MIROS�AW P. JAB�O�SKI ch�opiec w jeziorze Od dawna ju� zapomnia�em o ch�opcu w studni, wi�c teraz, patrz�c na niego, czu�em si� troch� nieswojo. (�) Pod nim, tak samo jak nade mn�, by�o niebo - widzia�em to ca�kiem wyra�nie. (�) Zastanowi�em si�, czy zanurzy�bym si� w niebie, widniej�cym na dole, gdybym si� teraz rzuci� do niego do studni. STEFAN ANDERS - "CH�OPIEC W STUDNI" Le�nym duktem jecha�a rozklekotana �ada niva. Panowa� upa�, droga by�a piaszczysta, naje�ona w�lastymi korzeniami i nier�wna, wi�c samoch�d - trz�s�c si� - posuwa� si� wolno, wyj�c silnikiem; powietrze wewn�trz pojazdu niemal sta�o, a z ty�u grzechota�y s�abo umocowane butle. Robert pomy�la�, �eby przystan�� i sprawdzi�, czy nie zagra�aj� delikatnym zaworom spr�arki, ale rzut oka na �ci�gni�t� niech�ci� i odraz� twarz Magdy sprawi�, �e odrzuci� pomys�. Sam tego chcia�e�, Grzegorzu Dynda�o, westchn�� w duchu. Magda wachlowa�a si� z�o�on� map�. - Daleko jeszcze? - spyta�a. - Ty masz map� - odpar�, unikaj�c sarkazmu, ale i tak mapa wyl�dowa�a na jego kolanach. Podni�s� j� i opar� na kierownicy; odruchowo zwolni� nieco. Wed�ug wskaza� licznika od le�nicz�wki ujechali cztery kilometry. Do brzegu jeziora by�o drugie tyle. Po�o�y� map� na desce rozdzielczej, ale przeszkadza�o mu odbicie w szybie, wi�c rzuci� p�acht� za siebie. �adne z ma��onk�w nie odzywa�o si�; w poszukiwaniu och�ody Magda wystawi�a g�ow� za okno. Jezioro ukaza�o si� nagle - rozleg�a p�aszczyzna, kt�r� mo�na by wzi�� za b�yszcz�cy w upale asfalt i pojecha� dalej. Gdyby by�o si� Panem Samochodzikiem, pomy�la� Robert z rozbawieniem. W ko�cu znajdowa� si� w podobnej sytuacji. Te� szuka� skarbu. I sceneria by�a podobna - jeziora na nizinach polodowcowych. - No, to jeste�my na miejscu - odezwa�a si� Magda ze zjadliwym entuzjazmem. - Raj na ziemi: odludzie, szuwary, b�otniste dno, a wieczorem i w nocy komary. Bosko! Ruszy�a w stron� jeziora rozbieraj�c si� po drodze, po czym naga wesz�a do wody. Mimo prawie czterdziestki mia�a szczup��, wysportowan� sylwetk�. Z w�osami do ramion przypomnia�a Robertowi fotos z jugos�owia�skiego filmu "Po��danie zwane Anada". Gdy mia� siedemna�cie lat, zwabiony tym zdj�ciem poszed� do kina, �eby zobaczy� wi�cej. Nic wi�cej nie by�o. Patrzy� na �on� z bolesn� po��dliwo�ci�. Od dawna Magda unika�a intymnych kontakt�w; dok�adnie od chwili, w kt�rej dwutygodniowe wczasy w Tunezji uleg�y metamorfozie w uci��liw� eskapad� do le�nej g�uszy. Wiedzia�, �e rozebra�a si� celowo - kusi�a go, by w ostatniej chwili odepchn��. Tych "ostatnich chwil" by�o coraz mniej, bo Robert rzadko dawa� si� prowokowa�. Tu, "w g�uszy", b�dzie mu trudniej; b�d� sami, wieczorami maj�c niewiele do roboty. Zreszt� psu� mi�dzy nimi zacz�o si� du�o wcze�niej; od momentu wypadku. Robert nie poznawa� tego miejsca. Mo�e w og�le wszystko pomyli� - albo stary Helmut (je�li 20 lat temu spotka� go naprawd�, a nie wy�ni� podczas pijackiej drzemki pod krzakiem) poda� celowo b��dn� nazw� jeziora - Modre. Albo takich Modrych by�o tu na p�czki, albo po dw�ch dekadach Robert pomyli� si�, przerabiaj�c na Modre nazw� jakiego� Zielonego Oka, Modrego Stawu lub innego zielonego bajora. Pami�ta� wchodz�cy do jeziora na wp� zrujnowany drewniany pomost, a obok wynurzaj�ce si� z wody szyny w�skotor�wki, kt�re na brzegu znika�y - ale nie tajemniczo, tylko za spraw� miejscowych, kt�rzy poodkr�cali je na z�om od podk�ad�w, a te wykorzystali jako opa�. Po dwudziestu latach - w szk�ach lornetki - �ladu po tym wszystkim nie by�o. Robert zostawi� Magd�, kt�ra wyciera�a si� i ubiera�a przy samochodzie, a sam ruszy� brzegiem, zamierzaj�c - w najgorszym razie - obej�� ca�e jezioro. Wed�ug mapy dr�g prowadz�cych do jeziora by�o trzy - wcale nie mia� pewno�ci, czy nadjecha� w�a�nie t�, w kt�r� dwadzie�cia lat temu zb��dzi�, ale mgli�cie pami�ta�, i� przecinka w�skotor�wki dochodzi�a do wody skosem po lewej stronie le�nego duktu. Na lewo od auta nic nie wypatrzy�. Ruszy� w prawo. Ocenia�, �e do kolejnej le�nej drogi dotrze po p� godzinie, mo�e w czterdzie�ci minut. Z�o�on� map� wsun�� do kieszeni na piersi, lornetk� przewiesi� przez rami�. Przecink� by�ej w�skotor�wki znalaz� po prawie godzinnym przedzieraniu si� przez krzaki. By� spocony, poci�ty przez komary i gzy. Przecinka stanowi�a teraz r�wny, w�ski zagon m�odych sosen. Po zerwanych podk�adach kolejowych nie by�o �ladu. Ruszy� w stron� jeziora, os�aniaj�c si� ramionami przed k�uj�cymi ga��ziami. Chyba jednak nie tutaj, oceni� w my�li, nie znajduj�c zapami�tanych szyn; ale potem, tak jak sta� i staraj�c si� jak najmniej zam�ci� wod�, wszed� do jeziora. Wreszcie, gdy woda si�ga�a mu do piersi, a on trzyma� map� i lornetk� nad g�ow�, wypatrzy� na dnie dwie niewyra�ne, r�wnoleg�e, faluj�ce linie wypi�trzonego mu�u. Z wi�kszej g��boko�ci autochtoni nie potrafili ju� wyci�gn�� stalowych szyn. Strza�ka manometru dosz�a do 200 atmosfer. Robert odczeka� chwil�, po czym zakr�ci� zaw�r butli, a odkr�ci� oba odpowietrzacze spr�arki i gdy powietrze z g�o�nym sykiem zesz�o z jej cylindr�w, wy��czy� spalinowy silnik. Cisza zapad�a wok� niczym dzwon nurkowy, odcinaj�c go od �wiata. Po chwili ponownie zacz�� s�ysze� - ciche potrzaskiwanie pe�gaj�cych p�omyk�w ogniska, niezidentyfikowane le�ne odg�osy, plusk ryb rzucaj�cych si� w jeziorze, brz�czenie komar�w... Przykry� brezentem spr�ark�, wsun�� pod ni� brzegi p�achty i wr�ci� do ogniska. Zakutana w �piw�r Magda nie poruszy�a si� na le�aku. - Sko�czy�em - powiedzia�, cho� nie by� pewien, co do niej dociera, a co nie. - Zanurkujemy jutro przed po�udniem. Nie drgn�a, ale w duchu wzruszy�a ramionami. On i ta jego Bursztynowa Komnata. Bersteinzimmer, jak m�wi�a, gdy chcia�a go zdenerwowa�. Dure� ubrda� sobie, �e znajdzie to, czego nie znalaz�o kilka rz�d�w i wywiad�w Europy. Jak to faceci; ka�dy to kieszonkowy James Bond z kieszonkow� mani� wielko�ci. Wyj�tkowo my�la� o tym samym - o tym, jak dwadzie�cia lat temu spotka� Helmuta, osiemdziesi�cioletniego by�ego wehrmachtowca, kt�ry pokaza� znikaj�ce w jeziorze szyny. Das ist der Weg zum Bersteinzimmer. Robert roze�mia� si�; mia� dwadzie�cia dwa lata, by� na studenckim obozie i zawieruszy� si� nad to jezioro, bo zab��dzi� wracaj�c z wyprawy na piwo. Wypi� sze�� butelek, wi�c nie bardzo rozumia�, co tamten m�wi polsko-niemieck� gwar�. A m�wi�, �e kiedy w kwietniu 1945 roku, na dziesi�� dni przed kapitulacj� Kr�lewca, przyszed� rozkaz ewakuowania zbior�w mieszcz�cego si� w zamku muzeum, doktor Alfred Rohde, opiekun Bursztynowej Komnaty, najpierw wpad� w panik�, gdy� Bersteinzimmer ju� dawno ukry� "dla siebie", a potem - jako �e do Berlina daleko, a w K(nigsbergu s�ycha� by�o dudnienie radzieckich dzia� - spakowa� do metalowych skrzy�, co tam z wyposa�enia muzeum zosta�o, i 19 grudnia 1944 roku wyekspediowa� silnie eskortowanym poci�giem do Saksonii. Ze wzgl�du na ten podst�p, zapewnia� Roberta Helmut, dr Rohde nie uciek� wraz z �on� przed Armi� Czerwon�, cho� wys�a� do Niemiec dwoje dzieci. F(hrer, jak twierdzi� Helmut, mimo bliskiego ko�ca wojny mia� d�ugie r�ce i Rohde zd��y�by zap�aci� g�ow� za oszustwo. Powiedziawszy to, niedosz�y zdobywca �wiata wyci�gn�� do Roberta r�k� po drobne. Robert wysup�a� z kieszeni reszt� z piwa, dowiedzia� si� w zamian, jak trafi� do swego obozu, po powrocie opowiedzia� kumplom, co go spotka�o i niebawem zapomnia� o wszystkim. Mia� wtedy niewiele ponad dwadzie�cia lat, ko�czy� studia, w kraju gotowa�o si�, a sam Robert zastanawia� si� nad emigracj� do Szwecji. Nawet kiedy p�niej przypomina� sobie ca�e zdarzenie, to wy��cznie w tym celu, by zabawi� t� anegdot� towarzystwo. Nie wierzy� w ukryte skarby; Bursztynowa Komnata i Srebrny czy Z�oty FON by�y dla niego mitycznymi bia�ymi jednoro�cami, widywanymi przez niekt�rych pijak�w zamiast bia�ych myszek. Stali po kolana w jeziorze. Oko�o dziesi�tej rano woda by�a jeszcze ch�odna. Mimo i� w padaj�cych uko�nie promieniach s�o�ca wydawa�a si� przejrzysta, to przy dnie musia�o by� ciemno, wi�c oboje z Magd� mieli latarki. Robert pom�g� �onie za�o�y� na plecy aparat nurkowy, ale gdy chcia� podoci�ga� na niej pasy jacketu, Magda bez s�owa odtr�ci�a jego r�ce. Splun�� do maski, roztar� plwocin� po szybce i przep�uka� j� wod�. Za�o�y� mask�, odetchn�� kilka razy przez automat, po czym wyj�� go z ust i przewiesi� przew�d przez rami�. - Gotowa? Skin�a g�ow�. Odeszli jeszcze kilka krok�w w g��b jeziora i za�o�yli p�etwy. Na plecach odp�yn�li ze dwadzie�cia metr�w, po czym Robert da� znak do zanurzenia. Unie�li w g�r� przewody inflator�w i wypu�cili powietrze z kamizelek. Zanurzali si� w niewielkiej odleg�o�ci od siebie, obserwuj�c si� uwa�nie i przedmuchuj�c uszy. Na g��boko�ci sze�ciu metr�w Robert wskaza� kierunek; obr�cili si� g�owami w d� i wci�� schodz�c ni�ej odnale�li na dziesi�ciu metrach szyny w�skotor�wki, kt�rej podk�ady wynurza�y si� z mu�u i bieg�y dalej na niskiej, na wp� zrujnowanej czy te� prze�artej korozj� estakadzie. Woda, najpierw jasnoniebieska, a potem modra, przybra�a barw� ��tobrunatn�, a jeszcze p�niej bur�. Poni�ej pi�tnastu metr�w, chocia� nadal widzieli na trzy, cztery metry, Robert w��czy� latark�. Dno opada�o po k�tem jakich� trzydziestu stopni, a coraz wy�sza przez to estakada mia�a kilka stopni mniejsze nachylenie. Dwadzie�cia pi�� metr�w. Mocny mrok, prawie ciemno. Gestem zapyta� Magd�, czy wszystko w porz�dku. Pokaza�a OK. Ale nie by�o OK, bo przed nimi wyros�a nagle czarna, niewysoka betonowa �ciana, a tory wnika�y do tunelu - okr�g�ej sztolni mo�e dwu i p� metrowej �rednicy. Robert po�wieci� do wn�trza, promie� utkn�� w ciemno�ci po jakich� pi�ciu, sze�ciu metrach, nie ujawniaj�c nic wi�cej poza skorodowanymi i pokrytymi szlamem szynami oraz wewn�trznymi �cianami kana�u, kt�re tworzy�a stalowa rura. Nawet nie czu� ekscytacji; chyba spodziewa� si� czego� podobnego. Gestem da� znak �onie, �eby pokaza�a mu sw�j manometr. 170 atmosfer. On mia� o dziesi�� mniej. Mogli wp�yn�� do tunelu. By� odpowiednio szeroki, a przy zachowaniu du�ej ostro�no�ci mogli� Nie, nie mogli. Zrozumia� to wcze�niej, zanim pokaza�, �e wp�ywaj� - w �wietle latarki widzia�, �e Magda pokr�ci�a g�ow�; widzia� jej oczy. Nie czekaj�c na niego zacz�a si� wynurza�, wpuszczaj�c powietrze do kamizelki. Zrezygnowany ruszy� za �on�, patrz�c na wskazania komputera nurkowego. Kiedy si� wynurzy�, Magda siedzia�a w p�ytkiej wodzie i zdejmowa�a p�etwy. Spojrza� jej w twarz i prze�kn�� uwag�, �e zbyt szybko wysz�a na powierzchni�. Do wieczora nie odezwa�a si�, a na noc posz�a spa� do samochodu. Ich Maciek uton��, kiedy mia� dwana�cie lat. Magda nigdy nie przesta�a obwinia� Roberta, bo on zdecydowanie obstawa� przy tym, �eby wys�a� syna na ob�z �eglarski. I mimo �e do wypadku nie dosz�o wcale w zwi�zku z zaj�ciami �eglarskimi, tylko na skutek samowolnego wieczornego oddalenia si� dw�jki ch�opc�w, to winnym pozosta� Robert. Magda przenios�a na niego swoje poczucie winy, �e nie by�o jej w�wczas przy synu, lub �e nie sprzeciwi�a si� energiczniej wys�aniu go na ob�z. Z tym mog�a ju� �y� - nie tylko sama by�a niewinna, ale istnia� konkretny winowajca, kt�rego mog�a dr�czy� - zamiast mie� pretensj� do �lepego losu czy przeznaczenia. Win� Roberta by�o te� to, �e Maciek mia� na obozie za ma�o pieni�dzy. Gdyby by�o inaczej, czy wieczorami p�ywa�by z koleg� znalezion� w trzcinach przeciekaj�c� wios�ow� ��dk� na drugi brzeg sztucznego jeziora, �eby kupowa� w sklepiku s�odycze i napoje, sprzedawane potem z zyskiem kolegom? Podczas pi�tej czy sz�stej takiej wyprawy ich krypa nabra�a wi�cej wody ni� zwykle; zaaferowani wybieraniem nie zauwa�yli, �e znios�o ich w pobli�e zapory. ��dka musia�a przewr�ci� si� lub zaton��, a ch�opc�w pr�d �ci�gn�� na dno - cia�a znaleziono w tunelu upustu dennego zapory. W rurze kilkumetrowej �rednicy. - Nurkujesz dzisiaj? Dzie� by� pochmurny, nad wod� snu�y si� pasma mg�y; zanosi�o si� na deszcz. �niadanie zjedli w milczeniu, trudno uzna� za rozmow� zdawkowe "organizacyjne" uwagi. Chocia� pewny odpowiedzi, kiedy pad�o zaprzeczenie, Robert pr�bowa� przekona� �on�: - Wiesz doskonale, �e wzgl�dy bezpiecze�stwa wymagaj� nurkowania w parach. Do Tunezji i tak ju� nie pojedziemy, a je�li ty nie zanurkujesz, to i ten wyjazd b�dzie zmarnowany. Magda z�o�liwie zmru�y�a oczy. - Wiesz doskonale - przedrze�nia�a go - �e wzgl�dy uczciwo�ci wymagaj�, bym ci powiedzia�a, �e w dupie mam Tunezj�, zmarnowany wyjazd i ciebie razem z twoj� Bersteinzimmer. Nurkuj albo nie, twoja wola! Prze�kn�� kluch� gniewu oraz rozczarowania; chlusn�� w popi� resztk� kawy i wsta�. - W porz�dku. Je�li dobrze rozumiem, to wszystko mi�dzy nami sko�czone. Mog� odwie�� ci� do miasteczka, sk�d mo�esz wr�ci� do domu, ale wola�bym, �eby� zosta�a par� dni i asekurowa�a mnie chocia� z brzegu na wypadek, gdyby potrzebny by� transport do komory dekompresyjnej albo co� si� mi sta�o. Chc� tylko sprawdzi� ten tunel. Potem rozwi�zujemy nieudan� sp�k�. Magda skin�a g�ow�. - Jak uwa�asz. Bieg� przez las, staraj�c si� zm�czeniem zabi� z�o�� i �al. Przeskakiwa� powalone pnie drzew, przedziera� si� przez krzaki, walcz�c z nimi jak z zast�pami wrogiego rycerstwa, potyka� si� o korzenie, a� wreszcie - zm�czony i pokonany - zwali� si� w mech i paprocie i zacz�� szlocha�. To nie by�a jego wina. To wszystko nie by�a jego wina. P�aka� d�ugo, a� zasn��. Obudzi� si� ze wzwodem; przygnieciony ci�arem cia�a cz�onek a� bola�. Robert odwr�ci� si� na plecy, zsun�� szorty i zacz�� si� onanizowa�. Kiedy przysz�o bolesne spe�nienie krzykn��: - To nie jest moja wina! Alfred Franz Ferdynand Rohde wszystkich wywi�d� w pole. Przez drug� po�ow� 1944 roku kr�ci� jak szewc kopytem, podaj�c sprzeczne informacje. Zdaniem kierownika restauracji zamku kr�lewieckiego panele Bursztynowej Komnaty, w skrzyniach, wyjecha�y w nieznanym kierunku na dw�ch ci�ar�wkach. W sierpniu, po drugim alianckim dywanowym bombardowaniu, szczwany Rohde powiedzia� przyjaci�ce swojej c�rki, �e Bersteinzimmer sp�on�a na skutek nalotu. Kilka dni p�niej przes�a� do Berlina informacj�, �e Bursztynowa Komnata ocala�a. W po�owie listopada 1944 roku kustosz osobi�cie towarzyszy� do Gda�ska eskortowanej przez SS kawalkadzie ci�ar�wek, na kt�rych w�r�d 160 skrzy� znajdowa� si� mia�y panele Bursztynowej Komnaty. Jednak ju� 21 listopada doktor Rohde powiadomi� listownie gaulaitera Prus, �e przygotowane do ewakuacji dzie�o czeka na rozkaz transportu. Dwa tygodnie p�niej kustosz obje�d�a� Niemcy, szukaj�c zamku nadaj�cego si� na kryj�wk� dla Bersteinzimmer. Po up�ywie kolejnych dw�ch tygodni z Kr�lewca wyjecha� poci�g pod siln� eskort�. Zdaniem Rohdego sk�ad wywi�z� Komnat� do Saksonii, ale w styczniu 1945 roku kustosz otrzyma� pisemny rozkaz przygotowania Bersteinzimmer do przewozu. Rohde odpisa� 12 stycznia, �e trwa pakowanie paneli, a synowi powiedzia�, �e skrzynie s� ju� bezpieczne. Jednak jego sekretarka i c�rka zezna�y po wojnie, �e podj�ta 15 stycznia 1945 roku pr�ba wywiezienia skarbu poci�giem nie uda�a si�. Gdy w lutym 1945 roku sp�on�� pa�ac Willendorf, Rohde stwierdzi�, �e Bersteinzimmer spali�a si� wraz z nim. Erich Koch, gaulaiter Prus, dowiedzia� si� 4 marca od Rohdego, �e Bursztynowa Komnata nadal znajduje si� w podziemiach zamku K(nigsberg i poleci� przewie�� dzie�o do swego maj�tku Lochst(dt. Trzy tygodnie p�niej kustosz twierdzi�, �e Bersteinzimmer ukryta jest w okolicach Zgorzelca. Tymczasem na pocz�tku kwietnia skrzynie sta�y podobno nadal w sali Zakonu Krzy�ackiego k(nigsberskiego zamku. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Kr�lewca Rohde zezna�, �e od pocz�tku kwietnia przebywa� w mieszkaniu, gdzie znale�li go funkcjonariusze Smierszu - radzieckiego kontrwywiadu. P� roku p�niej urodzony w Hamburgu doktor Alfred Franz Ferdynand Rohde i jego �ona znikn�li bez �ladu. Poniewa� mieli zosta� razem jeszcze kilka dni, Magda przenios�a si� z powrotem do namiotu, a Robert umo�ci� sobie pos�anie w �adzie. Nast�pnego dnia zacz�� przygotowania do spenetrowania tunelu. Podwodna konstrukcja nie mog�a by� bardzo d�uga, mimo to nale�a�o zabezpieczy� ty�y. Dzi�ki temu, �e Magda nie nurkowa�a, mia� do dyspozycji dwa komplety sprz�tu. Nabi� obie butle, po czym do swojej przykr�ci� za po�rednictwem tr�jnika dwa automaty, a do butli �ony jeden starszy, kt�ry do tej pory s�u�y� jako zapasowy. Przygotowa� bojk� z dwudziestopi�ciometrow� lin� i karabi�czykiem i spi�� j� z butl� Magdy, a tak�e sklarowa� pi��dziesi�ciometrow� lin� z dwoma karabi�czykami na ko�cach. Sprawdzi� dzia�anie obu latarek; postanowi� te� zabra� oba no�e nurkowe - zawsze mo�e jeden zgubi� b�d� z�ama�. Odprowadzany pogardliwym wzrokiem �ony zani�s� ca�y sprz�t nad wod�; w�o�y� piank� i sw�j zestaw nurkowy. Nadmucha� ustami jacket przy butli Magdy i z ca�ym majdanem odp�yn�� w stron� domniemanego wej�cia do tunelu. Pi��dziesi�t metr�w od brzegu wypu�ci� powietrze z kamizelki przy holowanej butli, kt�ra posz�a pod wod�. Inflatorem upu�ci� powietrze z w�asnego jacketu i zanurzy� si�, rozwijaj�c za sob� lin� bojki. Na dnie dosy� szybko znalaz� szyny w�skotor�wki, a p�yn�c wzd�u� nich - wlot do tunelu. Tutaj przypi�� butl� Magdy do szyn. Odkr�ci� zaw�r i wzi�� z tamtego automatu kilka wdech�w. Automat dzia�a� bez zarzutu. Zakr�ci� zaw�r butli, a automat w�o�y� do kieszeni jacketu i zapi�� j� na rzep. Przewl�k� pod jedn� z szyn koniec pi��dziesi�ciometrowej liny i zapi�� na niej karabi�czyk, robi�c p�tl�. Szarpn�� za lin� w r�ne strony; trzyma�a. Reszta sklarowanej nylonowej liny unosi�a si� nad torami. To by�o wszystko, co mia� dzisiaj do zrobienia. Wynurzy� si�. Magdy ani samochodu - jego tymczasowego lokum - nie by�o na brzegu, ale zosta�o tyle rzeczy �ony, i� Robert doszed� do wniosku, �e pojecha�a tylko po zakupy. Wr�ci�a, kiedy po rozebraniu si� z pianki ko�czy� do�adowywa� butl�, do 220 atmosfer - w zimnej wodzie i tak zostanie z tego najwy�ej 200. Bursztynow� Komnat� - zwan� pocz�tkowo Bursztynowym Gabinetem - zam�wi� sobie w 1701 roku Fryderyk I Hohenzollern w celu u�wietnienia swej koronacji na kr�la Prus. Powstawa�a przez niemal dziesi�� lat. Po �mierci Fryderyka odziedziczy� j� jego syn, Fryderyk Wilhelm. Goszcz�cy u niego z wizyt� Piotr I zachwyci� si� Bersteinzimmer i wyprosi� j� od kolegi "po fachu". Drewniane panele oklejone bursztynem rozmontowano w 1716 roku i przewieziono z Berlina do Petersburga, a stamt�d - dopiero w 1755 roku - do Carskiego Sio�a, gdzie sta�y si� Bursztynow� Komnat�. Gdy w 1941 roku Grupa Armii P�noc zaj�a Carskie Sio�o, Niemcy przypomnieli sobie o bursztynowym skarbie, kt�ry w ci�gu 36 godzin zosta� rozmontowany i wys�any do Kr�lewca. Bursztynowa Komnata trafi�a w po�owie pa�dziernika pod opiek� doktora Alfreda Rohde, kustosza k(nigsberskiego muzeum, kt�ry ju� na wiosn� 1942 roku eksponowa� j� w jednej z sal zamku, o czym z triumfem donosi�a niemiecka prasa. Po dw�ch mglistych dzie� wsta� s�oneczny, cho� rze�ki. Powieszona na drzewie pianka nurkowa nie wysch�a w nocy, wi�c Robert wcisn�� si� w ni� z niech�ci�. Po chwili zagrza�a si� od jego cia�a. Sprawdzi� ci�nienie w butli. 210 atmosfer. Przykr�ci� tr�jnik z automatami i manometrem, pod��czy� do kamizelki w�yk inflatora i napompowa� jacket. Zestaw nurkowy i ca�y drobny sprz�t zani�s� nad wod�. Na obu �ydkach mia� no�e, u kamizelki dynda�y dwie latarki. Zapi�� pas balastowy, za�o�y� sprz�t, kolejno odetchn�� kilka razy przez ka�dy automat, po czym ten zapasowy w�o�y� do kieszeni kamizelki. Na g��bszej wodzie w�o�y� p�etwy i r�kawiczki, po czym sprawdzi� dzia�anie komputera. Nie trudzi� si� pokazywaniem Magdzie znaku OK; to nie mia�o znaczenia - je�li d�ugo nie wyp�ynie, b�dzie wiedzia�a, co robi�. Na plecach, oddychaj�c przez fajk�, pop�yn�� w stron� bojki, przy kt�rej zanurzy� si� na trzy metry. Tutaj poobraca� si� we wszystkie strony, by sprawdzi�, czy jacket, pas balastowy i ca�a reszta jest zapi�ta jak nale�y, a potem ponownie sprawdzi� dzia�anie drugiego automatu. Wszystko w porz�dku. Po lince zszed� na dno, gdzie odkr�ci� zaw�r w butli Magdy, sprawdzi� dzia�anie jej automatu, a nast�pnie rozklarowa� pi��dziesi�ciometrow� lin�, kt�rej karabi�czyk przypi�� do szekli przy swojej kamizelce nurkowej. Sprawdzi�, czy dzia�a druga latarka, i prze�egnawszy si� w duchu wp�yn�� do tunelu w�skotor�wki. Wewn�trz albo by�o istotnie ciemniej, albo tak mu si� zdawa�o. Omi�t� �wiat�em latarki rur� - by�a skorodowana, nier�wna od w�er�w, ale nie poro�ni�ta glonami ani innym �yj�cym �wi�stwem. P�yn�� wolno i nisko nad szynami, �eby nie uderzy� zaworem butli o sklepienie, i okr�nymi ruchami o�wietla� drog�, nie chc�c nadzia� si� na niespodziewan� przeszkod�. Wydychane powietrze ulatywa�o w g�r�, a potem w postaci rozp�aszczonych baniek przesuwa�o si� ku wylotowi tunelu. Ten widok sprawi�, �e Robert uzna�, i� oddycha zbyt gwa�townie; zatrzyma� si� i zmusi� do wykonywania g��bokich, wolnych wdech�w i wydech�w. Spokojnie, �amiesz wszystkie zasady bezpiecznego nurkowania, a do wylotu tunelu masz tylko 10 metr�w, dysponujesz dwoma automatami i prawie 180 atmosferami ci�nienia, a przed wej�ciem do tunelu czeka zapasowy zestaw nurkowy. Poskutkowa�o. Ruszy� znowu przed siebie, skupiaj�c si� na obserwacji otoczenia. Im dalej w g��b rury, tym mniej by�o brudnawego piasku, kt�ry zawlok�y tu pr�dy wywo�ane inwersj� w�d. Tu i �wdzie Robert zacz�� dostrzega� pordzewia�e naboje karabinowe, dziurawe, z�arte przez rdz� he�my, pogi�te, za�niedzia�e aluminiowe manierki, sprz�czki pas�w... Kiedy indziej uzna�by to za cenne znalezisko, ale teraz by� przekonany, �e prawdziwy skarb dopiero go czeka. Zaginiona Bursztynowa Komnata. Jak daleko do niej? Zerkn�� na g��boko�ciomierz i ci�nieniomierz na konsoli nurkowej. 35 metr�w i 150 atmosfer. Nie�le, ale nie mia� ochoty przekracza� czterdziestki. Nagle poczu� przejmuj�ce zimno. Podni�s� wzrok znad przyrz�d�w, by przenikn�� �wiat�em latarki i wzrokiem, czy tunel si� nie ko�czy - i wtedy ujrza� ch�opca. Po drugiej wojnie �wiatowej poszukiwaniami Bersteinzimmer para�y si� setki amator�w i zawodowc�w. Do pierwszych nale�a� Georges Simenon, francuski pisarz, tw�rca postaci komisarza Maigreta, za� zawodowcy rekrutowali si� m. in. spo�r�d enerdowskiej Stasi i radzieckiego KGB. Skarb spodziewano si� znale�� w Niemczech, w Zwi�zku Radzieckim, w Obwodzie Kaliningradzkim, w Czechach, w USA, na Litwie i w Polsce - m. in. w okolicach Bolkowa, Ksi��a i Srebrnej G�ry na Dolnym �l�sku, w okolicach Spa�y oraz na Warmii i Mazurach. Prezydent Borys Jelcyn, podczas wyst�pienia w Bundestagu, obiecywa� w 1991 roku, �e Rosjanie wydob�d� Bursztynow� Komnat�, "zakopan� w skrzyniach" w lochach zapasowej stolicy III Rzeszy, znajduj�cych si� pod radzieckim poligonem nieopodal Jonastahl. Wedle rzesz naocznych �wiadk�w Komnata sp�on�a, zaton�a wraz z okr�tem "Wilhelm Gustloff", ukryto j� w ch�odniach piwiarni w Ponarth, w bunkrze, w podziemiach zamku, w twierdzy k�odzkiej... Dlaczego wi�c Helmut mia�by mie� racj�? Dlaczego w zamian za kilka drobniak�w mia�by zdradzi� Robertowi tak cenn� tajemnic�? Dlaczego nikt przez czterdzie�ci, pi��dziesi�t lat nie sprawdzi� s��w by�ego wehrmachtowca, skoro z �apczywo�ci� rozkr�cono szyny w�skotor�wki, rzekomo prowadz�ce do skarbu? Dlaczego, dlaczego..? Odpowied� pierwsza: Helmut naprawd� uczestniczy� w konwoju, kt�ry na polecenie Rohdego transportowa� Bursztynow� Komnat�, ale poniewa� po wojnie takich "�wiadk�w" pojawi�o si� tysi�ce, to by�y wehrmachtowiec, kt�remu z powodu wyra�nego upo�ledzenia umys�owego nikt nie wierzy�, rozmienia� skarb na drobne. A druga? Nic z tego nie by�o prawd�, a tylko Robert bardzo chcia� w t� nieprawd� wierzy�. Je�li w wodzie mo�na zatrzyma� si� nagle, to Robert stan�� jak wryty. Z wra�enia najpierw wstrzyma� oddech, a potem gwa�townie wypu�ci� wielkie b�ble powietrza. Oddycha� raptownie, patrz�c na le��cego na boku ch�opca, kt�rego cia�o wygl�da�o w �wietle latarki na wyrze�bione z bursztynu. W pierwszej chwili Robert uzna�, �e znalaz� rze�b� z Bursztynowej Komnaty, chocia� dalib�g o czym� takim nie s�ysza�. Bersteinzimmer sk�ada�a si� z oklejonych bursztynem drewnianych paneli. Potem zauwa�y�, �e ch�opiec oddycha, a przynajmniej, �e rusza mu si� przepona i �ebra - cho� je�li oddycha�, to wod�. To nie mo�e by� prawda, pomy�la� Robert. Mam narkoz� azotow�, bez dw�ch zda�. Potem jednak zastanowi� si�, �e jest zbyt p�ytko, jak na tego rodzaju objawy. Narkotyczne dzia�anie azotu ujawnia si� g��biej; chocia� fakt, r�ne organizmy r�nie reaguj�. A mo�e podczas �adowania butli do spr�arki dosta�y si� gazy spalinowe z silnika? Rur� ss�c� wyprowadzi� odpowiednio daleko, ale jaki� podmuch wiatru m�g� przywia� spaliny z powrotem. Zaraz, zaraz, skoro tak logicznie - mam nadziej� - my�l�, to nie mam �adnej narkozy ani zatrucia. Po prostu widz� to, co widz�. Tylko, �e to niemo�liwe. Nie istniej� bursztynowi ch�opcy, kt�rzy na g��boko�ci ponad 30 metr�w udaj�, �e oddychaj� wod�! Tak jak nie istnieje Bursztynowa Komnata, ty idioto! Tak czy inaczej powinien wyp�yn��, p�ki jeszcze panuje nad zmys�ami. Je�li jeszcze panuje nad zmys�ami. Mimo to podp�yn�� bli�ej. Ch�opiec by� nagi, mia� g�adk� sk�r� i wygl�da� - na ile Robert m�g� to oceni� - na 12, 13 lat; na szyi pulsowa�o mu t�tno. Le�a� na boku, z d�o�mi pod policzkiem i z podkurczonymi kolanami. Robert po�wieci� wy�ej. To by� Maciek! Ch�opiec mia� rysy Ma�ka, jego syna, kt�ry utopi� si� sze�� lat temu! Pod wp�ywem �wiat�a le��cy obudzi� si� i otworzy� oczy! Robertowi z wra�enia wypad� spomi�dzy zdr�twia�ych z zimna warg ustnik automatu, kt�ry - wzbudzony - zacz�� b�blowa�. Wielkie banie powietrza wali�y pod strop tunelu, a Robert, ogarni�ty panik�, kr�ci� si� bezradnie wok� osi, obijaj�c butl� o stalow� �cian� i nie mog�c znale�� puszki automatu. Pu�ci� latark� - wisz�c na lince rzuca�a zwariowane b�yski - a sam miota� si� w mroku emulsji z�o�onej z wody, mu�u i baniek powietrza. Nic nie widzia�. D�awi� go strach. Nagle poczu� na wargach nacisk ustnika. Kto� mu go podawa�. Chwyci� go �apczywie i poci�gn�� wielki haust powietrza. Potem nast�pny. I jeszcze jeden. Powoli uspokaja� si�. Tak jak i woda wok�. By�a m�tna, ale nie wzburzona. Chwyci� latark�. Nadal mia� mocno przy�pieszony oddech, wi�c spojrza� na manometr. 130 atmosfer. Jeszcze chwila i pora wraca�. Nagle ponownie ujrza� ch�opca. Ma�ka. Ma�ka, kt�ry pyta� gestem, czy wszystko w porz�dku. Dziwi�c si� sobie, Robert pokaza� znak OK. W odpowiedzi tamten wskaza� kierunek w g��b tunelu. Robert pokr�ci� g�ow�. W ciasnocie rury byli blisko siebie - on i nagi ch�opiec, kt�ry pokaza�, �e zosta�o jeszcze tylko pi�� metr�w. OK. Tyle mo�e jeszcze przep�yn��. Jezus Maria, co ja robi�, zastanowi� si� Robert, to przecie� nie mo�e by� Maciek! Nie mo�e! P�yn� za majakiem! Wyci�gn�� przed siebie d�o� w neoprenowej r�kawicy i dotkn�� bursztynowego urojenia. Ch�opiec z jeziora by� realny; r�ka nie przenikn�a przez niego. Robert czu� mi�kko�� cia�a, a nie z�ocist� nieust�pliwo�� bursztynu. Czuj�c to dotkni�cie, ch�opiec odwr�ci� si� i skrzywi� twarz w dobrze zapami�tanym przez Roberta u�miechu; m�czy�nie stan�y �zy w oczach. Pod mask� nurkow� nie mia� ich jak wytrze�, wi�c uchyli� j� i przep�uka� wod� z jeziora, a potem przedmucha� wypuszczonym przez nos powietrzem. Tu� przed nimi zamajaczy� w �wietle latarki oko�o metrowej �rednicy stalowy w�az z ko�em szprychowym. Maciek pokaza� ojcu, �eby otworzy� �luz�. Robert wczepi� si� w grunt uzbrojonymi w p�etwy nogami i chwyci� za ko�o w�azu. Obraca�o si� nadzwyczaj lekko i ju� po chwili ci�gn�� do siebie metalowy p�at. Nie zastanawiaj�c si� nad g�upot� tego dzia�ania odpi�� od kamizelki karabi�czyk liny asekuracyjnej i zapi�� j� wok� szyny, wp�yn�� za Ma�kiem do ciasnej komory i zamkn�� za nimi w�az. Syn pokaza� mu kolejne ko�o szprychowe z uchwytem korbowym, kt�re wystawa�o ze �ciany �luzy. Robert ponownie zacz�� kr�ci�; tym razem odbywa�o si� to z wi�kszym oporem i wydychaj�c z wysi�ku wielkie b�ble powietrza, kt�re zbiera�y si� pod sklepieniem, nie od razu zorientowa� si�, �e nap�dza pomp� usuwaj�c� z komory wod�, a na jej miejsce wpuszczaj�c� powietrze. Po chwili poziom wody opad� poni�ej obojczyk�w, wi�c wyj�� ustnik automatu, zsun�� mask� z twarzy i ostro�nie wci�gn�� przez nos nieco powietrza, w ka�dej chwili gotowy do skorzystania z zapasu z butli. �rodowisko w komorze by�o w porz�dku, powietrze zalatywa�o nieco olejem, jak w hali produkcyjnej, ale nadawa�o si� do oddychania. Maciek unosi� si� na plecach na powierzchni wody i Robert stwierdzi� z przera�eniem, �e mo�e si� ju� odezwa� do syna. Przera�a�o go to bardziej ni� spotkanie w tunelu. Odchrz�kn��. - Maciek... - wyskrzecza�. Ch�opiec odwr�ci� do niego twarz. - Co� ci poka��, tato. Spodoba ci si�. G�os nale�a� do jego syna. Tylko �e nie m�g� nale�e�. Jego syn nie �y�. Uton�� wiele lat temu i nawet nie w tym jeziorze. Robert prze�kn�� cisn�ce si� na usta pytania i wr�ci� do kr�cenia ko�em pompy. Po chwili ju� i Maciek sta� w coraz p�ytszej wodzie, kt�rej resztki przepad�y niebawem w przewodach skrytych za kratkami odp�ywowymi. Ch�opiec zakr�ci� ko�em drugiego w�azu �luzy, po czym otworzy� go, ci�gn�c z pewnym trudem ku sobie. - To niespodzianka, tato. Zga� latark�, poprowadz� ci�. Robert zdj�� p�etwy, r�kawiczki i reszt� sprz�tu. Wzi�� go ze sob� czy zostawi� w �luzie? Zdecydowa� si� na to ostatnie; wy��czy� latark�. Ch�opiec uj�� Roberta za r�k� zimn� d�oni�. - Nie b�j si�. Nie boj� si�, pomy�la� Robert, tylko jestem przera�ony do szpiku ko�ci. Nigdy w �yciu tak si� nie ba�em, wi�c chyba nadal �yj�. Martwi nie czuj� strachu. Ani zimna. Natomiast ciemno�� panuje taka jak w grobie. Trzymaj�c woln� d�o� na wysoko�ci g�owy posuwa� si� ostro�nie za Ma�kiem, kt�ry ci�gn�� go z uporem w�a�ciwym podekscytowanemu dzieciakowi. Jakim� sz�stym zmys�em Robert poczu� nagle, �e wok� nich zrobi�o si� przestronniej; opu�ci� d�o� ku latarce. - Jeszcze nie, tato... Gumowe podeszwy nurkowych but�w zapiszcza�y jak na posadzce czy parkiecie. - Ju�! Spodziewaj�c si�, co zobaczy, Robert w��czy� latark�. W snopie halogenowego �wiat�a mia� na wprost siebie ksi�yc w pe�ni - z�oty kr�g bursztynowej mozaiki i p�askorze�b. Podobie�stwo wydobytego z mroku fragmentu do ksi�yca by�o skutkiem staro�ci, wietrzenia kleju i wilgoci. Bursztyn poodpada� miejscami od d�bowych paneli obitych niegdy� srebrzyst�, a teraz zmatowia�� blach�. Ciemne placki za�niedzia�ego srebra przypomina�y dzioby na twarzy ksi�yca - jego morza i kratery. Robert przesun�� dalej kr�g �wiat�a, staraj�c si� zobaczy� jak najwi�cej z 86 metr�w kwadratowych bursztynowego skarbu. Na chwil� zapomnia� nawet o ch�opcu z jeziora. Nag�y blask wdar� si� w oczy Roberta; zacisn�� powieki, a gdy po chwili podni�s� je, ujrza� pal�ce si� pod stropem podwodnego bunkra kryszta�owe kandelabry. Gdy wzrok ju� mu si� przyzwyczai�, Robert doszed� do wniosku, �e �wiec� raczej nier�wnym, ��to-pomara�czowym blaskiem, kt�ry zmatowia�emu bursztynowi na �cianach nadawa� niemal br�zowe zabarwienie. Podszed� do �ciany i dotkn�� mozaiki. Kilka jantarowych p�ytek, jakby na to tylko czeka�y, osypa�o si� i spad�o na wybrzuszony z wilgoci parkiet. Gdzieniegdzie brakowa�o ca�ych po�aci bursztynu i p�askorze�b, wy�amanych "na pami�tk�" bagnetami niemieckich �o�nierzy, kt�rzy we wrze�niu 1941 roku zdobyli Carskie Sio�o. - Klej, na kt�rym umocowywano mozaik�, jest mieszanin� wosku, kalafonii i �ywicy drzewa domarowego. Na skutek wilgoci bursztyn matowieje i odpada. Jego kawa�ki p�kaj� na skutek p�cznienia drewna i nie nadaj� si� do ponownego u�ycia. Klej si� starzeje. W lutym 1944 roku w muzeum k(nigsberskim wybucha niegro�ny po�ar i Alfred Rohde poleca zdemontowa� bursztynowe panele, by podda� je konserwacji. Bursztynow� Komnat� z�o�ono do skrzy�, kt�re potajemnie przewieziono do tego bunkra, zbudowanego w 1940 roku przez Organizacj� Todta. Od tej pory nikt ju� nie widzia� Bersteinzimmer, a wszystkie dzia�ania Rohdego oraz jego korespondencja z Berlinem dotyczy�y podstawionych skrzy�, zawieraj�cych rzekomy skarb. Robert odwr�ci� si� ku ch�opcu, ale by� sam w podwodnej komnacie. - Maciek..!? K�tem oka spostrzeg� ruch - to obraca�o si� szprychowe ko�o w�azu �luzy. Skoczy� do niego, ale us�ysza� zza stalowej grodzi bulgotanie wody i ujrza� w rurze wodowskazu, �e jej poziom podnosi si� gwa�townie. Je�li Maciek... je�li ch�opiec z jeziora nie zamknie zewn�trznej klapy �luzy, to Robert nie wydostanie si� st�d. Po chwili bardziej poczu� ni� us�ysza� st�umiony �oskot i rzuci� si� do ko�a pompy. Kr�ci� nim, patrz�c na wodowskaz. Woda opada�a. Wreszcie napar� ramieniem na w�az �luzy i otworzy� go. Jeden rzut oka na manometr zestawu nurkowego wystarczy�, �eby si� przekona�, �e butla jest pusta. Dla pewno�ci sprawdzi�, czy jej zaw�r jest odkr�cony. By� odkr�cony, a automat nie podawa� powietrza. Atak paniki sprawi�, �e Robert rzuci� si� do ko�a szprychowego zewn�trznego w�azu �luzy, zapominaj�c, �e napiera na ni� ca�a woda jeziora, kt�rej cz�� trzeba najpierw wpu�ci� do komory. Tylko po co? �eby si� w niej utopi�? Ta my�l sprawi�a, �e zacz�� logiczniej my�le�. Gdyby uda�o mu si� dop�yn�� do wylotu tunelu i gdyby ch�opiec nie wypu�ci� powietrza z pozostawionego tam zapasowego zestawu nurkowego, to m�g�by si� mo�e uratowa�. Mo�e. Mia� p�etwy, latark�, a na zewn�trz zosta�a linka, po kt�rej m�g�by si� wyci�gn��. Je�eli zosta�a� Nie zrobi tego w piance nurkowej, bo jej dodatnia p�ywalno�� przyklei go do sklepienia rury. Na my�l o zimnej wodzie wzdrygn�� si�, jakby to by�o najgorsze. Z trudem, staraj�c si� nie eksploatowa� nadmiernie, zdj�� neoprenowy kombinezon i zosta� jedynie w k�piel�wkach, nurkowych butach i p�etwach. Oddychaj�c p�ytko i nerwowo odkr�ci� zaw�r; przera�liwie zimna woda zacz�a z szumem wlewa� si� do �luzy. Nieomal �ci�a mu kr��enie w stopach, �ydkach, udach, brzuchu... Wielkimi haustami wdycha� resztki ubywaj�cego coraz szybciej powietrza, a kiedy parali�uj�ca zimna woda podnios�a si� tylko ponad kraw�d� w�azu, wzi�� ostatni g��boki wdech, zanurzy� si� i pchn�� na zewn�trz p�at metalu, kt�ry ust�pi� z oporem. Wp�ywaj�ca z tunelu woda odepchn�a Roberta w g��b �luzy. Ogarni�ty panik� walczy� z pr�dem, nie bacz�c na ubytek si� i poch�aniany przez ten wysi�ek tlen z p�uc. Chwyci� si� kraw�dzi w�azu. Ju� wiedzia�, �e nie wyp�ynie na powierzchni�. Zimno parali�owa�o jego wol� i mi�nie, p�uca krzycza�y o tlen, rura przed nim mia�a ze dwadzie�cia pi�� metr�w d�ugo�ci. To tyle co basen, b�ysn�o mu w my�lach, mo�e dam rad�. Kopi�c w�ciekle p�etwami ruszy� w roz�wietlon� blaskiem latarki ciemno�� tunelu... Nagle pot�ny skurcz wykr�ci� Robertowi praw� �ydk�; b�l by� tak potworny, �e wraz z krzykiem wydar� mu z p�uc resztk� powietrza. Odruchowo otworzy� usta i opi� si� zimnej wody. Szarpany b�lem i panik� dusi� si� i miota� w tunelu, a� nagle znieruchomia�. Skurczone cia�o Roberta opad�o na dno rury i zastyg�o w embrionalnej pozie. Siedz�c na brzegu, Magda bezmy�lnie bawi�a si� patykiem. Woda przed ni� poruszy�a si�, wzburzy�a, a potem wychyn�a z niej g�owa o zlepionych jasnych w�osach. Ledwo dwunasto-, trzynastoletni ch�opak p�yn�� w kierunku brzegu, machaj�c szczup�ymi ramionami w niezgrabnym crawlu. Dop�yn�� na p�ycizn� i wsta�. By� nagi, tyle widzia�a pod s�o�ce. Os�oni�a oczy d�oni� i wpatrzy�a si� uwa�nie w niezwyk�ego przybysza, kt�rego pod�wietlona sk�ra opalizowa�a jak bursztyn. - Maciek...? Sk�d si�... Nie doko�czy�a. Nie chcia�a us�ysze� odpowiedzi. Mocno obj�a mokre, ch�odne cia�o ch�opca z jeziora. Le�nym duktem jecha�a rozklekotana �ada niva. Panowa� upa�, droga by�a piaszczysta, naje�ona w�lastymi korzeniami i nier�wna, wi�c samoch�d posuwa� si� wolno; powietrze wewn�trz pojazdu niemal sta�o, a z ty�u grzechota�y s�abo umocowane butle. Prowadzi�a Magda, zerkaj�c co chwil� na siedz�cego obok syna. Gdyby nie to, �e musia�a zmaga� si� z kierownic� i biegami, obejmowa�aby go ca�y czas. Ch�opiec, milcz�c, wpatrywa� si� intensywnie bardziej w przedni� szyb� ni� w widoczn� przed ni� drog�. - Opowiedz mi o tacie - odezwa� si� nagle. - Jaki on by�? Krak�w, listopad 2000 r. Miros�aw P. Jab�o�ski MIROS�AW P. JAB�O�SKI Urodzi� si� w 1955 r. w Zakopanem, mieszka w Krakowie. Fantasta, poeta, scenarzysta, autor s�uchowisk, t�umacz (z angielskiego). Z zawodu in�ynier mechanik i absolwent Studium Scenariuszowego przy PWSFiTV w �odzi. Poza dobr� literatur� pasjonuje si� podr�ami i, co wida� w najnowszym opowiadaniu, nurkowaniem. Regularnie s�u�y pomoc� w organizowaniu wa�niejszych imprez m�odszym krakowskim fanom. Publikowa� opowiadania w "Fenixie", "Pi�mie Literacko-Artystycznym", "Problemach", "Przegl�dzie Technicznym", "M�odym Techniku", w�gierskiej "Galaktice". Jeden z powszechnie lubianych autor�w-weteran�w, znany r�wnie� z naszych �am�w: "Wyliczanka" ("F" 7/85), "Czas Wodnika" ("F" 5/87), "Spowied� Mistrza M�k Piekielnych" ("F" 2/89), "Sierpem i M�otem" ("NF" 5/96). Wa�niejsze ksi��ki: "Kryptonim Psima" (1982, powie�� wykorzystana cz�ciowo przez Szulkina w filmie "Ga, ga - chwa�a bohaterom"), "Schron" i "Nie�miertelny z Oxa" (1987, powie��), "Czas Wodnika" (1990, opowiadania), "Duch czasu" (1991, 2000, powie��), "Elektryczne banany" (1996, powie��). Udzia� w antologiach Wojtka Sede�ki: "Wizje alternatywne" (1990), "Czarna Msza" (1992), "Wizje alternatywne 2" i "3" (2001). Przek�ada� m.in. proz� Jonathana Carolla, Carla Sagana ("Kontakt", 1997), Raya Bradbury'ego; tak�e prac� dokumentaln� "Helter Skelter - sprawa Mansona" V. Bugliosiego i C. Gentry'ego (1999). (mp)