Strona 1 Strona 2 Niniejszy darmowy ebook zawiera fragment pełnej wersji pod tytułem: “Czynniki osiągania sukcesu” Aby przeczytać informacje o pełnej wersji, kliknij tutaj Darmowa publikacja dostarczona przez ZloteMysli.pl Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez Wydawcę. Zabronione są jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody wydawcy. Zabrania się jej odsprzedaży, zgodnie z regulaminem Wydawnictwa Złote Myśli. © Copyright for Polish edition by ZloteMysli.pl & Centrum Kreowania Liderów SA Data: 19.10.2007 Tytuł: Czynniki osiągania sukcesu Tytuł oryginału: The Achievement Factor Autor: Eugene Griessman Tłumaczenie: Piotr Sut Projekt okładki: Marzena Osuchowicz Skład: Marcin Kwapuliński Internetowe Wydawnictwo Złote Myśli Netina Sp. z o. o. ul. Daszyńskiego 5 44-100 Gliwice WWW: www.ZloteMysli.pl EMAIL: [email protected] Wszelkie prawa zastrzeżone. All rights reserved. Strona 3 poświęcone Charlesowi T. Brigueleur Strona 4 SPIS TREŚCI PRZEDMOWA DO WYDANIA POLSKIEGO ..............................................6 Potrzeba przywództwa................................................................6 Przywództwo na światowym poziomie..............................................8 PODZIĘKOWANIA..........................................................................9 WSTĘP.....................................................................................11 1. JAK ODNALEŹĆ POWOŁANIE I SPECJALIZACJĘ?................................18 Złe początki...........................................................................18 Jak odnaleźć swoją drogę?..........................................................24 Specjalności...........................................................................29 Wczesne a późne decyzje............................................................31 2. ROZWIJANIE KOMPETENCJI.......................................................41 Kompetencja: warunek sine qua non..............................................46 Natura kompetencji..................................................................51 Przywiązywanie wagi do szczegółów...............................................54 Zdawanie sprawdzianów.............................................................63 Głód wiedzy...........................................................................64 Trzeba ćwiczyć, ćwiczyć, ćwiczyć.................................................68 Nawyk doskonałości..................................................................73 Natura/Praca..........................................................................74 Marzenie a rzeczywistość............................................................76 3. CZAS W NASZYCH RĘKACH........................................................79 Świadomość czasu....................................................................79 Organizacja czasu.....................................................................85 Ciężka praca...........................................................................90 Elastyczność...........................................................................93 Czas wolny.............................................................................95 4. WYTRWAŁOŚĆ......................................................................100 Wytrwałe poświęcenie..............................................................100 Cele, zadania i priorytety..........................................................104 Nieustępliwość ......................................................................107 Jak przetrwać rozczarowanie?.....................................................111 Wprowadzanie pomysłów w życie.................................................115 Sztuka kompromisu..................................................................117 Pewność siebie i jej następstwa...................................................118 Wzmocnienie.........................................................................121 Radość................................................................................123 Nadmiar energii......................................................................124 Wytrwałość do przesady ...........................................................125 5. CHCIEĆ, PRAGNĄĆ, POTRZEBOWAĆ............................................129 Potrzeby ekonomiczne..............................................................131 Poważanie innych...................................................................135 Poczucie własnej wartości.........................................................141 Ignorowanie poczucia niższości....................................................143 Potrzeby neurotyczne...............................................................150 Samorozwój/Samorealizacja.......................................................152 Potrzeba stworzenia czegoś, co przetrwa.......................................156 Przyjemność/Dobra zabawa.......................................................159 6. SKUPIENIE...........................................................................166 Koncentracja.........................................................................166 Strona 5 Intensywność.........................................................................171 Stan wzrostu i stan przepływu.....................................................175 Miej tylko jeden cel.................................................................181 Trzymanie się priorytetów ........................................................184 7. WŁAŚCIWE MIEJSCE WE WŁAŚCIWYM CZASIE.................................188 Właściwe miejsce....................................................................189 Wyczucie czasu......................................................................195 Środki.................................................................................198 Inni ważni ludzie.....................................................................201 Rodzice...............................................................................201 Nauczyciele..........................................................................204 Odkrywcy.............................................................................208 Mentorzy..............................................................................212 Współpracownicy....................................................................217 Konkurencja..........................................................................220 8. DOSTRZEGANIE OKAZJI...........................................................222 Widzieć jasno........................................................................222 Widzieć w nietradycyjny sposób...................................................226 Widzieć sposoby użycia starych pomysłów.......................................227 Widzieć sposoby wykorzystania nowych pomysłów.............................231 Widzieć okazje w nieoczekiwanych wydarzeniach .............................235 9. CHWYTANIE OKAZJI...............................................................240 Zdecydowanie........................................................................240 Zwinność..............................................................................244 Odwaga, zimna krew, ryzyko i hazard............................................248 Jak wykorzystywać szczęście? ....................................................255 10. PODSUMOWANIE.................................................................260 Cena osiągnięć.......................................................................261 Pointa.................................................................................269 Resumé...............................................................................273 NOTY BIOGRAFICZNE..................................................................287 ANKIETA.................................................................................316 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU WYBRANE ANKIETY.............................318 BIBLIOGRAFIA..........................................................................320 Strona 6 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU – darmowy fragment – kliknij po więcej ● str. 6 Eugene Griessman 1. Jak odnaleźć powołanie i specjalizację? Uważam, że najważniejsza cecha — i nie można bez niej osiągnąć żadnych sukcesów — polega na tym, by naprawdę lubić to, co się robi. Jeśli coś lubisz, robisz to dobrze, a nie osiągniesz sukcesu, jeśli nie będziesz dobrze robić tego, nad czym pracujesz. Malcolm Forbes Wydaje mi się, że esencję życia stanowi dla mnie znalezienie czegoś, co lubię robić, co nadaje znaczenie memu życiu, a potem bycie w takiej sytuacji, gdzie mogę to robić. Isaac Asimov Kocham swoją pracę. Inni ludzie mają hobby — a ja po prostu kocham swoją pracę. Uwielbiam ją. Ponieważ kocham swą robotę, nie mam żadnych ambicji. Pojawia się robota i ją wykonuję. Nie pracuję po to, by zdobyć coś innego. Po prostu lubię robić to, co robię. Bob Hoskins Złe początki Niewielu ludzi wie, że Kris Kristofferson, autor piosenek i aktor, rozpoczął swą karierę od pracy w armii. Syn oficera ukończył naukę w Pomona College, specjalizując się w literaturze i — ponieważ był doskonałym studentem, jak również utalentowanym sportowcem — Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Eugene Griessman Strona 7 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU – darmowy fragment – kliknij po więcej ● str. 7 Eugene Griessman przyznano mu stypendium Rhodesa, które doprowadziło go na Uniwersytet w Oksfordzie. Przykład Po ukończeniu studiów Kristofferson zaciągnął się do wojska, gdzie służył jako pilot śmigłowca. Gdyby ktoś zapytał Kristoffersona w tym momencie jego życia, dokąd zmierzała jego kariera, prawdopodobnie odpowiedziałby: „Do West Point, gdzie zamierzam nauczać literatury angielskiej”. Ale coś gryzło go od wewnątrz. Wiele lat wcześniej, gdy studiował w Anglii, natknął się na prace Williama Blake’a, pisarza, którego od tamtej pory podziwiał i uwielbiał. Pewnego dnia Kristofferson natknął się na zdanie w pewnym nieznanym liście, który Blake napisał w roku 1802. Blake powiedział w nim: „Jeśli wy, których Boska Opatrzność obdarzyła duchem tworzenia, nie przyjmiecie go i pogrzebiecie swe talenty, i jeśli będziecie pragnąć normalnego życia, smutek i desperacja podążą za wami przez całe wasze życie, a po śmierci wstyd na całą wieczność”. „To było coś, co chciałem usłyszeć”, wspomina Kristofferson. Powiedział sobie: „Ja będę jednym z nich [twórcą]... Muszę stać się jednym z nich”. Ale czas mijał, a Kristofferson nie dotrzymywał swej obietnicy — chociaż próbował. W Niemczech, gdzie służył jako pilot, stworzył zespół muzyczny, który grał w klubie żołnierskim. W ciągu tych lat Kristofferson pisał piosenki i wysyłał je do opublikowania, ale nikt nie zwracał na nie uwagi. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Eugene Griessman Strona 8 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU – darmowy fragment – kliknij po więcej ● str. 8 Eugene Griessman Wtedy, w roku 1965, gdy miał dwadzieścia dziewięć lat — pomimo sprzeciwu przyjaciół i rodziny, szczególnie ojca, którego uwielbiał — Kristofferson postawił wszystko na jedną kartę. Odszedł z wojska i wyjechał do Nashville, gdzie zamierzał zostać autorem piosenek. W tamtych latach Nashville było tym miejscem, gdzie należało być, rozwijającym się miastem pełnym energii, gotowym na przyjęcie muzyka nowego rodzaju. Ale Kristoffersona nie powitał aplauz, łowcy autografów czy przychylne recenzje. Znalazł pracę jako woźny w studio Columbia Records. „Pierwszą osobą, po której sprzątałem, był Bob Dylan”, wspomina Kristofferson. Podejmował się też innych źle opłacanych zajęć, byle tylko związać koniec z końcem. Pracował też na platformie wiertniczej w Zatoce Meksykańskiej, gdzie spędzał dwa tygodnie, a potem wracał do Nashville, gdzie mógł pisać, uczyć się, promować swe prace i doskonalić rzemiosło. W międzyczasie rozpadło się jego pierwsze małżeństwo. „Mieszkałem w slumsach; miałem 150 dolarów na miesiąc, które musiało mi wystarczyć na alkohol, paliwo, papierosy, jedzenie, czynsz — na wszystko. Kiedyś wróciłem do domu i okazało się, że ktoś włamał się do mojego mieszkania i ukradł moje rzeczy; policja powiedziała mi, że byli w moim mieszkaniu i że ktoś poważnie je splądrował. Cóż, ja nawet nie zauważyłem, że ktoś tam przede mną był... był tam taki bałagan”. Kristofferson śmieje się, gdy o tym rozmawiamy. „Ale czułem, że nie mam już nic więcej do stracenia. Było to naprawdę radosne uczucie, i właśnie stąd pochodzi konkluzja: »Wolność to tylko słowo, które oznacza, że nie masz już nic do stracenia«”. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Eugene Griessman Strona 9 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU – darmowy fragment – kliknij po więcej ● str. 9 Eugene Griessman Przykład Kariera sławnego pisarza science fiction Isaaca Asimova toczyła się podobnym szlakiem niepewnych początków. Asimov rozpoczął swoją karierę jako naukowiec i wykładowca college’u — posiada on doktorat z chemii Uniwersytetu Columbia — ale jego prawdziwą pasją była literatura science fiction oraz książki i artykuły popularnonaukowe. Niestety, niektórzy z administratorów Wydziału Medycyny Uniwersytetu w Bostonie uważali, że nadzwyczajny profesor biochemii powinien tworzyć poważne artykuły naukowe zamiast pisać książki dla ogółu. Sprawy stanęły na ostrzu noża w roku 1957, gdy Asimov miał trzydzieści siedem lat. Dość pisania książek na rynek komercyjny podczas pracy na Uniwersytecie, poinstruował go dziekan wydziału. Asimov odpowiedział na swoją obronę: „Jako naukowiec i badacz mogę zajmować się wartościowymi rzeczami, ale jestem tylko przeciętny — nic więcej. Natomiast jako pisarz science fiction należę do najlepszych na świecie, i zamierzam zostać tym najlepszym” (Asimov 1980:111). Miał już dożywotnią posadę na uczelni, więc młody profesor, który opublikował dwadzieścia trzy książki, powiedział upartym i krótkowzrocznym administratorom uczelni, że idzie na bezpłatny urlop. Urlop ten trwa już od trzydziestu lat. Jednakże w roku 1979 Wydział Medycyny Uniwersytetu w Bostonie, ze swej własnej inicjatywy, nadał Asimovowi tytuł profesora zwyczajnego. W przypadku Asimova nadszedł czas, gdy musiał on dokonać wyboru między bezpieczną pozycją i wykonywaniem tego, co, jak wiedział, mógł robić w stopniu wystarczającym, a niepewną przyszłością i robieniem tego, co, jak czuł, umiał robić wyjątkowo dobrze. Do tej pory Asimov wydał 364 książki i wciąż pisze nowe w tempie jednej pozycji na miesiąc. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Eugene Griessman Strona 10 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU – darmowy fragment – kliknij po więcej ● str. 10 Eugene Griessman Te początkowe frustracje Kristoffersona i Asimova nie są ani czymś nowym, ani oryginalnym. Na początku dziewiętnastego wieku Thomas Carlyle, szkocki historyk, filozof i eseista początkowo przygotowywał się do stanu duchownego, ale porzucił te nauki, gdy nie mógł już dłużej znieść ograniczeń swego wyznania. Później próbował nauczać, ale to również porzucił. W końcu zaczął pisać, co, jak powiedział, było „całkowitym zwycięstwem”. Carlyle napisał później w jednym ze swych esejów: „Błogosławiony jest ten, który odnalazł swą pracę; niech nie prosi już o inne błogosławieństwa”. Vincent van Gogh, tragiczny, genialny malarz, również zajął się sztuką po nieudanej próbie pracy w stanie duchownym. Duchownym był ojciec van Gogha, ale jego wuj, również o imieniu Vincent, z powodzeniem handlował dziełami sztuki, przemienił Goupil and Company w największą sieć galerii sztuki w Europie. Jako młody człowiek Vincent często odwiedzał dom swego ulubionego wuja na zamożnym przedmieściu Bredy w Holandii, gdzie miał możliwość oglądać wspaniałą kolekcję dzieł sztuki. Te wczesne wrażenia z Bredy nigdy go nie opuściły (Lubin 1972:34). Przykład Gdy van Gogh miał dwadzieścia sześć lat i wciąż uczył się na kaznodzieję, jego religijni sponsorzy wycofali swoje poparcie, twierdząc, że nie posiada on żadnego talentu jako mówca i że jego pasja w negowaniu samego siebie graniczy z szaleństwem. Mieli rację. Zdecydowanie nie potrafił on przemawiać do ludzi, a wkrótce przed zwolnieniem go z nauk miał miejsce pewien incydent, gdy Vincent rozdał niemal wszystkie swoje rzeczy, w tym niemal wszystkie swe ubrania, i sypiał na słomie w budynkach gospodarczych. Urzędnicy Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Eugene Griessman Strona 11 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU – darmowy fragment – kliknij po więcej ● str. 11 Eugene Griessman kościelni uważali, że młody kaznodzieja bierze nauki Chrystusa nieco zbyt poważnie. Wtedy właśnie zajął się tym, co zawsze dawało mu największą radość — malowaniem. Cztery lata po dramacie związanym z opuszczeniem stanu duchownego van Gogh napisał do swego brata Theo: „Często uważam, że jestem tak bogaty jak sam Krezus — nie bogaty w pieniądze, ale (choć nie zdarza się to na co dzień) dlatego — że odnalazłem w swej pracy coś, czemu mogę się poświęcić sercem i duszą, co jest źródłem natchnienia i nadaje znaczenie memu życiu” (Bernard 1985:43). Blake i Carlyle, i van Gogh opisali coś, co pisarze często określają jako „odnalezienie swego powołania”. Kristofferson uznał słowa Blake’a za swoje osobiste motto przewodnie: „Naprawdę uważam, że przynajmniej w tym życiu, jeśli masz talent, by coś zrobić, a tego nie robisz, nie będziesz szczęśliwy. Starałem się żyć według tej zasady. Będę próbował tworzyć tak długo, póki będę miał świadomość”. James D. Watson, który wraz z Francisem Crickiem otrzymał Nagrodę Nobla za odkrycie podwójnego spiralnego modelu DNA — podstawowego składnika, z którego są zbudowane wszystkie istoty żywe — opowiedział o spotkaniu, które doprowadziło do jego ważniejszych prac. W roku 1951 Watson, który właśnie obronił doktorat z biochemii, znalazł się na konferencji naukowej w Neapolu. Maurice Wilkins, angielski fizyk, który od kilku lat pracował nad DNA, zaprezentował tam rentgenowskie dyfrakcyjne zdjęcie DNA. Wilkins powiedział znudzonej grupie naukowców, że gdy zostanie poznana struktura DNA, będziemy mogli lepiej zrozumieć, jak pracują geny. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Eugene Griessman Strona 12 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU – darmowy fragment – kliknij po więcej ● str. 12 Eugene Griessman Watson był zafascynowany. Zobaczył w tym zdjęciu rentgenowskim rozwiązanie jednego z najważniejszych problemów nauki. „Czasami marzyłem o odkryciu tajemnicy genu”, napisał później w książce The Double Helix, „ale ani razu nie miałem nawet najmniejszego pomysłu, jak się do tego zabrać”. Prezentacja Wilkinsa podsunęła mu taki pomysł. „Nagle zafascynowała mnie chemia”, pisał Watson. „Teraz wiedziałem, że geny mogły się krystalizować; wobec tego musiały mieć regularną budowę, którą można było odkryć w prosty sposób... Zapomniałem o Maurice, ale nigdy nie zapomniałem jego zdjęcia DNA. Potencjalnego klucza do tajemnicy życia nie można już było usunąć z mojego umysłu”. Jak odnaleźć swoją drogę? Niektórzy ludzie sukcesu odnajdują swoją drogę na pozór wiedzeni niczym innym niż intuicją. Ma miejsce jakieś wydarzenie, być może zupełnie przypadkowe, a oni na nie odpowiadają. Coś wewnątrz ich mówi im: „Zrób to”. Coś zaskakuje. Pojawia się światełko w tunelu. Przykład Jack Lemmon miał dziewięć lat i był uczniem Rivers Country Day School w Chestnut Hill w stanie Massachusetts, gdy zdarzyło się coś, co nadało kierunek całemu jego życiu. Młody Jack, syn wiceprezesa Donut Corporation of America, w ostatniej chwili zastąpił kolegę w szkolnym przedstawieniu, gdy ten nagle zachorował. Jack nie znał tekstu, więc co chwilę musiał podchodzić do budki suflera. Po chwili przemieniło się to w komedię i publiczność zaczęła się śmiać. Jack Lemmon tak wspomina to wydarzenie: „Były dwie możliwości: albo mogłem się Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Eugene Griessman Strona 13 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU – darmowy fragment – kliknij po więcej ● str. 13 Eugene Griessman poczuć niesamowicie zażenowany i pomyśleć sobie, że już nigdy nie wystąpię na scenie; albo też, tak, jak się to stało, pojawiło się przede mną światełko i powiedziałem sobie: »Chyba mi się to podoba«. „Więc zacząłem się wygłupiać. Nawet wtedy, gdy pamiętałem tekst, robiłem głupią minę, maszerowałem przez całą scenę, by dojść do budki suflera, pochylałem się całym ciałem po to, by usłyszeć swój tekst. A publiczność śmiała się do rozpuku. Co więcej, kostium został przygotowany dla chłopaka, który był ode mnie wyższy o jakieś trzydzieści centymetrów, kapelusz opadał mi na nos, suknia, która miała sięgać mi do kostek, wlokła się za mną po scenie, jak gdybym był Marią Antoniną wchodzącą na tron. Było to niezwykle śmieszne i tak to się zaczęło”. Pierwszy mężczyzna, który jako pierwszy zdobył jednocześnie Oskara za najlepszą rolę męską i najlepszą męską rolę drugoplanową, tak podsumowuje to wydarzenie: „Moim kolegom podobało się to, co robiłem, zdobyłem ich uznanie, a kiedy to ma miejsce, chcesz to robić dalej”. Jako dziecko Aaron Copland lubił stać przy fortepianie, słuchając, jak jego brat i siostra grają duety na fortepian i skrzypce, zafascynowany dźwiękami muzyki. Gdy siostra mówiła mu: „Aaron, dlaczego się tu włóczysz; może byś wyszedł z domu i pobawił się z innymi dziećmi?” Aaron mówił „nie”. Odkrył coś, co kochał bardziej niż gry i zabawy z innymi dziećmi. Copland bardzo wcześnie oznajmił, że będzie komponował muzykę koncertową. Nic nie popychało Coplanda w tym kierunku. Jego ojciec nie był muzykiem — był właścicielem domu towarowego w Brooklynie i bardzo go zdziwiła decyzja jego syna. Normy powszechnie obowiązujące Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Eugene Griessman Strona 14 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU – darmowy fragment – kliknij po więcej ● str. 14 Eugene Griessman w tamtych czasach również go nie popychały. W tamtych latach nie istniała w tym kraju tradycja komponowania muzyki klasycznej jako drogi życiowej. Ale Copland usłyszał dźwięki muzyki, które zgrały się z wibracjami jego wnętrza. Coś podobnego przydarzyło się biednemu czarnemu chłopcu imieniem Ray Charles, który mieszkał w drewnianej chacie na północy Florydy. Niedaleko domu, w którym mieszkał Ray i jego rodzina, żył pianista boogie–woogie Wylie Pitman — Ray Charles nazywa go „pan Pit”. „Za każdym razem, gdy pan Pit zaczynał grać”, wspomina Ray Charles, „przerywałem swoje zajęcia i biegłem do niego. Stawałem przy fortepianie i waliłem w klawiaturę obiema rękami”. Wylie Pitman, człowiek, od którego zaczęła się kariera Raya, z chęcią widywał u siebie chłopca i pokazywał mu, jak się gra. Sadzał go sobie na kolanach i pozwalał mu grać na fortepianie. „Mógł mnie wyrzucić. Ale tego nie zrobił”, wspomina Ray Charles. „Gdyby nie on, moja kariera mogłaby się wcale nie zacząć”. Gdy Gloria Swanson miała szesnaście lat, po zagraniu kilku drobnych rólek w komediach, przyszłej gwieździe zaproponowano rolę w dramacie. Reżyser zapytał ją, czy będzie potrzebowała jakiejś pomocy, żeby się rozpłakać. „Nie” — odpowiedziała. Zaczęła sobie przypominać pewne upokarzające zdarzenie, które miało miejsce na planie poprzedniego filmu, który był absolutnym niepowodzeniem. Wybuchnęła płaczem i niemal wpadła w histerię. Wszyscy na planie byli ogromnie zaskoczeni. Gdy scenę ukończono i młoda Gloria szła do swej garderoby, wciąż popłakując i ocierając oczy, Helen Dunbar, wielka wiekowa aktorka charakterystyczna, powiedziała: „Młoda damo, pewnego dnia zostaniesz dobrą aktorką”. Nieznana wtedy młoda aktorka odpowiedziała bez wahania: „Tak, wiem. Będę bardzo sławna”. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Eugene Griessman Strona 15 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU – darmowy fragment – kliknij po więcej ● str. 15 Eugene Griessman Jej słowa, jak mi powiedziała wiele lat później, zdziwiły ją i zażenowały. „Nie wiem, skąd wzięły się te słowa... Po prostu powiedziałam” »Będę bardzo sławna«”. Swanson bez wątpienia wiedziała już wtedy, że jest dobra. Lub być może właśnie wtedy zdała sobie z tego sprawę. „Widziała” to w twarzy reżysera i innych aktorów. Dan Barry, który od ponad trzydziestu lat pisze i ilustruje „Flash Gordona”, odkrył swoje powołanie dzięki przypadkowej rozmowie. Gdy Barry skończył akademię sztuk pięknych, okazało się, że sprzedaż jego obrazów graniczy z niemożliwością, więc zaczął szukać sobie jakiegoś zajęcia. „Jako dziecko interesowały mnie trzy rzeczy — sztuki piękne, pisanie i teatr. Spotkałem wtedy George’a Mandela, który robił ilustracje do komiksów i jeździł wielkim cadilllackiem. Stałem chyba na rogu ulicy licząc pieniądze, gdy zatrzymał się przy mnie samochód i ktoś mi go przedstawił”. Na skutek rozmowy z Mandelem Barry zdał sobie sprawę z tego, że mógł robić naraz wszystkie te trzy rzeczy. „W komiksach to ty jesteś pisarzem, to ty jesteś aktorem, reżyserem, operatorem. To ty o wszystkim decydujesz. Wydawało mi się to takie naturalne. Tamtego lata poświęciłem trochę czasu na stworzenie próbek różnych komiksów. Pod koniec lata dostałem pracę jako autor komiksów i od tamtej pory pozostaję w tej branży. Zacząłem też pisać komiksy edukacyjne. Zobaczyli je ludzie z King Features, wezwali mnie na rozmowę i poprosili, abym robił dla nich Flasha”. Znalezienie swojej drogi nie jest czymś zastrzeżonym tylko dla pisarzy czy artystów. Jest to pojęcie ogólne, które odnosi się do całej gamy różnych zawodów. Znalezienie swojej drogi do powodzenia i sukcesów nie wymaga też jakiegoś intuicyjnego, wysoce subiektywnego, mistycznego Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Eugene Griessman Strona 16 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU – darmowy fragment – kliknij po więcej ● str. 16 Eugene Griessman przeczucia. Wielu ludzi sukcesu, być może nawet większość z nich, odnajduje pracę swojego życia — swoje powołanie — w dużo mniej dramatyczny sposób. Sztuczka w odnajdywaniu swojej pracy polega na tym, by wiedzieć, których rad wysłuchać. Wyniki testu na inteligencję i zdolności w rękach dobrego, wrażliwego doradcy pomogły w odkryciu silnych stron u Ronalda W. Allena, prezesa Delta Airlines. Allen wyrastał w przekonaniu, że pewnego dnia zostanie inżynierem. Tak naprawdę nigdy nie zastanawiał się nad niczym innym. Allen wybrał Georgia Tech po ukończeniu szkoły średniej i wybrał inżynierię elektryczną jako swoją specjalizację. Ale niezbyt dobrze mu szło. „Zgubiłem się już na pierwszych zajęciach z tego przedmiotu”, wspomina Allen. „Nie wiem, dlaczego. W szkole średniej miałem doskonałe stopnie”. Załamany młody student zrezygnował z tego przedmiotu i poszedł do biura dziekana. Doradca z lokalnej poradni zawodowej, którego nazwiska Allen już nie pamięta, spojrzał na wyniki testu Allena i zapytał go, dlaczego chce zostać inżynierem. Wyniki jego testu jasno wskazywały, że poradziłby sobie dużo lepiej w innej dziedzinie. Długo o tym rozmawiali przed podjęciem ostatecznej decyzji: „Wydaje mi się, że widział on moją determinację i chęć zostania inżynierem, więc zachęcił mnie, bym przesunął swe zainteresowania na inżynierię przemysłową i by moja wiedza była bardziej ogólna... Naprawdę pomógł mi wyjść z dołka. Miałem więc nowy kierunek. Gdy przeszedłem na drugi rok, sam odczułem różnicę, a moje wyniki poprawiły się”. Sztuczka w odnajdywaniu swojej pracy polega na tym, by wiedzieć, których rad wysłuchać. Niektórzy ludzie sukcesu trwają przy swoim, choć niemal wszyscy wokół, w tym eksperci, mówią nie. I wiedzie im się Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Eugene Griessman Strona 17 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU – darmowy fragment – kliknij po więcej ● str. 17 Eugene Griessman dobrze. Inni upierają się przy czymś, do czego nie zostali stworzeni — wbrew radom z zewnątrz — i odnoszą porażkę. Wyniki standardowych testów na inteligencję i uzdolnienia, jeśli są interpretowane przez doświadczonego doradcę, mogą być źródłem pożytecznych spostrzeżeń. Spostrzeżenia takie mogą też wysuwać ludzie, którzy już osiągnęli sukces w dziedzinie, która cię interesuje. Specjalności Psychologowie z poradni zawodowych nazywają je uzdolnieniami. Helen Gurley Brown, redaktor naczelna czasopisma „Cosmopolitan”, nazywa je specjalnościami. Według niej, by je odnaleźć, należy ciężko pracować w wielu różnych zajęciach i nie powinniśmy się zbytnio martwić, jeśli zbyt szybko się nie pojawiają lub nie przyjmują kształtu możliwości zamiany ich na przyszłą pracę i karierę. „Gdzieś w skłębionej masie talentów, uzdolnień i możliwości kryjesz się ty, ze swymi subtelnymi drobnymi predyspozycjami, które będą wyskakiwać na zewnątrz, aż pewnego dnia odkryjesz, że to właśnie to”, pisze w swojej książce „Having It All” (1983:13). Brown nie odkryła — swej specjalności — dopóki nie skończyła trzydziestu jeden lat. Od trzynastu lat pracowała wtedy jako sekretarka w różnych miejscach. W końcu dostała pracę polegającą na pisaniu haseł reklamowych. Zdała sobie sprawę, że jest w tym bardzo dobra. Dlaczego akurat w tym? Ponieważ, powiada, miała „wyczucie”. Potrafiła wyczuć dobry tekst. Potrafiła wyczuć, czego będą chcieli wysłuchać ludzie. Zdała też sobie sprawę z tego, że posiadała tę umiejętność od dawna. Po prostu nie wiedziała, że jest to coś, co można wykorzystać. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Eugene Griessman Strona 18 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU – darmowy fragment – kliknij po więcej ● str. 18 Eugene Griessman Później, gdy Brown została redaktor naczelną „Cosmopolitan”, potrafiła wyczuć, czy tekst przedstawiony do druku przez autora się sprawdzi i będzie się podobał czytelniczkom, czy nie. „Nie posiadam zbyt wielkiego wykształcenia i nie jestem zbyt inteligentna”, pisze Brown. „Jest to taki mały talent, to »przeczuwanie« czy »odczuwanie« czyjegoś tekstu, ale miałam go już wtedy, gdy byłam bardzo młoda. Ta specjalność — to odczuwanie — to nie jest zbyt wiele, prawda? Ale wystarczyło”. Specjalnością zdobywczyni Nagrody Grammy Emmylou Harris jest muzyka country, coś, co odkryła śpiewając folkowe piosenki w barach i klubach w Georgetown i Greenwich Village w latach siedemdziesiątych XX wieku. Harris uważała wtedy muzykę za „naprawdę ulubione, intensywne hobby”. Chciała wtedy zostać aktorką dramatyczną i otrzymała czteroletnie stypendium na studiowanie w szkole aktorskiej. Ale gdy zaczęła się zastanawiać nad tym, co naprawdę chciałaby robić, zdała sobie sprawę z tego, że jej prawdziwą miłością jest muzyka. „Moją miłością, która sprawiła, że chciałam poczynić jeszcze jeden krok naprzód, była muzyka”. Ale nie była to muzyka w ogóle. Była to muzyka country, która miała olbrzymi wpływ na dziewczynę wychowaną w mieście. „Uwielbiam jej brzmienie, jej poezję i jej wpływ na moje emocje”, powiedziała mi. „Wzbudziła we mnie coś, czego nigdy przedtem tam nie było. Wpadłam na zupełnie inny bieg — sposób, w jaki słyszałam muzykę, sposób, w jaki podchodziłam do muzyki, sposób, w jaki śpiewałam. Zmieniło się wszystko”. John Huston, legendarny reżyser takich filmów, jak Noc iguany i Afrykańska królowa odpowiadając na moje pytanie, jakie cechy pomogły mu osiągnąć sukces skonstatował: „Wydaje mi się, że mam talent... nie tylko do robienia filmów”, powiedział Huston, wahając się co chwilę, Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Eugene Griessman Strona 19 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU – darmowy fragment – kliknij po więcej ● str. 19 Eugene Griessman szukając właściwego słowa, właściwego wyrażenia. „Mogłem zostać... moją pierwszą miłością było malarstwo i w tym też byłem całkiem utalentowany. Powiedziałbym, że mam talent do szkicowania. Potrafię narysować to, co widzę, i nie jest to wcale prymitywne. Mam niezły talent w palcach. Potrafię rysować z pewnym stylem, z charakterem... Potrafię szybko rozpoznać jakość, to znaczy, natychmiastowo. Od razu widzę też brak jakości... w polityce i w sztukach pięknych. Wydaje mi się, że potrafię rozpoznać szarlatana niezależnie od tego, czy jest on szarlatanem w malarstwie, w muzyce, w ideach... Wierzę, że potrafię dostrzec sedno sprawy i prawdziwą naturę rzeczy szybciej niż przeciętny człowiek. Potrafię dostrzec fałsz w geście, w zdaniu, czy jest ono napisane, czy powiedziane — gdy aktor gra zamiast być, gdy pisarz pisze zamiast dostrzegać, obserwować. Wszystkie te zdolności stały się instrumentami w mojej służbie”. Po tych słowach Huston popatrzył na mnie z łobuzerskim spojrzeniem i tym swoim głębokim, dźwięcznym głosem, zapytał: „Czy to w ogóle jest odpowiedź na twoje pytanie?” Wczesne a późne decyzje Człowiek, który podejmuje decyzję co do swej kariery wcześnie w życiu, a potem się jej trzyma, ma pewną przewagę nad innymi. Ci, którzy nauczą się języka swej dziedziny, mogą go używać przez całe swoje życie, dodając nowe elementy wraz z rozwojem i zmianami zachodzącymi w tej wybranej dziedzinie. Więcej na ten temat później. Wybór zawodu w tradycyjnych społeczeństwach odbywa się według takiego schematu i jest to schemat oczywisty. W wioskach w Indiach, nawet obecnie, syn cieśli dziedziczy rzemiosło swego ojca, jego warsztat i jego klientów. Oczywiście, układ taki ma swoje złe strony: ludzie są Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Eugene Griessman Strona 20 CZYNNIKI OSIĄGANIA SUKCESU – darmowy fragment – kliknij po więcej ● str. 20 Eugene Griessman przywiązani do pracy, do której nie są najlepiej przystosowani i mogą ją znienawidzić na całe życie. Ale poziom wyrobów rzemieślniczych, które czasami napotyka się w społeczeństwach posiadających takie systemy, jest częstokroć zadziwiająco wysoki — właśnie dlatego, że ludzie uczą się swego rzemiosła czy zajęcia od najmłodszych lat. Większość ludzi sukcesu, z którymi przeprowadziłem wywiady, przed trzydziestką znalazła swoją drogę życiową i swoje powołanie, i się w nie angażowała; niektórym udało się to przed dwudziestką, a jest też zadziwiająco duża grupa takich, którzy zaczęli nad sobą pracować, gdy mieli po naście lat. Tak się stało w przypadku Isaaca Asimova, który w końcu poświęcił się temu, co początkowo nie było jego głównym zajęciem — literaturze science fiction oraz pisaniu artykułów naukowych przeznaczonych dla szerokiej publiczności. Choć pierwszy artykuł Asimova był odrzucany dwanaście razy, zanim został wydrukowany, w ciągu roku osiemnastolatek sprzedał dwa następne. Miał szczęście, bowiem spotkał na swej drodze wydawcę, który powiedział młodemu człowiekowi, co robi źle i dał mu szansę poprawienia artykułów i ponownego złożenia ich do druku. Młody Asimov z chęcią pracował nad swym rzemiosłem, dopóki go nie udoskonalił. Człowiek, który podejmuje decyzję co do swej kariery wcześnie w życiu, a potem się jej trzyma, ma pewną przewagę nad innymi. Aaron Copland opublikował swój pierwszy utwór, Kot i mysz, pod tytułem Scherzo Humoristique, gdy miał dwadzieścia lat. Ale zaczął pisać na poważnie dużo wcześniej. Gdy miał zaledwie siedemnaście lat, ułożył muzykę do trzech wierszy napisanych przez przyjaciela. (Utwory te nigdy nie zostały opublikowane i pozostawały nie znane, dopóki nie zostały odkryte w roku 1986 w zbiorze rękopisów w archiwach Uniwersytetu w Teksasie.) Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Eugene Griessman