NICHOLAS SPARKS �JESIENNA MI�O�Ɣ Prolog Kiedy mia�em siedemna�cie lat, moje �ycie odmieni�o si� na zawsze. Wiem, �e s� ludzie, kt�rzy s�ysz�c to, bardzo si� dziwi�. Patrz� na mnie ze zdumieniem, jakby pr�bowali zgadn��, co takiego mog�o si� w�wczas zdarzy�, ja jednak rzadko kiedy mam ochot� to wyja�nia�. Prze�y�em tu prawie ca�e �ycie i naprawd� nie s�dz�, bym musia� to czyni� � chyba �e na moich w�asnych warunkach. To jednak zaj�oby wi�cej czasu, ani�eli wi�kszo�� ludzi gotowa by�aby mi po�wi�ci�. Mojej historii nie spos�b zawrze� w dw�ch albo trzech zdaniach; nie spos�b stre�ci� jej w prostych s�owach, kt�re wszyscy natychmiast by zrozumieli. Mimo �e up�yn�o czterdzie�ci lat, miejscowi, kt�rzy mnie wtedy znali, przyjmuj� bez zastrze�e� fakt, �e nie chc� niczego wyja�nia�. Moja historia jest pod pewnymi wzgl�dami ich histori�; jest czym�, co wszyscy prze�yli�my. Ja jednak prze�y�em j� najmocniej. Chocia� mam pi��dziesi�t siedem lat, pami�tam ze wszystkimi szczeg�ami to, co wydarzy�o si� tamtego roku. Prze�ywam ten rok na nowo, wskrzeszaj�c przesz�o��, i robi�c to, czuj� zawsze dziwne po��czenie smutku i rado�ci. S� chwile, kiedy chcia�bym cofn�� wskaz�wki zegar i wyzby� si� smutku, mam jednak wra�enie, �e gdybym to uczyni�, ulotni�aby si� r�wnie� ca�a rado��. Przyjmuje wiec wspomnienia z ca�ym dobrodziejstwem inwentarza, daj� im si� porwa�, gdy tylko mog�. Zdarza si� to cz�ciej, ni� sk�onny jestem przyzna�. Jest ostatni kwietnia w ostatnim roku poprzedzaj�cym milenium i wychodz�c z dom, rozgl�dam si� dooko�a. Niebo jest zachmurzone i szare, lecz id�c ulic�, dostrzegam kwitn�ce derenie i azalie. Podci�gam troch� w g�r� suwak kurtki. Temperatura jest niska, ale wiem, �e ju� za kilka tygodni zrobi si� cieplej i szare chmury ust�pi� dniom, kt�rym Karolina P�nocna zawdzi�cza to, �e jest jednym z najpi�kniejszych miejsc na ziemi. Nabieram w p�uca powietrza i czuj�, �e wszystko do mnie wraca. Zamykam oczy i lata zaczynaj� si� cofa�, tykaj�c powoli niczym obracaj�ce si� w odwrotn� stron� wskaz�wki zegara. Ogl�daj�c si� jakby cudzymi oczyma, widz�, jak robi� si� coraz m�odszy; widz�, jak moje w�osy zmieniaj� kolor z siwego na br�zowy; czuj�, jak wyg�adzaj� si� zmarszczki wok� oczu, a r�ce i ramiona nabieraj� si�y. To, czego nauczy�em si� z wiekiem, zaciera si� i wraz z tym obfituj�cym w wydarzenia rokiem powraca moja niewinno��. A potem, podobnie jak ja, zaczyna si� zmienia� �wiat; zw�aj� si� drogi i na niekt�rych pojawia si� szuter; w miejscu podmiejskich osiedli rozci�gaj� si� pola, ulice wype�nia t�um ludzi, mijaj�cych witryny piekarni Sweeneya i mi�snego sklepu Palki. Na wie�y w budynku s�du bije dzwon. Otwieram oczy i zatrzymuj� si�. Stoj� przy ko�ciele baptyst�w i spogl�daj�c na jego fasad�, wiem dok�adnie, kim jestem. Nazywam si� Landon Carter i mam siedemna�cie lat. Oto moja historia; przyrzekam, �e niczego nie opuszcz�. Najpierw b�dziecie si� u�miecha�, potem zap�aczecie...nie skar�cie si� p�niej, �e was nie ostrzega�em. Rozdzia� 1 W roku 1958 po�o�ona nad morzem blisko Morehead City w Karolinie P�nocnej miejscowo�� Beaufort nie r�ni�a si� specjalnie od innych po�udniowych miasteczek. By�o to jedno z tych miejsc, gdzie wilgotno�� powietrza w lecie jest tak wysoka, �e kto�, kto wychodzi z domu, �eby wyj�� listy ze skrzynki, ma natychmiast ochot� wzi�� prysznic, a dzieciaki biegaj� na bosaka od kwietnia do pa�dziernika, pod d�bami udrapowanymi hiszpa�skim mchem. Jad�cy samochodem ludzie machali tym, kt�rzy szli chodnikiem, bez wzgl�du na to, czy ich znali, czy nie, a w powietrzu czu� by�o zapach sosen, soli i morza, unikalny zapach obu Karolin. Dla wielu tutejszych mieszka�c�w �owienie ryb w cie�ninie Pamlico i krab�w w Neuse River stanowi�o �r�d�o utrzymania i wzd�u� ca�ego Nadbrze�nego Toru Wodnego sta�y przycumowane �odzie. W telewizji nadawali tylko trzy kana�y, ale telewizja nie by�a nigdy czym� wa�nym dla ludzi, kt�rzy tam dorastali. Nasze �ycie koncentrowa�o si� zamiast tego wok� ko�cio��w, kt�rych by�o osiemna�cie w samych granicach miasta. Nosi�y nazwy takie jak Chrze�cija�ski Ko�ci� Wsp�lnoty Refektarza, Ko�ci� Ludu Odkupionego oraz Ko�ci� Niedzielnej Pokuty. Poza tym mieli�my oczywi�cie ko�cio�y baptyst�w. W czasach mojej m�odo�ci by�o to zdecydowanie najbardziej popularne wyznanie w okolicy. Ich ko�cio�y sta�y praktycznie na ka�dym rogu, ale ka�dy uwa�a� si� za lepszy od drugiego. Mieli�my wszelkiej ma�ci baptyst�w: Baptyst�w Wolnej Woli, Baptyst�w Po�udniowych, Baptyst�w Kongregacjonalist�w, Baptyst�w Misjonarzy, Baptyst�w Niezale�nych...chyba wiecie ju�, o co mi chodzi. Wydarzenie roku finansowane by�o w�wczas przez ko�ci� stoj�cy w �rodku miasta � je�li naprawd� chcecie wiedzie�, Baptyst�w Po�udniowych � w porozumieniu z miejscow� szko�� �redni�. Co rok wystawiali w miejskim teatrze bo�onarodzeniowe jase�ka, a w�a�ciwie sztuk� napisan� przez Hegberta Sullivana, pastora pe�ni�cego s�u�b� bo�� od czas�w, gdy przed Moj�eszem rozst�pi�o si� Morze Czerwone. No dobrze, nie by� mo�e a� tak stary, ale do�� stary, by mo�na by�o zobaczy�, co ma pod sk�r�. By�a przez ca�y czas ziemista i jakby przezroczysta � dzieciaki przysi�ga�y, �e widz� p�yn�c� �y�ami krew � a w�osy na jego g�owie by�y bia�e jak kr�liki, kt�re widuje si� w sklepach zoologicznych ko�o Wielkanocy. Tak czy inaczej, napisa� te swoj� sztuk�, kt�ra nosi�a tytu� �Wigilijny anio��, poniewa� nie chcia�, �eby wystawiano dalej klasyczn� �Opowie�� wigilijn�� Karola Dickensa. Jego zdaniem Scrooge by� poganinem, kt�ry okaza� skruch� wy��cznie dlatego, �e zobaczy� duchy, nie anio�y � a kto m�g� zar�czy�, �e te duchy zosta�y pos�ane osobi�cie przez Pana Boga? I kto m�g� zar�czy�, �e Scrooge nie wr�ci na �cie�k� grzechu, je�li nie zosta�y wys�ane prosto z nieba? W sztuce nie m�wi si� tego wprost � podaje si� ca�� rzecz troch� na wiar� � ale Hegbert nie ufa� duchom, je�li nie zosta�y pos�ane przez Pana Boga. Nie zosta�o to wyra�nie zaznaczone i mia� z tym wielki problem. Kilka lat wcze�niej zmieni� zako�czenie sztuki � dopisa� jakby w�asn� wersj�, w kt�rej staruszek Scrooge zostaje kaznodziej� i wyrusza do Jerozolimy, aby odnale�� miejsce, gdzie Jezus dyskutowa� niegdy� z uczonymi w pi�mie. Ta wersja nie cieszy�a si� wielkim powodzeniem � nawet w�r�d cz�onk�w kongregacji, kt�rzy siedzieli na widowni, wytrzeszczaj�c oczy � w gazecie za� napisali, �e � chocia� spektakl by� z pewno�ci� interesuj�cy, nie by�a to dok�adnie ta historia, kt�r� wszyscy znamy i kochamy...�. Hegbert postanowi� zatem, �e spr�buje napisa� ca�kowicie w�asn� sztuk�. Przez ca�e �ycie pisa� sam kazania i niekt�re z nich, musieli�my przyzna�, by�y nawet ciekawe, zw�aszcza gdy rozprawia� o �gniewie bo�ym spadaj�cym na cudzo�o�nik�w� i podobnych rzeczach. Naprawd� gotowa�a si� w nim krew, m�wi� wam, gdy m�wi� o cudzo�o�nikach. Mia� na tym punkcie prawdziwego hopla. Kiedy by�em m�odszy, ja i koledzy chowali�my si� za drzewami i widz�c, jak idzie ulic�, wrzeszczeli�my �Hegbert cudzo�o�nik !�, po czym g�upio chichotali�my, jakby�my byli najsprytniejszymi istotami, jakie kiedykolwiek zamieszkiwa� t� planet�. Stary Hegbert stawa� wtedy jak wryty w miejscu, nadstawi� uszu � przysi�gam na Boga, �e autentycznie nimi porusza� � jego sk�ra przybiera�a jaskrawy odcie� czerwieni, jakby napi� si� benzyny, a wielkie zielone �y�y na karku zaczyna�y nabrzmiewa� niczym na tych mapach Amazonii, kt�re mo�na obejrze� w National Geographic. Rozgl�da� si� na lewo i prawo, szukaj�c nas oczyma w�skimi jak szparki, a potem, tak samo nagle, zaczyna� bledn�� i jego sk�ra na naszych oczach przybiera�a z powrotem ten rybi kolor. Warto to by�o zobaczy�, s�owo daj�. My zatem kryli�my si� za drzewem, a Hegbert ( swoj� drog� jacy rodzice daj� takie imi� swojemu dziecku?) sta� tam, czekaj�c, a� si� czym� zdradzimy, jakby mia� nas za idiot�w. Zakrywali�my usta d�o�mi, �eby si� w g�os nie roze�mia�, w ko�cu jednak zawsze nas namierza�. Kr�ci� g�ow� na boki, a potem nagle nieruchomia�, wpatruj�c si� w nas tymi swoimi paciorkowatymi oczyma na wskro� przez drzewo. - Wiem, �e to ty, Landonie Carterze � m�wi� � i nasz Pan te� o tym wie. Sta� jeszcze przez minut� w miejscu, �eby jego s�owa zapad�y nam w pami��, a potem w trakcie niedzielnego kazania spogl�da� prosto na nas i m�wi�, �e �B�g jest mi�osierny wobec dzieci, lecz dzieci musz� by� tego warte� albo cos w tym stylu. A my kurczyli�my si� w �awkach, nie ze wstydu, ale �eby znowu nie parskn�� �miechem. Hegbert w og�le nas nie rozumia�, co by�o naprawd� dziwne, zwa�ywszy, �e sam mia� dziecko. Cho� z drugiej strony to by�a dziewczynka. Ale wi�cej o tym potem. Tak czy owak, jak ju� wspomina�em, Hegbert napisa� w kt�rym� roku �Wigilijnego anio�a� i postanowi� wystawi� go zamiast tamtej drugiej sztuki. Sama sztuka nie by�a w�a�ciwie taka z�a, co zdziwi�o wszystkich, kiedy j� po raz pierwszy wykonano. Jest to w skr�cie historia cz�owieka, kt�ry kilka lat wcze�niej straci� �on�. Ten facet, Tom Thorton, by� kiedy� bardzo religijny, ale zacz�� mie� k�opoty z wiar�, gdy jego �ona zmar�a podczas porodu. Wychowuje teraz samotnie ma�� c�reczk�, lecz nie jest nadzwyczajnym ojcem. Ta dziewczynka strasznie chce dosta� na Gwiazdk� pozytywk� w wygrawerowanym na pokrywce anio�em, pozytywk� kt�rej obrazek wyci�a ze starego katalogu. Facet szuka tej pozytywki d�ugo i uparcie, ale nie mo�e jej nigdzie znale��. Nadchodzi Wigilia, a on wci�� szuka i chodz�c po sklepach, trafia na dziwn� kobiet�, kt�rej nigdy w �yciu nie widzia� i kt�ra obiecuje, �e pomo�e mu znale�� prezent dla c�rki. Najpierw jednak pomagaj� jakiemu� bezdomnemu (swoj� droga nazywano ich kiedy� w��cz�gami ), potem id� do sieroci�ca, �eby spotka� si� z dzie�mi, nast�pnie odwiedzaj� samotna stara kobiet�, kt�ra chcia�a, �eby kto� dotrzyma� jej towarzystwa w Wigili�. W tym momencie tajemnicza kobieta pyta Toma Thortona, co chcia�by dosta� na Gwiazdk�, a on odpowiada, �e chcia�by odzyska� swoja �on�. Kobieta prowadzi go do miejskiej fontanny i m�wi, �eby spojrza� w wod�, widzi tam swoj� c�reczk� i wybucha p�aczem. Podczas gdy on zalewa si� �zami, tajemnicza kobieta oddala si�. Thorton szuka jej wsz�dzie, ale nie mo�e znale��. W ko�cu wraca do domu i pami�taj�c o lekcji, jaka otrzyma� tego wieczoru, wchodzi do sypialni c�reczki. Widz�c j� pogr��on� we �nie, u�wiadamia sobie, �e ma�a jest wszystkim, co pozosta�o po jego �onie, i zaczyna znowu p�aka�, poniewa� wie, �e nie by� dla niej do�� dobrym ojcem. Nazajutrz rano pod choink� czarodziejskim sposobem odnajduj� pozytywk�, a wygrawerowany anio� wygl�da dok�adnie jak kobieta, kt�r� Thorton widzia� poprzedniego wieczoru. Nie by�o to wi�c takie z�e, naprawd�. Ogl�daj�c przedstawienie ludzie wylewali wiadra �ez. Sztuka rok w rok �wieci�a triumfy i jej popularno�� sprawia�a, �e Hegbert musia� j� w ko�cu przenie�� z ko�cio�a do miejskiego teatru, gdzie by�o o wiele wi�cej miejsc. Gdy chodzi�em do ostatniej klasy szko�y �redniej, pokazywan� j� dwa razy przy wype�nionej sali, co zwa�ywszy na to, kto gra� g��wne role, stanowi�o histori� sam� w sobie. Hegbert chcia�, widzicie, �eby w sztuce wyst�powali m�odzi ludzie � uczniowie klasy maturalnej, a nie zawodowi aktorzy. Moim zdaniem uwa�a�, �e b�dzie to dla nich warto�ciowe do�wiadczenie, zanim p�jd� na studia i b�d� musieli stawi� czo�o temu ca�emu cudzo��stwu. Taki po prostu by�: zawsze chcia� na uchroni� przed pokusami. Chcia�, �eby�my wiedzieli, �e B�g ma nas zawsze na oku, nawet je�eli jeste�my poza domem, i �e je�li b�dziemy pok�ada� w Nim wiar�, nie stanie si� nam nigdy nic z�ego. By�a to prawda, kt�r� sobie w ko�cu przyswoi�em, chocia� to nie Hegbert mnie jej nauczy�. Jak ju� wspomina�em, Beaufort nie r�ni� si� wiele od innych po�udniowych miasteczek, chocia� mia� interesuj�c� histori�. Pirat Czarnobrody mia� tutaj kiedy� sw�j dom, a jego statek, �Queen Anne�s Revenge� , le�y podobno zakopany gdzie� w pisaku niedaleko brzegu. Ostatnio paru archeolog�w, oceanograf�w czy jak m tam si� nazywaj� ludzie, kt�rzy szukaj� takich rzeczy, og�osi�o, �e go odnale�li, lecz nikt nie jest tego tak do ko�ca pewien, poniewa� statek zaton�� przesz�o dwie�cie pi��dziesi�t lat temu i w jego przypadku nie mo�na po prostu si�gn�� do schowka i sprawdzi� rejestracji. Beaufort bardzo si� zmieni� od lat pi��dziesi�tych, jednak nadal nie jest wielk� metropoli�. By� i zawsze b�dzie ma�ym miasteczkiem, ale kiedy dorasta�em, ledwie zas�ugiwa� na miejsce na mapie. �eby umie�ci� ca�� rzecz w odpowiedniej perspektywie, musze doda�, �e okr�g wyborczy, w kt�rym znajdowa� si� Beaufort, zajmowa� ca�� wschodni� cz�� stanu � oko�o dwudziestu tysi�cy mil kwadratowych � i nie by�o tam ani jednej miejscowo�ci licz�cej wi�cej ni� dwadzie�cia pi�� tysi�cy mieszka�c�w, jednak nawet w por�wnaniu z nimi Beaufort zawsze uwa�any by� za wioch�. Ca�y teren na wsch�d od Raleigh i na p�noc od Wilmington a� do granicy Wirginii tworzy� okr�g wyborczy, kt�ry reprezentowa� m�j ojciec. Przypuszczam, �e o nim s�yszeli�cie. Nawet dzisiaj jest kim� w rodzaju legendy. Nazywa� si� Worth Carter i by� kongresmanem prawie przez trzydzie�ci lat. Jego slogan podczas wszystkich kampanii wyborczych brzmia� � Worth Carter reprezentuje ..................� � i ka�dy mia� tam wpisa� nazw� miejscowo�ci, w kt�rej mieszka�. Pami�tam, jak je�d��c na spotkania wyborcze � ja i mama musieli�my pokazywa� si� razem z ojcem, �eby da� do zrozumienia, jak bardzo ceni warto�ci rodzinne - widzia�em na zderzakach te nalepki z nazwami takimi jak Otway, Chocawinity i Seven Springs. Dzisiaj taki numer na pewno by nie przeszed�, ale w tamtych czasach uwa�ano to za bardzo wyszukan� form� propagandy. S�dz�, �e gdyby ojciec pr�bowa� teraz robi� cos takiego, ludzie z przeciwnego obozu wpisywaliby w puste miejsce najprzer�niejsze �wi�stwa, wtedy jednak nigdy z czym� takim si� nie spotykali�my. No, mo�e raz. Farmer w hrabstwie Duplin wpisa� kiedy� w puste miejsce s�owo �g�wno� i moja mama, widz�c to, zakry�a oczy i odm�wi�a modlitw�, prosz�c Boga o wybaczenie dla biednego, g�upiego sukinsyna. No, mo�e nie uj�a tego dok�adnie w ten spos�b, ale o to mniej wi�cej chodzi�o. Tak wi�c m�j ojciec, Pan Kongresman, by� gruba szych� i wszyscy o tym dobrze wiedzieli, ��cznie ze starym Hegbertem. Ci dwaj zbytnio si� jednak nie lubili, a w�a�ciwie nie lubili si� wcale, mimo �e ojciec chodzi� do ko�cio�a Hegberta za ka�dym razem, gdy by� w mie�cie, co, szczerze m�wi�c, nie zdarza�o si� cz�sto. Pr�cz tego, �e cudzo�o�nicy skazani b�d� czyszczenie wychodk�w w piekle, Hegbert wierzy� r�wnie�, �e �komunizm jest chorob�, kt�ra widzie ludzi do poganizmu�. Chocia� s�owo �poganizm� w og�le nie istnieje � nie znalaz�em w �adnym s�owniku � cz�onkowie kongregacji dobrze wiedzieli co ma na my�li. Wiedzieli r�wnie�, �e odnosi je do mojego ojca, kt�ry siedzia� z przymkni�tymi oczyma, udaj�c, �e nie s�yszy. Ojciec nale�a� do jednego z komitet�w Kongresu, powo�anych do zbadania zasi�gu �czerwonego zagro�enia�, kt�re obejmowa�o pono� wszystkie dziedziny �ycia kraju, poczynaj�c od obrony narodowej i szkolnictwa wy�szego, a ko�cz�c na uprawie tytoniu. Musicie pami�ta�, �e trwa�a w�wczas zimna wojna; sytuacja by�a napi�ta, a my, mieszka�cy Karoliny P�nocnej, potrzebowali�my czego�, co sprowadzi�oby ca�� rzecz do bardziej osobistego poziomu. Ojciec konsekwentnie szuka� fakt�w, kt�re by�y nieistotne dla ludzi pokroju Hegberta. -Wielebny Sullivan by� dzisiaj w wyj�tkowej formie � m�wi� po powrocie do domu.- Mam nadzieje, �e s�yszeli�cie ten fragment, w kt�rym przypomnia�, co Jezus m�wi� o biednych... No pewnie, tato... M�j ojciec stara� si�, kiedy to tylko by�o mo�liwe, �agodzi� napi�cia. My�l�, �e dlatego tak d�ugo utrzyma� si� w Kongresie. Potrafi� ca�owa� najbrzydsze niemowl�ta znane rodzajowi ludzkiemu i za ka�dym razem mia� co� mi�ego do powiedzenia. �To takie �agodne male�stwo�, m�wi�, gdy niemowlak mia� wielk� g�ow� � albo: �Za�o�� si�, �e to najs�odsza dziewczynka pod s�o�cem� gdy mia�a znami� na ca�ej twarzy. Kt�rego� razu jaka� pani pojawi�a si� z dzieckiem na w�zku inwalidzkim. -Stawiam dziesi�� do jednego, �e jeste� najm�drzejszy w swojej klasie � oznajmi� ojciec, spojrzawszy na niego tylko raz. I ch�opak rzeczywi�cie by� najm�drzejszy! Tak, m�j ojciec by� �wietny w te klocki. Okr�ca� sobie ich wszystkich dooko�a palca, to pewne. I nie by� taki z�y, naprawd�, zw�aszcza kiedy si� zwa�y, �e mnie nie bi� i w og�le. Ale nie by�o go, kiedy dorasta�em. M�wi� to bardzo niech�tnie, poniewa� w dzisiejszych czasach ludzie cz�sto twierdz� co� takiego nawet wtedy, kiedy ich rodzic by� w pobli�u, i dla usprawiedliwiaj� w ten spos�b swoje zachowanie. �M�j ojciec mnie nie kocha�...i dlatego zosta�am striptizerk� i wyst�pi�am w potyczkach Jerry�ego Springera� . Nie chc� si� wcale usprawiedliwia� , stwierdzam po prostu fakt. Ojca nie by�o w domu przez dziewi�� miesi�cy w roku; sp�dza� je w Waszyngtonie, w apartamencie oddalonym od nas o trzysta mil. Matka nie wyjecha�a z nim, poniewa� oboje chcieli, �ebym dorasta� �w ich rodzinnych stronach�. Ojciec mojego ojca zabiera� go oczywi�cie na ryby i na polowanie, nauczy� go grac w pi�k�, pojawi� si� na przyj�ciach urodzinowych, jednym s�owem, robi� wszystkie takie rzeczy, kt�re bardzo si� licz�, zanim cz�owiek osi�gnie dojrza�o��. M�j ojciec by� dla mnie kim� obcym, kim�, kogo prawie nie zna�em. Przez pierwszych pi�� lat mojego �ycia uwa�a�em, �e wszyscy ojcowie mieszkaj� gdzie� indziej. Zda�em sobie spraw�, �e cos jest nie w porz�dku, dopiero kiedy m�j najlepszy kumpel, Eric Hunter, zapyta� mnie w przedszkolu, kim jest ten facet, kt�ry przyszed� do nas do domu poprzedniego wieczoru. -To m�j ojciec � odpar�em z dum�. -Och... - stropi� si� Eric, szukaj�c Milky Way w moim pude�ku na drugie �niadanie.- Nie wiedzia�em, �e mam ojca. To si� nazywa oberwa� prosto w twarz. Dojrzewa�em zatem pod opiek� mojej matki. By�a naprawd� mi�� kobiet�, s�odka i �agodn�, matk�, o jakiej mo�na tylko marzy�. Nie zast�pi�a jednak i nie mog�a zast�pi� m�skiej obecno�ci w moim �yciu i ten fakt, po��czony z rosn�cym rozczarowaniem, jakie odczuwa�em w stosunku do ojca, uczyni� ze mnie kogo� w rodzaju buntownika ju� w bardzo m�odym wieku. Ale nie �obuza, w �adnym wypadku. Razem z kolegami wymyka�em si� czasami wieczorem i mazali�my myd�em szyby samochod�w albo pogryzali�my pra�one orzeszki na cmentarzu za ko�cio�em, lecz w latach pi��dziesi�tych to wystarczy�o, �eby inni rodzice potrz�sali g�owami i szeptali do swoich pociech: �Nie chcesz chyba bra� przyk�adu z m�odego Cartera. Jest na najlepszej drodze, �eby wyl�dowa� w wiezieniu�. Ja � �obuz. Dlatego, �e jad�em orzeszki na cmentarzu. Wyobra�acie sobie? Tak czy inaczej, m�j ojciec i Hegbert niezbyt si� lubili, ale por�ni�a ich nie tylko polityka. Nie, wygl�da�o na to, �e znali si� z dawnych czas�w. Hegbert by� o jakie� dwadzie�cia lat starszy od mojego ojca. M�j dzidek � niezale�nie od tego, �e sp�dza� mn�stwo czasu z moim ojcem � by� prawdziwym sukinsynem i w zupe�no�ci zas�ugiwa� na to miano. To on zreszt� zgromadzi� rodzinn� fortun�, nie chce jednak, by�cie odnie�li wra�enie, i� by� niewolnikiem w�asnej firmy, ci�ko haruj�cym i patrz�cym, jak z biegiem czasu powoli si� powi�ksza. M�j dziadek by� o wiele cwa�szy. Spos�b w jaki zarobi� pieni�dze, by� bardzo prosty � zacz�� jako przemytnik, sprowadzaj�c rum z Kuby i bogac�c si� na tym przez ca�y okres prohibicji. Potem zacz�� kupowa� ziemi� i puszcza� j� w dzier�aw�. Bra� dziewi��dziesi�t procent forsy, kt�r� dzier�awcy uzyskiwali ze sprzeda�y tytoniu, a potem po�ycza� im pieni�dze, kiedy tylko chcieli, wyznaczaj�c astronomiczne odsetki. Oczywi�cie nigdy nie zamierza� ich odbiera� � zamiast tego zajmowa� ziemie i sprz�t, jaki jeszcze posiadali. Nast�pnie, jak to potem okre�la�, �w chwili ol�nienia� za�o�y� firm� o nazwie �Us�ugi bankowe i po�yczki Cartera�. Jedyny drugi istniej�cy na terenie tego oraz s�siedniego hrabstwa bank rych�o sp�on� w tajemniczych okoliczno�ciach i z nadej�ciem Wielkiego Kryzysu ju� nie wznowi� dzia�alno�ci. Chocia� wszyscy naprawd� wiedzieli co si� naprawd� sta�o, nikt nie pisn�� ani s�owa z obawy przed zemst�, obawy, kt�ra by�a jak najbardziej uzasadniona. Bank nie by� jedynym budynkiem, kt�ry sp�on�� w tajemniczych okoliczno�ciach. Odsetki, kt�re �ci�ga� dziadek, by�y oburzaj�ce i ludzie nie byli w stanie sp�aci� po�yczek, a on gromadzi� coraz wi�cej ziemi i nieruchomo�ci. W szczytowym okresie kryzysu przej�� kilkadziesi�t firm w ca�ym hrabstwie, zatrzymuj�c ich w�a�cicieli w charakterze najemnych pracownik�w i p�ac�c im dosy�, �eby u niego zostali, poniewa� i tak nie mieli dok�d p�j��. M�wi� im, �e kiedy sytuacja ekonomiczna si� polepszy, odsprzeda im firmy i ludzie zawsze mu wierzyli. On jednak ani razu nie dotrzyma� danej obietnicy. W efekcie kontrolowa� znaczn� cz�� gospodarki hrabstwa i nadu�ywa� swojej w�adzy we wszelki mo�liwy spos�b. Chcia�bym zapewni� was, �e w ko�cu zgin�� w straszliwych m�czarniach, lecz wcale tak si� nie sta�o. Zmar�, do�ywszy p�nego wieku, baraszkuj�c z kochank� na swoim jachcie przy brzegu Kajman�w. Prze�y� obie swoje �ony i jednego syna. Niez�y koniec jak na takiego faceta, prawda? Przekona�em si�, �e w �yciu nie ma sprawiedliwo�ci. Je�li w szkole czego� w og�le ucz�, powinni uczy� w�a�nie tego. Ale wracajmy do naszej opowie�ci... Kiedy Hegbert zda� sobie spraw� jakim sukinsynem jest m�j dziadek, przesta� u niego pracowa�, wst�pi� do stanu duchownego a potem wr�ci� do Beaufort i zosta� pastorem w tym samym ko�ciele, do kt�rego ucz�szczali�my. Przez pierwsze lata doskonali� sw�j talent kaznodziei, wyg�aszaj�c co miesi�c kazania na temat z�a, kt�re wyrz�dzaj� innym chciwi ludzie, i w zwi�zku z tym nie mia� prawie czasu na co innego. O�eni� si� dopiero w wieku czterdziestu trzech lat, a jego c�rka Jamie Sullivan, urodzi�a si�, gdy mia� pi��dziesi�t pi��. Jego �ona, m�odsza od niego o dwadzie�cia lat drobna kobietka, porobi�a sze�� razy przed urodzeniem Jamie i w ko�cu zmar�a podczas porodu, czyni�c z Hegberta wdowca, kt�ry musia� samodzielnie wychowywa� c�rk�. St�d oczywi�cie wzi�� si� temat sztuki. Ludzie znali te� histori�, zanim po raz pierwszy wystawiono j� na scenie. Opowiadano j� sobie za ka�dym razem, kiedy Hegbert mia� ochrzci� jakie� dziecko albo wyprawi� pogrzeb. Wszyscy j� znali i dlatego, jak s�dz�, ludzie reagowali tak uczuciowo, ogl�daj�c sztuk�. Wiedzieli, �e jest oparta na autentycznych wydarzeniach, co nadawa�o jej specjalne znaczenie. Jamie Sullivan chodzi�a wtedy, podobnie jak ja, do ostatniej klasy szko�y �redniej i wybrano j� ju� do roli anio�a, co oczywi�cie nie znaczy, �e kto� inny mia� wcze�niej szans� go zagra�. To oczywi�cie sprawia�o, �e tegoroczna inscenizacja mia�a by� czym� wyj�tkowym. Mia�a sta� si� wielkim wydarzeniem, by� mo�e nawet najwi�kszym z dotychczasowych, przynajmniej wed�ug panny Garber, kt�ra by�a nasz� nauczycielk� dramatu i wiele obiecywa�a sobie po przygotowanym przedstawieniu ju� wtedy, gdy po raz pierwszy zobaczy�em j� w klasie. Naprawd� nie zamierza�em zapisywa� si� w tamtym roku na zaj�cia z dramatu. Naprawd� nie zamierza�em, ale mia�em do wyboru to albo chemie B. By�em przekonany, �e dramat oka�e si� kaszk� z mleczkiem zw�aszcza w por�wnaniu z t� druga opcj�. �adnych prac domowych, �adnych sprawdzian�w, �adnych tablic, z kt�rych musia�bym zapami�tywa� protony i neutrony oraz ��czy� pierwiastki w prawid�owe wzory...czy� mog�o by� co� lepszego dla ucznia ostatniej klasy? Rzecz wydawa�a si� oczywista. Zapisuj�c si�, mia�em nadziej�, �e uda mi si� przespa� wi�kszo�� zaj��, co zwa�ywszy na moj� nocna konsumpcj� orzeszk�w, mia�o dla mnie w�wczas du�e znaczenie. Pierwszego dnia pojawi�em si� jako jeden z ostatnich w klasie. Wbieg�em zaledwie kilka sekund przed dzwonkiem i usiad�em z ty�u. Panna Garber sta�a odwr�cona plecami do klasy i pisa�a wielkimi, pochy�ymi literami swoje nazwisko, tak jakby�my nie wiedzieli, kim jest. Wszyscy j� znali � nie spos�b by�o jej nie zna�. Mi�a co najmniej sze�� st�p i dwa cale wzrostu, p�omiennie rude w�osy, blada cer� oraz piegi, kt�re �wiadczy�y, �e dawno ju� przekroczy�a czterdziestk�. Mia�a r�wnie� nadwag� � wa�y�a chyba jakie� dwie�cie pi��dziesi�t funt�w � i s�abo�� do lu�nych, kwiecistych sukni. Nosi�a ciemne okulary w grubych rogowych oprawkach i pozdrawia�a wszystkich d�ugim �Witam�, przeci�gaj�c �piewnie ostatnia sylab�. Panna Garber by�a jedyna w swoim rodzaju, to pewne by�a te� wolnego stanu, co jeszcze bardziej pogarsza�o sytuacje. Ka�dy facet, niezale�nie od wieku, nie m�g� nie wsp�czu� takiej kobiecie. Pod swoim nazwiskiem wypisa�a cele, kt�re powinny nam przy�wieca� w trakcie nauki. Pierwsze miejsce zajmowa�a �wiara w samego siebie� , drugie �samo�wiadomo�� , trzecie �samospe�nienie�. Panna Garber by�a specjalistka od wszystkich rzeczy zaczynaj�cych si� na �samo� , co naprawd� lokowa�a j� w czo��wce, je�li chodzi o psychoterapie, chocia� prawdopodobnie nie zdawa�a sobie w�wczas z tego sprawy. By�a w tej dziedzinie pionierem. Mo�e mia�o to co� wsp�lnego z jej wygl�dem, mo�e pr�bowa�a po prostu bardziej siebie polubi�. Ale zaczynam popada� w dygresje. Dopiero po rozpocz�ciu zaj�� zauwa�y�em cos niezwyk�ego. Chocia� nasza szko�a nie by�a du�a, wiedzia�em dobrze, �e proporcje m�odzie�y m�skiej i �e�skiej s� raczej wyr�wnane i dlatego zdziwi�o mnie, �e co najmniej dziewi��dziesi�t procent obecnych w klasie to dziewcz�ta. Opr�cz mnie by� tam tylko jeden ch�opak, co wydawa�o si� mi w pierwszej chwili czym� pozytywnym i na moment zala�a mnie fala szcz�cia. Mia�em ochot� zakomunikowa� ca�emu �wiatu: �Patrzcie, oto nadchodz�. Dziewczyny, dziewczyny, powtarza�em w duchu. Same dziewczyny i �adnych sprawdzian�w. C�, nie okaza�em si� w tym wzgl�dzie zbyt przewiduj�cy. Panna Garber zacz�a nawija� o bo�onarodzeniowej sztuce i poinformowa�a wszystkich, �e w tym roku anio�em b�dzie Jamie Sullivan. W tym momencie zacz�a klaska� � ona r�wnie� nale�a�a do ko�cio�a baptyst�w i wiele os�b uwa�a�o, �e w pewien romantyczny spos�b zagi�a nawet parol na Hegberta. Pami�tam, �e kiedy pierwszy raz o tym us�ysza�em, przysz�o mi na my�l, jak to dobrze, �e oboje s� zbyt starzy, �eby mie� dzieci. Wyobra�acie sobie: piegi i przezroczysta sk�ra? Na sama my�l o czym� takim ludzi przechodzi�y ciarki, lecz oczywi�cie nikt nic nie m�wi�, przynajmniej nie w obecno�ci panny Garber i Hegberta. Plotka to jedno, ale z�o�liwa plotka to co innego i nawet w szkole �redniej nie byli�my tacy podli. Panna Garber dalej klaska�a, przez chwile zupe�nie sama, a� w ko�cu wszyscy do niej do��czyli�my, poniewa� sta�o si� jasne, �e tego w�a�nie od nas oczekuje. -Wsta�, Jamie � powiedzia�a. Jamie wsta�a i obr�ci�a si� dooko�a, a panna Garber zacz�a klaska� jeszcze mocniej, jakby mia�a przed sob� prawdziw� gwiazd� filmow�. Jamie Sullivan by�a ca�kiem mi�� dziewczyn�. Naprawd�. Beaufort by� tak ma�ym miasteczkiem, �e mieli�my tylko jedna szko�� podstawow�, a w zwi�zku z czym chodzili�my przez ca�y czas do tej samej klasy i sk�ama�bym, m�wi�c, �e nigdy nie zamieni�em z ni� ani s�owa. Kiedy� w drugiej klasie przez ca�y rok siedzia� tuz obok niej kilka razy rozmawiali�my, ale to oczywi�cie nie oznacza, �e nawet w�wczas sp�dza�em z ni� du�o czasu. To, z kim widywa�em si� w szkole, to jedno � natomiast to, z kim widywa�em si� po szkole, to by�a zupe�nie inna sprawa i Jamie nigdy nie nale�a�a do grona moich znajomych. Nie chodzi o to, �e by�a nieatrakcyjna: nie zrozumcie mnie �le. Nie by�a szkaradna czy co� w tym rodzaju. Urod� na szcz�cie odziedziczy�a po matce, kt�ra, s�dz�c po widzianych przeze mnie zdj�ciach, nie by�a taka brzydka, zw�aszcza kiedy si� zwa�y, za kogo w ko�cu wysz�a za m��. Ale Jamie nie posiada�a cech, kt�re uwa�a�em za atrakcyjne. Chocia� mia�a szczup�� sylwetk�, w�osy koloru miodu i �agodne, b��kitne oczy, wygl�da�a przewa�nie jako� tak zwyczajnie � i to pod warunkiem, �e si� j� w og�le zauwa�a�o. Nie dba�a specjalnie o wygl�d zewn�trzny, poniewa� zwraca�a przede wszystkim uwag� na tak zwane �pi�kno duchowe� i przypuszczam, �e cz�ciowa dlatego tak w�a�nie wygl�da�a. Odk�d j� zna�em � a by�o to, pami�tajcie, kawa� czasu � zawsze nosi�a w�osy zwi�zane w ciasny kok, niczym stara panna, i nigdy nie robi�a sobie makija�u. W po��czeniu z br�zowym pulowerem i plisowan� sp�dniczk�, kt�re zawsze nosi�a, wygl�da�a, jakby wybiera�a si� na rozmow� w sprawie pracy w bibliotece. Uwa�ali�my, �e to tylko chwilowe i �e w ko�cu z tego wyro�nie, ale tak si� nie sta�o. Przez pierwsze trzy lata szko�y �redniej w og�le si� nie zmieni�a. Zmieni�y si� tylko rozmiary jej ubra�. Jej inno�� nie polega�a wy��cznie na tym, jak wygl�da�a; chodzi�o r�wnie� o to, jak si� zachowywa�a. Jamie nie przesiadywa�a w barze �U Cecila�, nie chodzi�a na nocne pogaduszki do swoich kole�anek i wiedzia�em na pewno, �e nigdy nie mia�a ch�opaka. Stary Hegbert skona�by pewnie na zawa� serce, gdyby j� kto� poderwa�. Ale nawet gdyby jakim� dziwnym trafem na to pozwoli�, i tak nie mia�oby to wi�kszego znaczenia. Jamie nosi�a ze sob� wsz�dzie Bibli� i ju� to jedno mog�o wystraszy�, gdyby kogo� nie odstraszy� wcze�niej jej wygl�d oraz sam Hegbert. Je�li o mnie chodzi lubi�em Bibli� tak samo jak ka�dy nastolatek, ale Jamie fascynowa�a si� ni� w spos�b, kt�ry wydawa� mi si� kompletnie niezrozumia�y. Nie tylko zapisywa�a si� ka�dego sierpnia do wakacyjnej szk�ki biblijnej, lecz r�wnie� czyta�a Bibli� podczas ka�dej d�ugiej przerwy. Moim zdaniem to nie by�o normalne, nawet w przypadku c�rki pastora. Jakkolwiek by na to patrze�, lektura list�w �wi�tego Paw�a do Efezjan nie mo�e by� nawet w przybli�eniu tak przyjemna jak flirtowanie. Jamie nie poprzestawa�a na tym. Z powodu tego rozczytywania si� w Biblii, a mo�e r�wnie� pod wp�ywem Hegberta dosz�a do wniosku, i� trzeba pomaga� innym, i to w�a�nie przez ca�y czas robi�a. Wiem, �e udziela�a si� spo�ecznie w sieroci�cu Morehead City, ale to jej nie wystarcza�o. Zawsze zbiera�a pieni�dze na ten lub inny cel, pomagaj�c wszystkim, poczynaj�c od skaut�w po india�skie ksi�niczki, i wiem, �e w wieku czternastu lat po�wieci�a cz�� wakacji, �eby odmalowa� z zewn�trz dom s�siada staruszka. Jamie by�a dziewczyn�, kt�ra z w�asnej inicjatywy mog�a wyplewi� grz�dki w czyim� ogrodzie albo zatrzyma� ruch, �eby ma�e dzieci mog�y przej�� na druga stron� ulicy. Mog�a kupi� sierotom za soje kieszonkowe pi�k� do kosza albo wrzuci� po prostu pieni�dze do ko�cielnej puszki w niedziele. By�a, innymi s�owy, dziewczyn�, przy kt�rej wszyscy pozostali wydawali si� gorsi, i za ka�dym razem, gdy spogl�da�a w moj� stron�, nie mog�em opanowa� poczucia winy, cho� przecie� nie zrobi�em noc z�ego. Nie ogranicza�a swoich dobrych uczynk�w wy��cznie do ludzi. je�li trafi�a na przyk�ad na jakie� ranne zwierz�, r�wnie� pr�bowa�a mu pom�c. Oposy, wiewi�rki, psy, koty, �aby... nie mia�o dla niej znaczenia, jakie to zwierze. Weterynarz, doktor Rawlings, zna� j� z widzenia i potrz�sa� g�ow� za ka�dym razem, gdy podchodzi�a do drzwi, nios�c tekturowe pude�ko z kolejnym stworzeniem. Zdejmowa� okulary i wyciera� je chusteczk�, a Jamie wyja�nia�a, jak znalaz�a biednego zwierzaka i co mu si� sta�o. -Przejecha� go samoch�d, doktorze Rawlings. My�l�, �e Pan B�g chcia�, �ebym go znalaz�a i spr�bowa�a uratowa�. Pomo�e mi pan, prawda? Wed�ug Jamie wszystko stanowi�o cz�� Bo�ego planu. To kolejna sprawa. Zawsze napomyka�a o Bo�ych zmys�ach, bez wzgl�du na to, na jaki temat si� z ni� rozmawia�o. Odwo�any z powodu deszczu mecz baseballu? Widocznie Pan B�g nie chcia� dopu�ci�, �eby sta�o si� co� gorszego. Niespodziewany sprawdzian z trygonometrii, kt�ry obla�a ca�a klasa? Widocznie Pan B�g chcia� podda� nas pr�bie. Tak czy inaczej, wiecie, o co mi chodzi. No i by�a jeszcze ca�a ta historia z Hegbertem, kt�ra wcale nie u�atwia�a jej �ycia. Rola c�rki pastora nie mo�e by� �atwa, ona jednak zachowywa�a si�, jakby to by�a najzwyczajniejsza rzecz pod s�o�cem i w dodatku wielkie szcz�cie. Tak w�a�nie to okre�la�a: �Jakie to szcz�cie mie� takiego ojca jak m�j�. Kiedy to m�wi�a, mogli�my tylko potrz�sa� g�owami i zastanawia� si�, z jakiej spad�a planety. Abstrahuj�c od tych innych spraw, najbardziej doprowadza�o mnie u niej do sza�u, �e by�a zawsze taka cholernie pogodna, bez wzgl�du na to, co si� wok� niej dzia�o. Przysi�gam, ta dziewczyna nigdy nie powiedzia�a z�ego s�owa o niczym i o nikim, nawet o tych z nas, kt�rzy wcale nie byli dla niej mili. Id�c ulic� nuci�a sobie co� pod nosem i macha�a do obcych ludzi jad�cych samochodami. Czasami, widz�c przechodz�c� obok ich domu Jamie, kobiety wybiega�y i zaprasza�y j� na chleb z dyni, je�li go akurat piek�y, albo na lemoniad�, je�li s�o�ce by�o w zenicie. Mia�o si� wra�eniem, �e uwielbiaj� j� wszyscy doro�li obywatele miasteczka. -To taka mi�a panienka � powtarzali, kiedy pada�o jej imi�. � �wiat by�by lepszy, gdyby �y�o na nim wi�cej ludzi podobnych do niej. Moi przyjaciele i ja patrzyli�my na to inaczej. Naszym zdaniem jedna Jamie Sullivan w zupe�no�ci wystarcza�a. Wszystko to przysz�o mi na my�l, gdy Jamie stan�a przed nami pierwszego dnia zaj�� z dramatu i przyznaje, �e jej widok zbytnio mnie nie uradowa�. Kiedy jednak odwr�ci�a si� do nas, dozna�em czego� w rodzaju szoku, zupe�nie jakbym siedzia� na go�ym elektrycznym kablu. Mia�a na sobie plisowana sp�dniczk� i bia�� bluzk� pod tym samym br�zowym swetrem, kt�ry widzia�em ju� milion razy, ale z przodu pojawi�y si� dwie wypuk�o�ci, kt�rych sweter nie m�g� ukry� i kt�rych, przysi�gam, nie by�o jeszcze trzy miesi�ce wcze�niej. Nigdy si� nie malowa�a, tym razem te� nie, ale opali�a si� � prawdopodobnie w tej swojej szk�ce biblijnej � i po raz pierwszy wygl�da�a...no, prawie �adnie. Oczywi�cie natychmiast oddali�em od siebie t� my�l, ale Jamie, rozgl�daj�c si� po klasie, zatrzyma�a wzrok i u�miechn�a si� prosto do mnie, najwyra�niej ciesz�c si�, �e tam jestem. Dopiero p�niej dowiedzia�em si� dlaczego. Rozdzia� 2 Po szkole �redniej zamierza�em podj�� studia na Uniwersytecie p�nocnej Karoliny w Champel Hill. Ojciec wola�by, �ebym podobnie jak synowie innych kongresman�w studiowa� na Harvardzie albo Princeton, z moimi ocenami nie by�o to jednak mo�liwe. Nie dlatego, �ebym by� z�ym uczniem. Nie koncentrowa�em si� po prostu zbytnio na nauce i oceny nie kwalifikowa�y mnie do Bluszczowej ligi. W ostatniej klasie pod znakiem zapytania stan�o nawet to, czy przyjm� mnie na Uniwersytet P�nocnej Karoliny, a by�a to uczelnia mojego ojca, gdzie mia� pewne znajomo�ci. Podczas jednego ze sp�dzonych w domu weekend�w ojciec wy�uszczy� mi, w jaki spos�b m�g�bym poprawi� swoje szanse. Sko�czy� si� w�a�nie pierwszy tydzie� szko�y i siedzieli�my przy kolacji. Ojciec przyjecha� do domu na trzy dni w zwi�zku z przypadaj�cym na pierwszy poniedzia�ek wrze�nia Dniem Pracy. -Wydaje mi si�, �e powiniene� wystartowa� w wyborach na przewodnicz�cego samorz�du szkolnego � powiedzia�. � Ko�czysz szko�� w czerwcu i my�l�, �e to b�dzie dobrze wygl�da�o w twoich aktach. Twoja matka jest zreszt� tego samego zdania co ja. Matka kiwn�a g�ow�, prze�uwaj�c fasolk�. Nie odzywa�a si� wiele, gdy ojciec przemawia�, ale mrugn�a do mnie. Czasem wydaje mi si�, �e chocia� by�a s�odka i dobra, lubi�a patrze� jak prze�ywam katusze. -Nie s�dz�, �ebym mia� szanse wygra� � odpar�em. Mimo �e by�em prawdopodobnie najbogatszym dzieciakiem w szkole, z ca�� pewno�ci� nie by�em najbardziej lubiany. Zaszczyt ten przypad� mojemu najlepszemu kumplowi, Ericowi Hunterowi, kt�ry rzuca� pi�eczk� baseballow� z pr�dko�ci� niemal dziewi��dziesi�ciu mil na godzin� i jako fenomenalny quarterback dwa razy pod rz�d doprowadzi� do zdobycia przez nasz� dru�yn� futbolow� tytu�u mistrza stanu. Dziewczyny szala�y za nim. Nawet jego nazwisko brzmia�o odjazdowo. - Oczywi�cie, �e wygrasz � o�wiadczy� ojciec. � My, Carterowie, zawsze wygrywamy. By�a to kolejna przyczyna, dla kt�rej nie lubi�em z nim przebywa�. W trakcie tych rzadkich chwil, kt�re sp�dza� w domu, chcia� chyba ulepi� ze mnie miniaturow� wersje samego siebie. Dorasta�em przewa�nie bez niego i wskutek tego nie czu�em si� najlepiej, gdy przyje�d�a� do domu. To by�a pierwsza rozmowa, jak� odbyli�my od kilku tygodni. Rzadko m�wi� ze mn� przez telefon. - A mo�e ja wcale tego nie chc�? � broni�em si� dalej. Ojciec od�o�y� widelec, z wci�� tkwi�cym na nim kawa�kiem wieprzowego kotleta, i pos�a� mi ostre spojrzenie. Mia� na sobie garnitur, mimo �e w domu by�o ponad dwadzie�cia pi�� stopni, i to sprawia�o, �e jeszcze bardziej mnie onie�miela�. Swoj� droga, ojciec zawsze nosi� garnitur. - Uwa�am � wycedzi� powoli ��e to dobry pomys�. Wiedzia�em, �e kiedy m�wi w ten spos�b, sprawa jest przes�dzona. Tak to wygl�da�o w mojej rodzinie. Jednak nawet gdy si� zgodzi�em, nadal nie chcia�em tego robi�. Nie chcia�em marnowa� czasu, przez ca�y rok spotykaj�c si� raz w tygodniu po szkole � po szkole! � z nauczycielami, dyskutuj�c na temat szkolnych pota�c�wek albo pr�buj�c zdecydowa�, jakiego koloru maja by� szturm�wki. Tak naprawd� tym w�a�nie zajmowali si� wszyscy przewodnicz�cy samorz�du, przynajmniej za moich czas�w. Kiedy sz�o o rzeczywi�cie wa�ne sprawy, uczniowie nie mieli nic do gadania. Z drugiej strony wiedzia�em jednak, �e ojciec ma racje. Musia�em cos zrobi�, je�li mia�em zamiar dosta� si� na uniwerek. Nie gra�em w futbol ani w koszyk�wk�, nie gra�em na �adnym instrumencie, nie nale�a�em do klubu szachowego, kr�glarskiego i �adnego innego. Nie wyr�nia�em si� w nauce...do diab�a, nie wyr�nia�em si� w niczym. Ogarni�ty depresj�, sporz�dzi�em list� rzeczy, kt�re potrafi� robi�, i szczerze m�wi�c, nie by�o tego du�o. Umia�em zawi�zywa� osiem r�nych w�z��w �eglarskich, umia�em przej�� na bosaka po gor�cym asfalcie dalej ni� ktokolwiek, kogo zna�em, umia�em przez trzydzie�ci sekund balansowa� pionowo o��wkiem na palcu...ale nie wydawa�o mi si�, �eby kt�rakolwiek z tych rzeczy mia�a znaczenie przy przyjmowaniu na studia. Le�a�em wi�c w ��ku przez ca�� noc, powoli u�wiadamiaj�c sobie, �e jestem nieudacznikiem. Dzi�ki, tato. Nazajutrz rano poszed�em do gabinetu dyrektora i wpisa�em si� na list� kandydat�w. W wyborach kandydowa�y jeszcze dwie osoby: John Foreman oraz Maggie Brown. John nie mia� �adnej szansy. By� facetem, kt�ry rozmawiaj�c z tob� , potrafi� wypru� ci nitk� z ca�ego ubrania. Ale dobrze si� uczy�. Siedzia� w pierwszej �awce i podnosi� r�k� za ka�dym razem, kiedy nauczyciel zadawa� jakie� pytanie. Proszony o udzielenie odpowiedzi, prawie zawsze udziela� w�a�ciwej i obraca� si� z dumna min�, jakby udowodni� w�a�nie, jak bardzo przewy�sza intelektem siedz�cych w klasie peon�w. Eric i ja pluli�my na niego, kiedy tylko nauczyciel odwraca� si� do nas plecami. Z Maggie Brown sprawa wygl�da�a inaczej. Ona tak�e dobrze si� uczy�a. Przez pierwsze trzy lata by�a cz�onkiem rady szkolnej, a w trzeciej klasie zosta�a przewodnicz�ca samorz�du klasowego. Jedynym jej minusem by�o to, �e nie by�a zbyt atrakcyjna i w dodatku tego lata przybra�a trzydzie�ci funt�w na wadze. Wiedzia�em, �e �aden ch�opak nie odda na ni� g�osu. Przekonawszy si�, z kim przyjdzie mi si� zmierzy�, doszed�em do wniosku, �e by� mo�e mam jednak jak�� szans�. Stawka by�a ca�a moja przysz�o��. Musia�em wi�c ustali� pewn� strategi�. Pierwszy zaakceptowa� j� Eric. - Jasne, nie ma problemu, ka�� g�osowa� na ciebie wszystkim ch�opakom z dru�yny. Je�eli naprawd� ci na tym zale�y. - Mo�e tak�e ich dziewczynom? �zasugerowa�em. Na tym w gruncie rzeczy polega�a ca�a kampania. Zgodnie z oczekiwaniami, uczestniczy�em oczywi�cie w r�nych debatach i rozdawa�em durne ulotki pod tytu�em �Co zrobi�, je�li zostan� przewodnicz�cym�, ostatecznie jednak zwyci�stwo odnios�em prawdopodobnie dzi�ki Ericowi Hunterowi. Szko�a �rednia w Beaufort liczy�a tylko oko�o czterystu uczni�w, w zwi�zku z czym przewa�a�y g�osy sportowc�w, a wi�kszo�� z nich i tak mia�a w g��bokim powa�aniu to, na kogo g�osuj�. W ko�cu wszystko potoczy�o si� tak, jak zaplanowa�em. Zosta�em wybrany na przewodnicz�cego w�t�� przewaga jednego g�osu. Nie mia�em poj�cia, jakie �ci�gnie mi to na g�ow� k�opoty. W poprzedniej klasie chodzi�em z dziewczyna o nazwisku Angele Clark. By�a moj� pierwsz� prawdziw� dziewczyn�, chocia� trwa�o to zaledwie kilka miesi�cy. Tu� przed wakacjami porzuci�a mnie jednak dla ch�opaka, kt�ry mia� na imi� Lew i pracowa� jako mechanik w warsztacie swojego ojca. Jego g��wn� zaleta, z tego co pami�tam, by�o to, �e mia� naprawd� fajny samoch�d. Ubrany w bia�y podkoszulek, z wsuni�t� pod r�kaw paczk� cameli, opiera� si� o mask� swojego thunderbirda i strzyg�c oczyma w lewo i w prawo wo�a�: �Cze��, male�ka� � kiedy tylko w pobli�u przechodzi�a j�ka� laska. By� prawdziwym typem zwyci�zcy, je�li rozumiecie, o co mi chodzi. Tak czy inaczej, zbli�a� si� bal na rozpocz�cie roku, a ja z powodu ca�ej tej historii z Angel�, wci�� nie mia�em partnerki. W balu mieli uczestniczy� wszyscy cz�onkowie rady uczniowskiej: obecno�� by�a obowi�zkowa. Musia�em pom�c udekorowa� sale gimnastyczn� i posprz�ta� nast�pnego dnia, a poza tym te bale by�y ca�kiem udane. Zadzwoni�em do kilku dziewczyn, kt�re zna�em, ale mia�y ju� z kim i��, w zwi�zku z czym zadzwoni�em do kilku innych. Te r�wnie� mia�y ju� partner�w. Na tydzie� przed balem nie by�o praktycznie w czym wybiera�. Pula poszukiwa� zaw�zi�a si� do dziewczyn, kt�re nosi�y grube okulary i sepleni�y. Beaufort nigdy nie by� wyl�garni� pi�kno�ci, ale musia�em przecie� kogo� znale��. Nie chcia�em i�� na bal bez dziewczyny � jak by to wygl�da�o? By�bym pierwszym przewodnicz�cym samorz�du w historii, kt�ry przyszed� sam na bal na rozpocz�cie roku. Wiedzia�em, �e sko�czy si� to tym, �e b�d� przez ca�� noc nalewa� poncz albo sprz�ta� rzygowiny w �azience. Takie rzeczy robili na og� ludzie, kt�rzy przychodzili bez partnerki. Bliski paniki, wyci�gn��em szkolny album z zesz�ego roku i zacz��em go kartkowa�, szukaj�c jakiejkolwiek dziewczyny, kt�ra mog�abym nie mie� ch�opaka. W pierwszej kolejno�ci przejrza�em strony z uczennicami najstarszej klasy. Wiele z nich wyjecha�o na studia, ale kilka zosta�o w mie�cie. Nie wydawa�o mi si�, bym mia� u nich wielkie szanse, lecz mimo to zadzwoni�em i okaza�o si�, �e moje obawy by�y s�uszne. Nie uda�o mi si� znale�� �adnej dziewczyny, kt�ra chcia�by wybra� si� ze mn� na bal. Po jakim� czasie wprawi�em si� nawet w przyjmowaniu odpowiedzi odmownych, chocia� nie jest to rzecz, kt�r� m�g�bym si� che�pi� przed wnukami. Mama wiedzia�a co jest grane, i w ko�cu przysz�a do mojego pokoju i usiad�a obok mnie na ��ku. -Je�li nie mo�esz znale�� nikogo, z rado�ci� b�d� ci towarzyszy� � powiedzia�a. - Dzi�ki, mamo � odpar�em bez entuzjazmu. Kiedy wysz�a z pokoju poczu�em si� jeszcze gorzej ni� przedtem. Nawet moja mama nie wierzy�a, �e uda mi si� kogo� znale��. Gdybym pokaza� si� tam razem z ni�, nie zapomniano by mi tego i za sto lat. Swoj� droga, na tym samym w�zku jecha� ze mn� jeszcze jeden ch�opak. Carey Dennison zosta� wybrany na skarbnika i te� nie mia� z kim i��. By� facetem, z kt�rym nikt nie m�g� d�ugo wytrzyma� i wybrano go tylko dlatego, �e nie mia� �adnego kontrkandydata. Mimo to ledwo uda�o mu si� przej��. Gra� na tubie w orkiestrze d�tej i mia� cia�o pozbawione wszelkich proporcji, jakby przesta� rosn�c w wieku dojrzewania. Z wielkiego korpusu wyrasta�y mu paj�kowate r�ce i nogi niczym u Hoo z Hooville, je�li pami�tacie te kresk�wk�. Mia� r�wnie� piskliwy g�osik � chyba w�a�nie dlatego tak dobrze gra� na tubie � i stale zadawa� wszystkim g�upie pytania w rodzaju: �A gdzie pojechali�cie w zesz�ym tygodniu? A dobrze si� bawili�cie? A by�y tam jakie� dziewczyny?�. Nie czeka� nawet na odpowied�, lecz kr�ci� si� dooko�a jak fryga, tak �e trzeba by�o bez przerwy obraca� g�ow�, �eby go widzie�. Przysi�gam, �e by� chyba najbardziej denerwuj�c� osob�, jak� w �yciu spotka�em. Wiedzia�em, �e je�li nie znajd� partnerki, b�dzie sta� przy mnie ca�y wiecz�r, zasypuj�c pytaniami niczym jaki� szalony prokurator. Kartkowa�em wi�c dalej album, tam, gdzie zamieszczone by�y zdj�cia dziewczyn z trzeciej klasy, gdy m�j wzrok pad� nagle na Jamie Sullivan. Waha�em si� tylko sekund�, a potem przewr�ci�em szybko kartk�, przeklinaj�c si� za to, �e w og�le o tym pomy�la�em. Przez nast�pn� godzin� szuka�em kogo�, kto wygl�da�by chocia� w po�owie tak przyzwoicie, powoli jednak u�wiadomi�em sobie, �e nie zosta� ju� nikt. W ko�cu przewr�ci�em kartki z powrotem i ponownie si� jej przyjrza�em. Nie wygl�da wcale tak �le, stwierdzi�em, i jest naprawd� s�odka. Chyba mi nie odm�wi. Zamkn��em album. Jamie Sullivan? C�rka Hegberta? Nie ma mowy. W �adnym wypadku. Moi przyjaciele upiekliby mnie �ywcem. Ale je�li alternatyw� mia�o by� p�j�cie na bal z w�asn� matk�, zmywanie wymiot�w albo nawet, bro� Bo�e, Carey Dennison? Przez ca�y wiecz�r analizowa�em wszystkie za i przeciw. Wierzcie mi, kilkakrotnie zmienia�em decyzje, ostatecznie wyb�r by� jednak oczywisty, nawet dla mnie. Musia�em zaprosi� Jamie na bal i przemierzaj�c pok�j, zacz��em zastanawia� si�, jak to najlepiej zrobi�. Wtedy w�a�nie zda�em sobie spraw� z czego� strasznego, czego� absolutnie przera�aj�cego. U�wiadomi�em sobie mianowicie, �e Carey Dennison robi prawdopodobnie w tym momencie dok�adnie to samo co ja. Niewykluczone, �e przegl�da� w�a�nie ten sam album! Mo�e i mia� nie po kolei w g�owie, na pewno jednak nie by� facetem, kt�ry lubi zmywa� po kim� rzygi, a gdyby�cie znali jego matk�, wiedzieliby�cie, �e mia� jeszcze gorsz� alternatyw� ni� ja. Co b�dzie, je�li pierwszy zaprosi c�rk� pastora? Jamie mu nie odm�wi, a realnie rzecz bior�c, by�a jego jedyn� opcj�. Nikt pr�cz niej nie zgodzi�by si� za �adne skarby mu towarzyszy�. Jamie wszystkim pomaga�a � by�a jedn� z tych �wi�tych, kt�re ka�demu daj� r�wne szanse. Ws�uchuj�c si� w piskliwy g�osik Careya, wyczuje pewnie dobro emanuj�ce z jego serca i od razy si� zgodzi. Siedzia�em wiec w moim pokoju, umieraj�c ze strachu, �e Jamie mo�e nie p�j�� ze mn� na bal. Prawie nie spa�em tej nocy, co by�o chyba najdziwniejsz� rzecz�, jaka mnie w �yciu spotka�a. Nie s�dz�, by zamiar zaproszenia Jamie na bal przysporzy� komukolwiek tylu zgryzot. Zamierza�em pogada� z ni� z samego rana, p�ki jeszcze mia�em odwag�, Jamie nie by�o jednak w szkole. Przypuszczam, �e pojecha�a do sieroci�ca w Morehead City, tak jak robi�a to co miesi�c. Kilkoro z nas pr�bowa�o si� urwa� pod tym pretekstem ze szko�y, ale jamie by�a jedyna osoba, kt�ra dostawa�a zgod�. Dyrektor wiedzia�, �e naprawd� b�dzie cos czyta�a dzieciom, robi�a na drutach lub po prostu bawi�a si� z nimi w r�ne gry. Nie by�o obawy, �e wymknie si� na pla��, p�jdzie do baru �U Cecila� albo cos w tym gu�cie. Sama taka my�l by�a �mieszna. - Masz ju� kogo�? � zapyta� mnie mi�dzy lekcjami Eric. Wiedzia� doskonale, �e nie mam, ale chocia� by� moim najlepszym przyjacielem, lubi� czasami wbic mi szpil�. - Jeszcze nie � odpar�em. - Ale ostro nad tym pracuj�. W g��bi korytarza Carey Dennison zagl�da� do swojej szafki. M�g�bym przysi�c, �e zerkn�� na mnie ukradkiem, kiedy wydawa�o mu si�, �e na niego nie patrz�. Taki to by� dzie�. Podczas ostatniej lekcji minuty wlok�y si� w ��wim tempie. Je�li Carey i ja wyjdziemy jednocze�nie, kombinowa�em, na pewno dobiegn� do jej domu pierwszy, bior�c pod uwag� te jego ko�lawe kulasy, i w og�le. Zmobilizowa�em ju� wcze�niej si�y i gdy zabrz�cza� dzwonek, wyskoczy�em ze szko�y i pop�dzi�em na z�amanie karku ulic�. Po jaki� stu jardach troch� si� zm�czy�em, a zaraz potem z�apa�a mnie kolka. Wkr�tce musia�em powa�nie zwolni�, ale kolka naprawd� mi doskwiera�a, wi�c pochyli�em si� i z�apa�em za bok. Id�c ulicami Beaufort, wygl�da�em ja dychawiczna wersja Quasimodo z Notre Dame. Nagle wyda�o mi si�, �e s�ysz� za plecami piskliwy �miech Careya. Obr�ci�em si�, wbijaj�c palce w brzuch, �eby u�mierzy� b�l, ale go nie zobaczy�em. Mo�e przemyka� gdzie� op�otkami? By� z niego chytry sukinsyn. Nie mo�na mu by�o zaufa� chocia� przez chwile. Pochylony, zacz��em ku�tyka� jeszcze szybciej i wkr�tce znalaz�em si� na ulicy Jamie. By�em ju� kompletnie mokry - pot przesi�k� przez koszul� � i wci�� gwa�townie rz�zi�em. Podszed�em do jej drzwi, odczeka�em sekund�, �eby z�apa� oddech, i zapuka�em. Mimo gor�czkowego po�piechu, z jakim stara�em si� dotrze� do jej domu, tkwi�cy we mnie pesymista spodziewa� si�, �e to w�a�nie Carey otworzy mi drzwi. Wyobra�a�em sobie u�miech na jego twarzy oraz triumfalne spojrzenie, kt�re m�wi�o: �przykro mi, wsp�lniku, sp�ni�e� si�. Drzwi nie otworzy� jednak Carey, otworzy�a je Jamie � i po raz p