Recenzje

• Kamila

  2023-04-18

  Czarna torebka to wszystko, co pozostało po Zofii Zmiałowskiej. Ukrywającej się Żydówce, która wywalczyła życie dla własnej córki, matki autorki. Niepozorny przedmiot wypełniony wszystkim, co miało zagwarantować przetrwanie (jak podrobione dokumenty czy obrazek Jezusa), lecz i tym, co niosło pociechę (listy od córki przebywającej na kolonii a także od męża z obozu). Rzeczy te nieustanny się wszystkim, co po niej pozostało. Wymazana z pamięci rodziny, przetrwała jedynie z ich pomocą. Ponieważ wspomnienia zbyt bolały córkę i męża. Ponieważ Dela Przedborska skutecznie zacierała ślady. „Noszę ją stale. Ze sobą. I w sobie. Czarna torebka mojej żydowskiej babki Deli. Polska torebka. Moje aryjskie papiery. Barwy ochronne. Legitymacja życia. Przepustka w jasny los. Zawsze mogę do nich sięgnąć, gdyby się okazało, że jestem podejrzana. A podejrzany jest lęk. I on mnie łączy z z tymi, dla których zbudowano Treblinkę. Powtarzam sobie jedenaste przykazanie: nie bój się. I wychodzę z torebką na spacer.“ Agata Tuszyńska słynie ze własnych reportaży i biografii o żydowskiej przeszłości wojennej a także tekstów bardziej osobistych i poetyckich, które skupiają się na jej doświadczeniach. W „Czarnej torebce“ połączyła te dwa światy i zapisała strony domysłami a także uczuciami odnośnie babki. Stworzyła nieco chaotycznie wniknięcie w życie osoby, po której nie zostało dużo śladów. Odnalazła wszystko, co pewne na jej temat, a reszta... Reszta to poetyckie uczucia autorki. Bazując na własnej wiedzy pozwoliła fantazji snuć wizje, jakie są prawdopodobne, lecz niepewne. Wydawnictwo Osnova natomiast zadbało, by całość wizualnie cieszyła oko, co stanowi olbrzymi walor tytułu. Tuszyńska stworzyła następny kluczowy tekst. Pełen emocji i zgrabnego języka. Zabaw wyobraźnią. Rozpisany z momentami chaotyczną chronologią, co może stanowić wadę, lecz znajduje usprawiedliwienie. Natomiast strona wizualna... Właśnie tak powinno wydawać się tego typu tytuły.

• Magdalena T.

  2023-04-18

  „Czarna torebka” to osobista opowiadanie autorki, w której omawia nam proces odkrywania własnej zaginionej babki i jej wojennych losów dzięki przedmiotom znalezionym w tytułowej czarnej torebce. Agata Tuszyńska w własnej historii porusza kwestię zaginionej tożsamości, potyczki i okrucieństwa tamtych czasów, które odcisnęły własne piętno na ludziach, którzy przeżyli. Autorka stworzyła bardzo kluczowy tekst, pełen emocji i domysłów, a wszystko to w zgrabny, nieco poetyki i momentami chaotyczny sposób. Dzięki czemu otrzymaliśmy opowiadanie utkaną z faktów, które udało się ustalić i domysłów, które mogły mieć w sobie ziarno prawdy. Pytań jest mnóstwo, lecz odpowiedzi niewiele. Ta książka ebook ma w sobie moc, moc refleksji i zadumy, które wymuszają zatrzymanie się i spojrzenie wstecz do swoich korzeni. Kolejnym atutem tej książki jest szata graficzna. Całość została zaprojektowana tak, by nie tylko cieszyć oko czytelnika, lecz też poczuć klimat. Czytając, chłoniemy emocje i fakty, brniemy przez domysły i spekulacje, a całość uzupełniamy zdjęciami. Krótko mówiąc, minimalizm, prostota i elementy przeszłości w połączeniu ze stylem pisarskim autorki stworzyły coś wyjątkowego.