l mleka p rz e z 5 m in u t, szyb k o m ie sz a ją c. m ie sz a ć. 200 ml gęstej sól D o la ć d o g a rn u sz k a n ie c o m le k a , z a m ie sz a ć . G d y i 'Im.u i z e trz e ć n a ta r c e jab łk o, w y m ie sz a ć z so - śmietany pieprz z a w a rto ść n a cz y n ia z a c z n ie p rz y p o m in a ć p astę i. ni / p o ło w y cy try n y . D o d a ć ch rz a n , d o p ra w ić pół cytryny starta gałka .1 > m ak u p ie p rz e m i cu k re m . d z ie lą cą się n a m a łe g ru d k i, w la ć d o niej resztę sól muszkatołowa m lek a. cukier M ie sz a ć d o u zy sk an ia jed n o litej m asy. D o p ra w ić d o sm a k u so lą, p ie p rz e m i g a łk ą m u sz k a to ło w ą . SOS TATARSKI SOS GRZYBOWY Składniki: W ykonanie: U ykonanie: Składniki: l ■■d ro jo n e grzyb y w ło ży ć d o ro n d e lk a , g o to w a ć ok. 1 kg grzybów 50 dag majonezu P o siek ać d ro b n o o g ó rk i i p ie cz a rk i k o n se rw o w e . (świeżych lub 2 duże ogórki D o d a ć p o z o sta łe sk ład n ik i, d o p ra w ić d o sm ak u . .’II minut. mrożonych) konserwowe W d ru g im g a rn k u ro z to p ić m a s ło i zeszk lić n a 3 średnie cebule 15 konserwowych min ceb u lę. D o d a ć d o niej o d c e d z o n e p o d g o to - 1 łyżka m asła pieczarek m i grzyby. C a ło ś ć w y m ie s z a ć , p rz e z ch w ilę n ie 4 łyżki śmietany musztarda ■I. im o w ać z o g n ia. (18%) pieprz l'o I liku m in u ta c h d o la ć d o g rz y b ó w śm ie ta n ę ra - sól sól / m / p rzy p raw am i. W y m ie s z a ć i g o to w a ć a ż d o pieprz cukier u k an ia gęstej, jednolitej k o n sy ste n cji. rliiii 18 Strona 10 ----- SOS CZOSNKOW Y ¡ ¡ S kładn iki: Wykonanie: W y kon an ie: S kładn iki: 200 g koncentratu pomidorowego D ro b n o p o k ro jo n e c z o sn e k i ceb u lę p o d sm ażać " 1 u śm ietan ę do m iseczki, d o d ać n am o czo n y 400 g śmietany (1H%) 1 0 0 -i 50 m l wody n a p ateln i n a dużym ogniu aż do zeszklen ia się t iiii p rzeciśn ięty przez p rask ę czo sn ek oraz 3 ząbki czosnku I średnia cebula ceb u li. D o d a ć Vi łyżeczki vegety, podsm ażyć. i lvżki m ajonezu. 1 łyżeczka cukru czosnek W la ć n a p ateln ię k o n ce n tra t z w odą, cu k rem 1 r i a wić d o sm ak u łyżeczką cu k ru , solą, bazylią, majonez cukier i przypraw am i. N ie zd ejm ow ać z o g n ia, aż sos mi |'i zi'in i oregano. sól vegeta sta n ie się gęsty i n abierze ciem n iejsz eg o koloru . pieprz majeranek bazylia papryka ostra oregano i słodka w proszku olei SOS JO G U RTO W Y ' ' ■: Ś:’ ;j . S kładn iki: Wykonanie: W y kon an ie: S kładn iki: 1 szklanka R o z p u ścić m asło w rondelku, n a m ałym ogn iu. I ■i■k ać koperek, czosnek przecisnąć przez praskę. 500 g jogurtu śm ietanki (30%) W la ć śm ieta n k ę, podgrzać. C a ły c z a s m ie sz a ją c, 50 g masła H \ m ie sz a ć w m isce jo g u rt, m a jo n e z , k o p erek naturalnego dod ać starty ser. 1 lA szklanki tartego -nek, d op raw ić ca ło ść p iep rzem . 3 - 4 łyżki majonezu P rz ecisn ą ć przez praskę ząb ek czosn k u , d od ać do pieprz żółtego sera sosu. Z esta w ić z ognia. 2 ząbki czosnku 1 ząbek czosnku D opraw ić c a ło ś ć przypraw ą do m ięs i pieprzem . m ały pęczek koperku pieprz przypraw a do mips Strona 11 SOS BARBECUE W ykonanie: Składniki: Składniki: W ykonanie: i i. bazylii opłukać i wysuszyć. Zmiksować je 60 g świeżych listków I m ała cebula Wrzucić cukier do rondełka, zacząć podgrzewać. i blendera) lub utrzeć w moździerzu bazylii ( l duży ] ząbek czosnku Gdy zacznie się rozpuszczać, dodać drobno posie­ pęczek) ¡10 g ketchupu kane cebulę i czosnek, a kiedy się zeszklą, dorzucić < i . ni / , obranym czosnkiem , orzeszkami pinio- 2 ząbki czosnku 4 -5 plasterków do nich pokrojone plastry ananasa i podsm ażać w mi, parmezanem, solą i pieprzem. W ciąż mik- 35 g orzeszków ananasa aż do uzyskania złocistego koloru. powoli dolewać oliwę. piniowych ~/2 szklanki soku '\vą masę przełożyć do słoiczka (ok. 2 0 0 m l), W lać do garnka ketchup z sokiem ananasowym, 60 g startego z ananasa wi u ając na wierzch nieco oliwy. parm ezanu sosem worcester oraz (ewentualnie) octem ; du­ 50 ml sosu Worcester 70-80 ml oliwy sić do nabrania ciemniejszego koloru. 2 -3 łyżki cukru / 1 . ■ m ożn a m ro z ić lu b p rz ec h o w y w a ć w lo d ó w ce z oliwek Zmiksować blenderem na pastę (jeśli trzeba trzcinowego - dodając nieco wody). Doprawić do smaku solą, ol I m iesiąca. sól 1 łyżka białego octu pieprz winnego pieprzem i chili. sól pieprz W ykonanie: Składniki: i »1o i. ogórek i utrzeć go na tarce o grubych ocz- 1 ogórek l i i. l'o upływie 10 minut odcisnąć sok. 2 duże ząbki czosnku 1 łyżka koperku I >i. ii.u /ynia ze startym ogórkiem dodać czosnek ! łyżka nalki pi iśnięty przez praskę, posiekane koperek pietruszki i u ii l i; pietruszki, oliwę oraz ocet. I łyżka oliwy I'i >1 u /.yć warzywa z jogurtem i wstawić sos na i łyżka octu l pi ii l/inę do lodówki. jabłkow ego 500 g jogurtu naturalnego sól świeży zmielony pieprz Strona 12 KLUSKI LAN E MAKARON Składniki: W ykonanie: W r k o n a n ie : Składniki: W bić jajka do miseczki, dodać mąkę i mieszać i ¡.u mąkę na stolnicę, dodać sól. W bić 1 całe 200 g m ąki pszennej 2 jajka 4 łyżki mąki i ni . u I żóllko, dolać oliwę. 2 ja jk a aż do uzyskania w miarę jednolitej masy (w razie l/2 szklanki ciepłej potrzeby dolać odrobinę wody). / umieść, stopniowo dodając do nich wodę. Przy- wody Masę wylać na gotujący się rosół; odczekać chwi­ i. .i lereczką i odstawić na 30 minut, 1 łyżeczka soli lę, aż kluski się zetną i całość będzie gotowa do i lu masę na dwie części, jedną z nich rozwał- i łyżeczka oliwy podania. i mi grubość 1 m m (drugą przykryć folią spo- #yr i '.j), podsypując mąką, zwinąć w rulon. Ciasto He powinno się sklejać! Pociąć rulon na drobne i ii rozsypać je po stolnicy \ i i i' I.ir do garnka partiami, przesiewając przez pil. i ( u iłować w m ocno osolonej, wrzącej wo- •I ' Wyjąć 2 minuty po wypłynięciu makaronu. ZACIERKA Składniki: W ykonanie: W ykonanie: Składniki: 25 dag m ąki Do miski z mąką wlewać powoli ciepłą, osoloną l 111/grzaną patelnię wrzucić m asło i zeszklić na l szklanka ryżu u n u pokrojoną drobno cebulę. 1 kostka rosołowa sól wodę. Zagniatać masę, aż ciasto stanie się twarde, p ó ł cebuli lA szklanki wody lśniące i jednolite. I 'i.. I i. surowy ryż, smażyć ok. 2 - 3 minut. 2 łyżki śmietany Zetrzeć ciasto na tarce o dużych oczkach lub po­ I »■do. 11 * szklanki bulionu z kostką rosołową; du- (18%) kruszyć je palcami na małe kluseczki. Rozrzucić ki. p. ul przykryciem do 15 minut, aż ryż stanie się 2 łyżki m asła po stolnicy, żeby przeschły. pu i siy i uzyska aksamitną konsystencję. pęczek natki Gotować w osolonym wrzątku przez ok. 10 minut. /■lii. i isotto z ognia, dodać śm ietanę; wymieszać pietruszki i ...I .uw ić na chwilę pod przykryciem. l*i ..I podaniem posypać posiekaną natką pie- 1111 ki lub dodać inne składniki według uznania. -4 25 rn m w Strona 13 GROSZEK PTYSIO W Y BULION WARZ Składniki: W ykonanie: W ykonanie: Składniki: 70 g m ęki pszennej N a g rz a ć p iek arn ik d o 2 2 0 °C . im U' w arzyw a p o k ro ić n a m n ie jsz e kaw ałki, za- 2 marchwie 90 mi wody I w odą. l duża pietruszka Z a g o to w a ć w o d ę z m a s łe m . D o d a ć m ą k ę z p rz y ­ 30 g masła l 'mi i. p rzy p raw y o ra z szczy p tę soli. G o to w a ć p od I por p ra w a m i, cały c?.as m ie s z a ć ta k d łu g o , aż m a s a z a ­ 2 ja jk a p. ■I i yi iem n a m a ły m o g n iu p rz e z ok. 1 14 g o - 1 maty korzeń selera c z n ie o d c h o d z ić o d d n a g a rn k a . sól .1 111 \ I »opraw ić w e d łu g u z n a n ia k o p e rk ie m lub 2 l wody P rz e ło ż y ć d o ntiskk p 0 k o jej w b ijać jajk a (m o ż n a dowolne przyprawy 2 -3 liście laurowe z m ik so w a ć b len d e r e m )_ 6ivn i n a l k ą p ietru szk i. 4 -5 ziaren ziela Kiedy m a sa stanje się jedn olita i gładka, p rzełożyć angielskiego ją d o rękaw a cu k je rn jczeg0 F o rm o w a ć dow olne i <1 i■/>■. eg o sm a k u w y w aru m o ż n a d o n iego d o - 4 -5 ziaren pieprzu kształty n a blasz^ w yłożonej pap ierem d o pieczenia. p: ’ osn ek, n ieco ka p u sty lu b p o d p ie c z o n ą n a d czarnego P iec p rz e z 1 0 ~ i 2 m in u t d o lek k ieg o z ru m ie n ie - ;>,/ hieni k u ch en ki m a łą cebulę. sól n ia. O stu d zić. GRZANKI £>o ZUPY Składniki: W ykonanie: W vkonanie: Składniki: 15 krom ek czerstwego l*..1 o.|one w k ostk ę m a s ło p rz e p łu k a ć k ilk a k ro t­ 4 kostki masła U s u n ą ć sk ó rk ę z k ro m e k, p o s m a ro w a ć je z o b u chleba ni. / m i n ą w o d ą. O d s ą cz y ć, p rz e ło ż y ć d o ro n d elk a. (bez dodatku s tro n ro z to p io ^ y m w ro n d e lk u m a słe m . 1 kostka masła olejów roślinnych) P o k ro ić w d ro b n ą k ostk ę, p o s y p a ć d o w o ln y ­ i - pi . m a sło p o w o li n a m in im a ln y m o g n iu . W y - 2 łyżeczki soli m i zio łam i lub p rz y p ra w a m i. U ło ż y ć n a b lasze pb u a i ą c e na w ie rz ch „ sz u m y ” z b ie ra ć za p o m o c ą czosnkowej d o p iecz e n ia . P jc c w p iek arn ik u n a g rz a n y m d o (111 u nianej łyżki. P o w in n o to tr w a ć o k . 114 g o d z i- (lub innych i islo m u si s ta ć się cz y ste i p rz e jrz y ste ). przypraw) 18 0 ° C p rz e z o k . 1 5 m in u t. /. i iwić ro n d e le k z o g n ia . P o ch w ili d elik atn ie pi . la. m a sło p rz e z sitk o lu b g a z ę d o in n e g o p o - .............ka, u w ażając, by n ie d o s ta ły się d o n ieg o . ......y". P rz e ch o w y w a ć w c ie m n y m , c h ło d n y m pi ni i u s/.czeniu w n a cz y n iu c e r a m ic z n y m . 27 Strona 14 DOMOWA MUSZTARDA W \k on a n ie: Składniki: Składniki: W ykonanie: 750 g ziem niaków ii.iki ugotować w mundurkach. Obrać, prze- 3 łyżki ciemnej Rozetrzeć gorczycę w m oździerzu lub przy pom o­ ¡00 g m iękkiego i i11, przez praskę. Dodać 4 żółtka oraz masło, gorczycy cy blendera (dla uzyskania musztardy o łagod­ m asła 3 łyżki jasnej gorczycy ii.r i iw u przyprawami według uznania. niejszym smaku lekko podprażyć ją na patelni). 6 żółtek l łyżka dowolnego I', . liiżyć masę do rękawa cukierniczego z koń- Wymieszać gorczycę z resztą składników, odsta­ sól octu winnego ,..■ I .) do bez. Form ow ać porcje na natłuszczonej wić do lodówki na 1 0 -1 2 godzin. 3 łyżki białego wina Mi I’iizostałe żółtka rozrobić z odrobiną wody Do tak powstałej masy (ok. 250 ml) m ożna dodać (lub wody) . 11.1 mai o w ać nimi bezy. według uznania nieco chrzanu, miodu albo świe­ 1 łyżeczka soli I'i., do /rum ienienia (ok. 15 minut) w piekarni- żych ziół. oi n u1,i zanym do 2 0 0 -2 2 0 °C . KU LKI ZIEM N IACZAN E ■ W ykonanie: Składniki: Składniki: W ykonanie: 1 kg ziem niaków 1 jajko W bić jajko do miski, dodać cukier, sól, ocet. Ubić / , , m in k i ob rać i ugotow ać, przecisnąć przez 2 jajka 2 łyżki białego octu całość na pianę. pi iinkę. 2 łyżki mąki winnego (lub soku Cały czas ubijając masę, stopniowo i bardzo po­ l >, hli jaja oraz tyle mąki, aby ciasto było nieco ziem niaczanej z cytryny) woli dodawać olej (powinna być gęsta i mieć i / ii. l-./r od masy na kluski śląskie. ok. i szklanki mąki 250 m l oleju charakterystyczny biały kolor). Gotowy majonez |'ii doprawieniu do smaku pieprzem i solą łyż- pszennej słonecznikowego I u.u nabierać porcje m asy; dłońm i formować m ożna doprawić świeżo zmielonym pieprzem lub sól cukier innymi przyprawami według uznania. i. . Modnej wodzie niewielkie kulki, pieprz i U-i ,n. /.u w bułce tartej i smażyć na głębokim ole- bułka iarta |,I U l średnim ogniu aż do uzyskania złocistego olej I ulom . Kilkakrotnie zamieszać. W 1 1. .wić kulki z oleju, odsączyć z tłuszczu za po- a papierowego ręcznika. Strona 15 N ATURALNY KWAS BURACZANY W ykonanie: Składniki: Składniki: W ykonanie: 1 kg buraków < 11■i i buraki, podzielić je na ćwiartki i wrzucić 150g m ęki Przesiać do miski mąkę, dodać jajka, sól i mleko. p ól bochenka .I.. p a rz o n e g o wcześniej naczynia (np. cera- 2 jajka Po zmiksowaniu przykryć ściereczką i odstawić razowego 250 ml mleka ..... ii'T .") ra z e m z kromkami chleba, koprem, na 30 minut. chleba żytniego 2 szklanki wody , , nkirm w ząbkach, goździkami i chrzanem. D odać wodę mineralną; aby masa naleśnikowa na zakwasie mineralnej / ,l i. , alość letnią wodą. Przechowywać przez pól pęczka suszonego dobrze rozprowadzała się po patelni, powinna m asło (lub olej i .hu w ciepłym miejscu; jeśli zamierzamy użyć kopru (lub uzyskać konsystencję rzadkiej śmietany. roślinny) I X . .1 po ich upływie, przenieść naczynie do ‘A opakow ania Ciasto rozprowadzać cienką warstwą po dobrze 1 1. 1 ..luu-jszegopomieszczenia. nasion kopru) nagrzanej patelni z odrobiną masła lub oleju. Po 1 głów ka czosnku ścięciu się całej powierzchni placka przewrócić go 2 goździki na drugą stronę. I M M KRUCHE CIASTO NA TARTĘ W ykonanie: Składniki: Składniki: W ykonanie: I ul i ugotowane na twardo ostudzić, obrać i po­ 4 jajka 250 g mąki pszennej Posiekać nożem masło na stolnicy, dodać mąkę, pęczek szczypiorku (lub krupczatki) żółtko, sól i wodę. Szybko zagnieść i wyrobić na lo.... w kostkę. pęczek natki 125 g m asła I-.... I,i/yc do miski, dodać posiekane drobno jednolitą masę. Zawinąć w folię spożywczą i scho­ pietruszki 1 żółtko piórek i pietruszkę oraz majonez. Przypra­ wać na 20 minut do lodówki. 2 łyżki majonezu 1 płaska łyżeczka soli wi. .1.. sm aku,wym ieszać. sól Rozwałkować na grubość ok. 3 cm i zagnieść w fo­ 50 ml wody remce do tart. Wstawić na 1 -2 godziny do lodów­ ki. Wyjąć, nakłuć ciasto widelcem i przykryć folią aluminiową. Zapiekać w 1 8 0-190°C przez 15 m i­ nut, usunąć folię i piec jeszcze 5 minut. Przestu­ dzić. Zapiekać z farszem do 30 minut. 30 Strona 16 CIASTO NA PIZZĘ ■% Składniki: W ykonanie: W i K o n a n ie : Składniki: 4 kg ziemniaków Ziemniaki obrać, umyć i pokroić w wąskie słupki. l In. pokruszone drożdże z cukrem i ciepłą 500 g m ąki pszennej 1 1 oleju w - i i (lub mlekiem). Dodać 4 łyżki mąki, przy- 40 g drożdży Rozgrzać olej w garnku. Włożyć pocięte ziemnia­ sól 250 m l cieplej wody ki do sitka i zanurzyć w gorącym oleju. Po wypły­ l• i.Teczką i pozostawić na 20 minut do wy- (lub mleka) nięciu na powierzchnię wyjąć je z tłuszczu (będą Hi niccia. 1 p łaska łyżeczka soli przez to bardziej chrupiące, gdyż unikniemy sm a­ W . |m. na stolnicę mąkę i sól, pośrodku zrobić Z łyżeczki cukru żenia ich w oleju o obniżonej temperaturze). z., i n. nie i wlać w nie masę drożdżową. W ymie­ 2 łyżki oliwy Odczekać, aż olej znowu uzyska wysoką tempera­ ni i. .igniatając ciasto aż do miękkości (w razie turę. Smażyć frytki aż do uzyskania złotego koloru. |.. .i i <by dolać trochę wody), Um ieścić w naczyniu wyłożonym papierowym i »... l i, oliwę, zagnieść jeszcze raz. ręcznikiem. / • i m u' do ponownego wyrośnięcia na ok. 10 mi- itui. w lym czasie m ożna zająć się farszem (we- >ll.i u oiania lub dowolnego przepisu). lo> ilkować ciasto do rozm iarów blachy. Za- CIASTO DROŻDŻOWE mm i1111 na niej masę, nie zapominając o charakte- . y.i ■ nym rancie przy brzegu. Wyłożyć farsz. I'i. |>t zez 1 5 -2 5 minut w tem peraturze 220°C . Składniki: W ykonanie: 6 łyżek oleju W bić do miski jajka, dodać cukier, sól, cukier wa­ 60 dag milki niliowy, podgrzane mleko i pokruszone drożdże, 3 ja jka olej i mąkę przesianą przez sito. Mieszać zawar­ 6 łyżek cukru tość miski aż do uzyskania jednolitej, gładkiej 1 opakow anie cukru masy łatwo odchodzącej od ręki. waniliowego Uformowane w kulę ciasto, odstawić do wyroś­ 8 dag drożdży nięcia na 30 m in u t-1 godzinę. I szklanka mleka Wyłożyć na stolnicę i formować według potrzeb sól bułka tarta (rogaliki, bułeczki itd.). Posmarować formę do ciasta m argaryną i obsy­ pać bułką tartą. Piec w 180° aż do uzyskania zło­ tego koloru (ok. 4 5 -5 0 minut). 32 Strona 17 CIASTO FRANCUSKIE W i k on a n ie: Składniki: Składniki: W ykonanie: 2 szklanki m leka W sypać do miski mąkę, roztopione 50 g masła, W klanki mleka rozrobić budyń z mąką. 100 ml wody 4 -6 łyżek cukru sól i wodę. Przełożyć na stolnicę, wyrobić jednoli­ / , . r a. .w ać '/2 szklanki mleka z cukrem. Do wrzą- y łyżeczki soli 3 łyżki m ąki tortowej l kostka masła , /tw oru wlać zawartość szklanki z budy- te, miękkie i nieklejące się ciasto. l opakow anie 200 g mąki pszennej Ciasto spłaszczyć, zawinąć w folię spożywczą ....... intonsywnie mieszać, aż masa zgęstnieje. budyniu 50 g masła i : ....... ostudzony budyń miksować przez kilka śm ietankowego 1 schłodzić w lodówce (ok. 2 godzin). roztopionego Rozwałkować na kwadrat. Ułożyć na środku kost­ dodając po trochu margarynę. (lub waniliowego) w rondelku kę masła w tem peraturze pokojowej, zawijać masę I kostka margaryny kopertowo wokół niego, a następnie rozwałkować na prostokąt o proporcjach boków 3:1. Złożo­ ne na trzy ciasto schować do lodówki na kolejne 2 godziny. W yjąć masę z lodówki, odw rócić prostokąt o 90 i rozwałkować w drugą stronę aż do uzyskania prostokąta o proporcjach boków 3:1. Schować do lodówki. W skonanie: Składniki: Czynności te (rozwałkowywanie w zmienionym 2 tabliczki gorzkiej ulu. /ekolady rozpuścić w rondelku z 3 łyżkami kierunku, składanie i chłodzenie) powtórzyć sze- j czekolady Wody. ściokrotnie. 2 łyżki kakao ju,|l. ziemniaczaną, mąkę tortową i kakao wy- Po takim przygotowaniu uprzednio schłodzo­ 1 łyżeczka kawy ini .u /, 'A szklanki mleka. rozpuszczalnej ne ciasto jest gotowe do użycia (m ożna je także U«-.,, i,• inIcka zagotować z cukrem i przelać do masy 3 łyżki m ąki m rozić). i . i i ulowej. Doprowadzić całość do wrzenia. 3 łyżki mąki Form ow ać dowolne kształty według konkretne­ 1 1...| .. do masy czekoladowej kakao wymieszane ziem niaczanej go przepisu. Piec w piekarniku nagrzanym do i mi. I M iii mąkami, wsypać kawę rozpuszczalną. 2 Z szklanki mleka 2 2 0 -2 4 0 °C przez ok. 1 0 -1 2 minut. (Ciasto po­ Mi. ./.u aż d o uzyskania jednolitej, gładkiej masy. 25 dag masła winno trzykrotnie zwiększyć objętość i zacząć się 2 żółtka rozwarstwiać na kruche płatki). 4 czubate łyżki cukru 3 łyżki wody Strona 18 A POLEWA CZEKOLADOWA LUKIER I W ykonanie: Składniki: Składniki: W ykonanie: w |'.u cukier puder do wysokiego naczynia. Pt szklanki cukru 3 łyżki wody W lać wodę (lub mleko) do rondelka, zagotować Mi i pni nwo dodając do niego sok z cytryny, mik- pudru (lub mleka) i rozpuścić cukier. Pokroić m argarynę w kostkę, sok z I cytryny 3 łyżki cukru pudru dodać do gotującej się masy. . .d o ść mikserem aż do uzyskania gładkiej 3 łyżki kakao Zdjąć rondelek z ognia, wsypać do niego prze­ I onsystencja powinna być lejąca ale gęsta; lOOg margaryny siane kakao. M ieszać energicznie zawartość trze- li *I i. i musi szybko zastygać, aby masa nie spływa­ paczką aż do uzyskania jednolitej, gładkiej i lśnią­ li pi iwierzchni wypieków). cej masy. Po ostudzeniu używać według potrzeby. MASA M ASCARPONE BISZKOPT i W ykonanie: W konanie: S kładniki: Składniki: lid, I iclić żółtka od białek. Ubić na sztywno pianę 4 ja jk a i opakow anie (500 g) Zmiksować żółtka z cukrem na białą masę. Powo­ 1 1H.ilek, stopniowo dodawać cukier. •%szklanki cukru sera mascarpone li dodawać m ascarpone. Miksować 1 0 -1 5 minut] Zi szklanki m ąki 3 żółtka na wysokich obrotach, aż masa zgęstnieje. M.|l i przesianą z proszkiem do pieczenia wsy- pszennej 12 łyżeczek cukru Udekorować dowolnymi owocami deserowymi. ii\ w i. stopniowo do masy jajecznej, miksując na ‘A szklanki m ąki nul . , h obrotach i dodawać powoli wodę. ziem niaczanej I ii.lv masa osiągnie jednolitą konsystencję, wy- 2 łyżki wody J im.ii n w ać blachę tortową m argaryną i posypać 1 łyżeczka proszku ImlK.i tartą. Ciasto wyłożyć na blachę zaraz po do pieczenia pi / \o iłowaniu. Piec przez 30 min w piekarniku 1 łyżka margaryny liiigi /.m ym do 180°. bułka tarta i Mmlzić ciasto. Odciąć nożem od tortownicy, po i / mu wyłożyć odwrócony biszkopt na blat pokryty p.ipi. i. ni do pieczenia. W razie potrzeby przecinać W |u iprzek dla uzyskania cieńszych warstw ciasta. 37 Strona 19 Składniki: W ykonanie: 80 g mąki D o wsypanych do miski mąki i cukru wlać rozto­ 50 g masła pione, gorące masło. 50 g cukru, pudru Zagnieść wszystko razem. Kiedy masa stanie się cukier waniliowy w miarę jednolita, pokruszyć ją (lub zetrzeć na grubej tarce) i posypać nią ciasto. Składniki: W ykonanie: 600- 700 ml W sypać mąkę do miski. Powoli, cały czas miesza­ przegotowanej jąc, dolewać do niej letnią wodę. wody Kiedy masa będzie pozbawiona grudek, przelać ją 1 szklanka m aki do ceramicznego lub szklanego pojemnika, doda­ żytniej jąc rozgnieciony ząbek czosnku, skórkę od chleba 2 ząbki czosnku i przyprawy. 2 liście laurowe Odstawić w ciepłe miejsce na 3 - 4 dni. 2 -3 ziarna ziela angielskiego kaw ałek skórki z chleba razowego ADWENT 38 Strona 20 w / p rzez ostatnie dwa m iesiące roku w ir przęd­ ły 1 / nych przygotowań niem al bez końca zaprząta '.I( iwy - nie zapom inajm y jednak o tym , że czte- hInic bezpośrednio poprzedzające W igilię to , .1 i , /.ogólny i w ym agający pogłębionej refleksji. Mm m Ai1went pochodzi od łacińskiego adventus ozna- i , u i.. "o przyjście, nadejście. Dla chrześcijan jest to i/i i kiwania na narodziny Dzieciątka, na jego po- t y i" i11' pojawienie się na ziemi, l ' i ni. i okres ten, podobnie jak W ielki Post, łączył i, wstrzem ięźliwością od pokarm ów zawierają- I ... i, Iłuszcz i m ięso. Dziś jego w ym iar zm ienił się i bardziej radosny; choć w tym m iesiącu nie l ■i \ n ujamy kościołów, a szaty liturgiczne m ają sym ­ bol. / 11v. fioletowy kolor, post stał się ju ż dobrow ol­ ni ... i lomentem Adwentu. M ożem y go przestrzegać, Ifl / o n Ilia takiej konieczności. *1 l ulając na adwentowe świece i zielone w ień- iy u .I ml iżujące nadzieję i nowe życie, pam iętajm y n */ mlności tego czasu i przeżyw ajm y go świa- il i. Powinniśm y teraz częściej m yśleć o bliskich, ..i ,m nii u wyciszonej, pełnej m iłości, rodzinnej at- Hiti .l< i y, odpowiedniej do oczekiw ania na przyjście ni i u I izieciątka. Zajm ijm y się także przygotowy- %y1111 n ni podarków dla rodziny i p rzyjaciół; dobrym I I. ni będą również drobne wypieki i łakocie, 1111111.11 .u c całej rodzinie te szczególne chwile. 41