COOK GLEN Woda Spi I W owym czasie Czarna Kompania nie istniala. Tak przynajmniej nalezalo wnosic z tresci publikowanych praw i dekretow. Ja jednak nie moglam sie z tym pogodzic.Sztandar Kompanii, jej Kapitan i Porucznik, jej Chorazy oraz wszyscy zolnierze, ktorzy uczynili ja tak straszna w oczach wrogow, odeszli, zostali pogrzebani zywcem w sercu rozleglej kamiennej pustyni. -Lsniacy kamien - szeptano na ulicach i w zaulkach Taglios. Natomiast komunikaty najwyzszych wladz glosily: -Odeszli do Khatovaru - ale dopiero wowczas, kiedy zdecydowano wreszcie przerwac zmowe milczenia i nadac wiadomym wydarzeniom znamie rzekomego triumfu. Bowiem Radisha, albo Protektorka, albo jeszcze ktos inny, wpadla na pomysl, iz lepiej bedzie, gdy ludzie uwierza, ze Czarna Kompania podazyla ku swemu przeznaczeniu. Jednak wszyscy na tyle starzy, aby pamietac Kompanie, wiedzieli lepiej. Tylko piecdziesieciu ludzi udalo sie na te rownine lsniacego kamienia. Polowa z nich nie nalezala do Kompanii. Jedynie dwoje z tych piecdziesieciu powrocilo, aby szerzyc klamstwa o tym, co sie stalo. A trzeci, ktory mogl zaswiadczyc o prawdzie, zostal zabity w Wojnach Kiaulunanskich, daleko od stolicy. Jednak klamstwa Duszolap i Wierzby Labedzia nie zdolaly zwiesc nikogo. Ludzie zwyczajnie udaja, ze w nie wierza, poniewaz tak jest bezpieczniej. A mogliby przeciez zapytac, dlaczego Mogaba potrzebowal az pieciu lat na pokonanie nieistniejacego wroga i czemu tysiacami mlodych zywotow zaplacic musiano za podporzadkowanie terytoriow Kiaulune wladzy Radishy i rzadom wypaczonych prawd Protektoratu. Mogliby zauwazyc, ze ludzie mieniacy sie zolnierzami Czarnej Kompanii przez cale lata po fakcie bronili sie jeszcze w fortecy Przeoczenia, poki wreszcie Protektorki, Duszolap, do tego stopnia nie rozdraznilo ich nieprzejednanie, ze zaangazowala swe najlepsze czary w trwajaca dwa lata operacje, po ktorej z poteznej warowni zostal tylko bialy pyl, bialy gruz i stosy bialych kosci. Kazdy moglby zadac te pytania. Zamiast tego jednak ludzie woleli milczec. Bali sie. Nie bez powodu sie bali. Imperium Taglianskie pod wladza Protektoratu jest panstwem strachu. W trakcie tych lat niewzruszonego oporu pewien bezimienny bohater zasluzyl sobie na wieczysta nienawisc Duszolap, dokonujac aktu sabotazu Bramy Cienia, jedynej drogi wiodacej na lsniaca rownine. Duszolap byla najpotezniejszym z zyjacych magow. Mogla stac sie Wladczynia Cienia, ktorej potega przycmi monstra pokonane przez Kompanie podczas pierwszych wojen w sluzbie Taglios. Skoro jednak Brama Cienia zostala zapieczetowana, nie byla w stanie wezwac zabojczych cieni bardziej poteznych od tych kilku, jakie podporzadkowala sobie jeszcze wowczas, gdy samotnie knula zaglade Kompanii. W rzeczywistosci Duszolap umialaby otworzyc Brame Cienia, jednak nie miala pojecia, w jaki sposob zamknac ja na powrot. Zas przez raz otwarta wszystkie zyjace istoty przeslizgnelyby sie na zewnatrz i zaczely rozszarpywac swiat. Oznaczalo to, ze Duszolap, nie znajac wielu tajemnic, stoi przed wyborem: wszystko albo bardzo niewiele. Koniec swiata albo poprzestanie na tym, co ma. Jak dotad poprzestaje na tym, co ma. Lecz nie ustaje w badaniach i poszukiwaniach. Jest Protektorka. Imperium trzesie sie ze strachu przed nia. Nikt nie wazy sie zaprotestowac przeciwko terrorowi, jaki zaprowadzila. Wszelako nawet ona wie, ze ta epoka mrocznej jednosci nie moze trwac wiecznie. Woda spi. W swoich domach, w cienistych uliczkach, w dziesiatkach tysiecy swiatyn miasta nawet na chwile nie zamieraja nerwowe szepty. "Rok Czaszek. Rok Czaszek". Jest to bowiem epoka, w ktorej zadni bogowie nie umieraja, a ci, ktorzy spia, wierca sie nerwowo w swych snach. W domach, w ciemnych zaulkach, na uprawnych polach i ryzowych poletkach, na pastwiskach, w lasach i wasalnych miastach, kiedy tylko kometa rozblysnie na niebie albo niezwykla o tej porze roku burza zniszczy zasiewy, w szczegolnosci zas, gdy ziemia sie zatrzesie, ludzie szepcza: -Woda spi. I przepelnia ich lek. II Mowia na mnie Spioszka. Jako dziecko odsuwalam sie od swiata, uciekajac przed przerazajaca rzeczywistoscia mego dziecinstwa w marzenia na jawie oraz senne koszmary. Kiedy tylko nie zmuszano mnie do pracy, tam wlasnie sie chowalam. Tam znajdowalam pocieche i poczucie bezpieczenstwa. Tam nie moglo dosiegnac mnie zadne zlo. Nie znalam bezpieczniejszego miejsca, poki do Jaicur nie przybyla Czarna Kompania.Moi bracia zarzucali mi, ze przez caly czas spie. W istocie zazdroscili mi umiejetnosci izolacji. Nic nie rozumieli. Umarli, nie zrozumiawszy. Ja przespalam wszystko. Nie obudzilam sie w pelni, poki nie minelo kilka lat spedzonych w Kompanii. Teraz ja prowadze te Kroniki. Ktos musi to robic, choc nigdy oficjalnie nie przekazano mi obowiazkow Kronikarza, a oprocz mnie nikt tego nie potrafi. Jest to precedens. Kroniki nalezy kontynuowac za wszelka cene. Prawda musi zostac utrwalona, nawet jesli los postanowi, ze zaden czlowiek nigdy nie przeczyta slowa z tego, co napisze. Te ksiegi stanowia dusze Czarnej Kompanii. Z nich mozna sie dowiedziec, kim jestesmy. To znaczy, kim bylismy. Ze trwamy i ze zadna zdrada nigdy nie dobedzie z nas ostatniej krwi. Nie ma nas juz. Tak nam mowi Protektorka. Radisha przysiega, ze to prawda. Mogaba, wielki general o tysiacu mrocznych zaslug, krzywi sie na sama mysl o nas i plugawi nasza pamiec. W oczach ludzi na ulicach jestesmy jedynie meczacym koszmarem przeszlosci. Tylko Duszolap nie oglada sie wciaz przez ramie, aby zobaczyc, czy przypadkiem ktoregos z nas nie ma za plecami. Jestesmy upartymi duchami. Nie spoczniemy. Nie przestaniemy ich nawiedzac. Od dawna juz nie przedsiewzielismy zadnych dzialan, oni jednak wciaz nie przestaja sie bac. Poczucie winy kaze im wciaz nas wspominac. Zaiste, powinni sie bac. Kazdego dnia na jakims murze w Taglios pojawia sie wiadomosc, wypisana kreda, farba albo nawet i zwierzeca krwia. Nic wiecej, tylko delikatne napomnienie: "Woda spi". Kazde z nich wie, co to oznacza. Powtarzaja sobie szeptem przeslanie, swiadomi, ze gdzies tam jest wrog, ktory bardziej jeszcze nie zna spokoju nizli rwacy strumien. Wrog, ktory ktoregos dnia wynurzy sie z otchlani swego grobu i przyjdzie po tych, co przylozyli reke do zdrady. Nie ma zadnej mocy, ktora moglaby ich przed tym uchronic. Ostrzegano ich tysiace razy, a jednak w koncu ulegli pokusie. Teraz juz zaden diabel ich nie ocali. Mogaba sie boi. Radisha sie boi. Wierzba-Labedz boi sie tak bardzo, ze ledwie potrafi normalnie funkcjonowac, podobnie jak wczesniej czarodziej Kopec, ktorego zreszta sam wciaz oskarzal o tchorzostwo i z ktorego sie wysmiewal. Labedz zna Kompanie jeszcze z dawnych czasow, z polnocy, zanim dla kogokolwiek tutaj stala sie czyms innym nizli odleglym wspomnieniem minionej trwogi. Lata, ktore uplynely, nijak nie pomogly Labedziowi oswoic sie ze swym strachem. Purohita Drupada sie boi. Glowny Inspektor Gokhale sie boi. Tylko Protektorka sie nie boi. Duszolap nie leka sie niczego. Duszolap nic to nie obchodzi. Szydzi i drwi z demona. Ona jest kompletnie szalona. Bedzie sie jeszcze smiala i tanczyla, nawet gdy jej cialo zaczna juz trawic plomienie. Ten brak strachu wywoluje jeszcze wiekszy niepokoj u jej pomocnikow. Dobrze wiedza, ze ich pierwszych pogna w miazdzace szczeki losu. Od czasu do czasu na murach pojawia sie inna, bardziej osobista informacja: "Wszystkie ich dni sa policzone". Kazdego dnia jestem na ulicy, ide do pracy, udaje sie na przeszpiegi, slucham, podchwytuje plotki i rozpuszczam nowe, korzystajac z anonimowosci, jaka zapewnia mi Chor Bagan, Ogrod Zlodziei, ktorego nawet Szarzy nie zdolali jeszcze spacyfikowac. Niegdys przebieralam sie za prostytutke, ale w koncu okazalo sie to zbyt niebezpieczne. W miescie zyja ludzie, przy ktorych Protektorka moglaby sie zdawac uosobieniem normalnosci. Swiat zaiste moze mowic o szczesciu, ze los poskapil im wladzy, pozwalajacej w pelni odkryc glebie i ogrom wlasnych psychoz. Zazwyczaj jednak wcielam sie w postac mlodzienca, jak to juz dawniej robilam. Od zakonczenia wojny wokol pelno jest pozbawionych rodzin, obowiazkow i pracy mlodych mezczyzn. Im bardziej dziwaczna okazuje sie kolejna plotka, tym szybciej opuszcza granice Chor Bagan i dotkliwiej niszczy spokoj sumienia naszych wrogow. Zawsze to samo Taglios - gotowe nurzac sie w rozkoszach ponurych przepowiedni. A my musimy dostarczyc mu odpowiednia porcje znakow, wrozb i omenow. Protektorka sciga nas, kiedy jej to przyjdzie do glowy, jednak zainteresowania nigdy nie starcza jej na dluzej. W ogole na niczym nie potrafi sie skoncentrowac przez dluzszy czas. Zreszta, dlaczego mialaby sie nami przejmowac? Jestesmy martwi. Juz nas nie ma. Sama oglosila, ze tak sie stalo. A jako Protektorka jest przeciez najwyzszym sedzia dla calego imperium taglianskiego. Jednakze: "Woda spi". III W owym czasie fundamentem, na ktorym wspierala sie cala Kompania, byla kobieta, ktora nawet nigdy oficjalnie sie do niej nie zaciagnela, czarownica Ky Sahra, zona Chorazego Czarnej Kompanii i mojego poprzednika na stanowisku Kronikarza, Murgena. Kobieta bystra, o niezlomnej woli. Nawet Goblin i Jednooki schodzili jej z drogi. Nikt nie mogl jej nic powiedziec, nawet paskudny stary Wujek Doj. Protektorki, Radishy i Szarych bala sie tyle, co zwyklych smieci. A i najgorsze zlo porownywalne bodaj ze smiertelnym kultem Klamcow, ich mesjaszem, Corka Nocy oraz boginia Kina bynajmniej nie odbieralo jej ducha. Spogladala w samo jadro ciemnosci, ktorej sekrety nie wzbudzaly w niej sladu trwogi. Tylko jedna rzecz przenikala ja dreszczem.Jej matka, Ky Gota, stanowila uosobienie niezadowolenia i swarliwosci. Jej zrzedzenie i polajania mialy tak zdumiewajaca sile, ze ona sama musiala byc najpewniej wcieleniem jakiegos kaprysnego, zbzikowanego bostwa, nieznanego jak dotad czlowiekowi. Ky Goty nie lubil nikt procz Jednookiego. A nawet on za plecami nazywal ja Trollica. Sahra zadrzala na widok matki kustykajacej powoli przez zdjete nagla cisza pomieszczenie. Dzisiaj bylismy nikim, nie dysponowalismy wlasciwie zadnymi dobrami. Musielismy obyc sie tymi kilkoma pokojami. Pare chwil temu tloczyli sie tutaj rozmaici walkonie, paru z Kompanii, w wiekszosci jednak pracownicy Banh Do Tranga. Teraz wszyscy patrzylismy na stara, pragnac, by jak najszybciej wyszla. By nie przyszlo jej do glowy pobyc w naszym towarzystwie. Stary Do Trang - juz tak slaby, ze poruszal sie na wozku inwalidzkim - podjechal ku Ky Gocie, najwyrazniej w nadziei, ze okazujac choc odrobine troski, skloni ja do wyjscia. Wszyscy zawsze chcieli jak najszybciej sie jej pozbyc. Tym razem jego poswiecenie okazalo sie skuteczne. Z pewnoscia Ky Gota musiala nie czuc sie najlepiej, skoro nie poswiecila nawet chwili na obsztorcowanie wszystkich, ktorzy tylko byli mlodsi od niej. Milczenie przeciagalo sie do czasu, gdy wrocil stary kupiec. Byl wlascicielem tego miejsca i pozwalal nam korzystac z niego jako kwatery glownej. Niczego nam nie zawdzieczal, mimo to, z czystej milosci do Sahry, dzielil z nami niebezpieczenstwa. We wszystkich omawianych kwestiach musielismy wysluchiwac jego opinii i honorowac jego zyczenia. Do Trang wrocil po krotkiej chwili, ciezko toczac swoj wozek. Przypominal szkielet obciagniety poznaczona plamami watrobowymi skora. Byl tak kruchy, ze wydawalo sie, iz cudem potrafi o wlasnych silach poruszyc swoj pojazd. Stary byl zaiste, jednak w jego oczach igraly nie dajace sie przegnac wesole iskierki. Skinal glowa. Rzadko mial wiele do powiedzenia, chyba ze komus zdarzylo sie palnac nieprawdopodobne glupstwo. Byl dobrym czlowiekiem. Sahra zabrala glos jako pierwsza: -Wszystko gotowe. Kazda faza i kazda ewentualnosc zostaly po dwakroc sprawdzone. Goblin i Jednooki trzezwi. Czas, by Kompania dala znac o swym istnieniu. - Rozejrzala sie dookola, czekajac na nasze komentarze. Nie wydawalo mi sie, aby rzeczywiscie nadszedl juz czas. Jednak wyrazilam swoja opinie wczesniej, kiedy zajmowalam sie planowaniem operacji. I zostalam przeglosowana. Teraz ograniczylam sie wiec do rozpaczliwego wzruszenia ramionami. Pozostali nie mieli zadnych zastrzezen. Sahra powiedziala: -Rozpoczynamy faze pierwsza. - Skinela na swego syna. Tobo kiwnal glowa i wyslizgnal sie z pokoju. Przyczajony mlodzieniec byl chudy, obdarty i brudny. Nazywal sie Nyueng Bao, co oznaczalo, ze po prostu musial byc przygarbionym brudasem i zlodziejem. Nalezalo miec sie przed nim na bacznosci. Nikogo wlasciwie nie interesowalo, co dokladnie robi, poki jego rece nie skradaly sie w kierunku kolyszacej sie u pasa sakiewki lub jakiegos towaru na straganie sprzedawcy. Jak zwykle, ludzie nie widzieli tego, czego zobaczyc sie nie spodziewali. Poki chlopak trzymal dlonie schowane za plecami, nikt nie widzial w nim zagrozenia. Tak nie sposob czegokolwiek ukrasc. Nikt jednak nie zauwazyl malych bezbarwnych pecherzy na scianie, o ktora sie opieral. Dzieci Gunni patrzyly. Chlopak wygladal tak dziwnie w swym czarnym kimonie. Gunni sa pokojowo nastawionym ludem i wychowuja swe dzieci na bardzo grzeczne. Jednak dzieci Shadar ulepione sa z duzo twardszej gliny. Sa znacznie smielsze. Korzenie ich religii wyrastaja przeciez ze swiatopogladu wojownikow. Kilku mlodziencow Shadar postanowilo dac nauczke zlodziejowi. Oczywiscie, ze byl zlodziejem! Przeciez to Nyueng Bao. Wszyscy wiedzieli, ze kazdy Nyueng Bao to zlodziej. Starszy Shadar odpedzil mlodziencow. Zlodziejem zajma sie ci, do ktorych obowiazkow to nalezy. W religii Shadar kryla sie rowniez odrobina biurokratycznej praworzadnosci. Nawet tak drobne zamieszanie przyciagnelo uwage wladz. Trzech wysokich, brodatych strozow porzadku Shadar w szarych ubraniach i bialych turbanach przepychalo sie przez cizbe. Bezustannie podejrzliwie ogladali sie wokol, jakby nieswiadomi, ze caly czas otacza ich krag pustej przestrzeni. Na ulicach Taglios zawsze panuje tlok, czy to dzien, czy noc, a jednak ludzie zawsze znajda sposob, by usunac sie z drogi Szarym. Wszyscy Szarzy maja twarde spojrzenia, a podstawowe kryterium doboru do sluzby stanowi najwyrazniej brak cierpliwosci i wspolczucia. Tobo tymczasem zdazyl juz oddalic sie z miejsca zamieszania, przeslizgujac sie zrecznie przez tlum niczym czarny waz wsrod bagiennych traw. Kiedy Szarzy przesluchiwali zgromadzonych, dociekajac przyczyn zamieszania, nikt juz nie potrafil opisac go dokladnie, a wszyscy podawali rysopis zgodny z zywionymi przesadami. Zlodziej Nyueng Bao. A ci stanowili w Taglios prawdziwa plage. W owych czasach stolica mogla sie poszczycic mnostwem najrozmaitszych cudzoziemcow. Jak imperium dlugie i szerokie, do miasta przybywal kazdy prozniak, glupek i rozrabiaka. W ciagu zycia jednego pokolenia populacja potroila sie. Gdyby nie okrutna skutecznosc Szarych, Taglios zamieniloby sie w chaotyczny, morderczy rynsztok, piekielna otchlan pelna nedzy i rozpaczy. Palac nie pozwalal jednak, by nielad zapuscil w nim korzenie. Znakomicie dawal sobie rade z wykrywaniem wszelkich mozliwych tajemnic. Kariery kryminalistow zazwyczaj nie trwaly dlugo. Podobnie jak zywoty tych wszystkich, ktorym zachciewalo sie spiskowac przeciwko Radishy lub Protektorce. Zwlaszcza przeciwko tej ostatniej, ktora za nic miala pojecie nietykalnosci cielesnej. W minionych czasach intrygi i spiski stanowily miazmatyczna plage dotykajaca zywota kazdego Taglianina. Teraz sie to skonczylo. Protektorce sie to nie podobalo. Wiekszosc Taglian zas chciwie laknela aprobaty Protektorki. A nawet kaplani woleli unikac niebezpiecznego spojrzenia Duszolap. W pewnym momencie czarne ubranie chlopca gdzies zniknelo, a jego miejsce zajela biodrowa przepaska na modle Gunni, ktora nosil pod spodem. Teraz nie roznil sie juz niczym od pozostalym dzieci, wyjawszy lekko zoltawy odcien skory. Byl bezpieczny. Dorastal w Taglios. Mowil bez obcego akcentu, ktory moglby go zdradzic. IV Teraz nalezalo czekac, przyczaic sie w bezruchu, w bezczynnosci poprzedzajacej zawsze kazda powazniejsza akcje. Wyszlam juz z wprawy. Nie potrafilam po prostu rozsiasc sie wygodnie i albo sama zagrac w tonka, albo zwyczajnie patrzec, jak Jednooki i Goblin probuja sie nawzajem oszukiwac. Od ciaglego pisania mialam skurcze palcow, tak ze nie moglam dalej pracowac nad Kronikami.-Tobo! - zawolalam. - Chcesz isc zobaczyc, co sie dzieje? Tobo mial czternascie lat. Byl najmlodszy z nas. Dorastal w Czarnej Kompanii. Natura nie poskapila mu mlodzienczego entuzjazmu, niecierpliwosci i wiary we wlasna niesmiertelnosc oraz boska dyspense od kary ostatecznej. Bawily go zadania, ktore wykonywal dla Kompanii. Nie do konca chyba wierzyl w istnienie swego ojca. Nigdy nie mial okazji go poznac. My z kolei probowalismy nie dopuscic, by ktos szczegolnie go rozpieszczal. Tylko Goblin upieral sie, by traktowac go jak ukochanego syna. Probowal nawet uczyc chlopaka. Taglianski w pismie Goblin mial znacznie gorzej opanowany, nizli gotow bylby przyznac. Alfabet na co dzien uzywanej wulgaty liczyl sto liter, nastepnych czterdziesci zarezerwowane bylo dla kaplanow piszacych Stylem Wznioslym, ktory stanowil niemal drugi, niewymowny i ceremonialny jezyk. Dla potrzeb tych Kronik posluguje sie mieszanina obu stylow. Kiedy tylko Tobo nauczyl sie czytac, "wujek" Goblin kazal mu czytac dla siebie, na glos. -Moge wziac jeszcze kilka paczkow, Spioszka? Mama mowi, ze im wiecej ich bedzie, tym skuteczniej zwroca uwage w Palacu. Bylam zaskoczona, ze rozmawial z nia dosc dlugo, by tyle choc uslyszec. Chlopcy w jego wieku potrafia bywac co najmniej niemili. On przez caly czas byl jawnie niegrzeczny wobec matki. A byloby jeszcze gorzej, gdyby nie jego "wujkowie", ktorzy nie tolerowali takiego zachowania. Naturalnie, w oczach Tobo byl to po prostu kolejny przyklad spisku doroslych. Tak przynajmniej twierdzil oficjalnie. Prywatnie mozna bylo go przekonac, by posluchal glosu rozsadku. Przynajmniej od czasu do czasu. I oczywiscie kiedy zwracal sie do niego ktos, kto nie byl jego matka. -Moze kilka. Ale wkrotce zrobi sie ciemno. A potem zacznie sie przedstawienie. -Jak pojdziemy? Nie lubie, kiedy jestes kurwa. -Bedziemy bezdomnymi sierotami. - Chociaz to przebranie rowniez pociagalo za soba ryzyko. Moglismy wpasc w rece werbownikow, ktorzy wciela nas do armii Mogaby. W tych czasach jego zolnierze nie sa niczym wiecej jak niewolnikami poddanymi okrutnej dyscyplinie. Wielu to drobni kryminalisci, ktorym zaproponowano wybor miedzy surowa kara a sluzba. Pozostali to dzieci nedzy, nie majace dokad pojsc. Co zreszta stanowilo norme powszechnie obowiazujaca w armiach zawodowych, ktore Murgen i jego dawni towarzysze widzieli na dalekiej polnocy, na dlugo przedtem, zanim przystalam do Kompanii. -Dlaczego tak sie martwisz przebraniami? -Jesli nigdy powtornie nie ukazemy tej samej twarzy, nasi wrogowie nie beda mieli pojecia, kogo wlasciwie szukaja. Nigdy nie probuj ich nie doceniac. Zwlaszcza Protektorki. Juz nie raz udalo jej sie oszukac sama smierc. Tobo nie byl sklonny uwierzyc ani w to, ani w niewiele wiecej z naszej niezwyklej historii. Chociaz znacznie lzej niz wiekszosc ludzi przechodzil wlasnie okres, w ktorym wiedzial wszystko, co wiedziec warto, a nic, co powiedzieli starsi - zwlaszcza jesli zawieralo chocby najbledszy slad moralu - nie bylo warte sluchania. Nic na to nie mogl poradzic. Musial po prostu z tego wyrosnac. Ja zas mialam tyle lat, ile mialam, i nic nie moglam poradzic na to, ze mowilam rzeczy, o ktorych wiedzialam, iz na nic sie nie przydadza. -Wszystko jest w Kronikach. Twoj ojciec i Kapitan nie wymyslali bajeczek. W to rowniez nie chcial wierzyc. Nie upieralam sie. Kazdy z nas na wlasny sposob, we swoim czasie musi nauczyc sie szacunku dla Kronik. Marny los, jaki przypadl teraz w udziale Kompanii, uniemozliwial pelne uczestnictwo w tradycji. Tylko dwaj towarzysze ze Starej Gwardii wyszli calo z pulapki zastawionej przez Duszolap na kamiennej rowninie i z pozniejszych Wojen Kiaulunanskich. Goblin i Jednooki - obaj sa calkowicie niezdolni do przekazania mistyki Kompanii. Jednooki jest zbyt leniwy, natomiast Goblin ma zbyt duze trudnosci z wyslawianiem sie. Ja natomiast bylam wlasciwie dopiero uczennica, kiedy Stara Gwardia weszla na rownine w slad za Kapitanem scigajacym idee Khatovaru. Ktorego zreszta nie znalazl. A przynajmniej nie znalazl takiego Khatovaru, jakiego szukal. To zadziwiajace. Niedlugo bede weteranem z dwudziestoletnia sluzba. Mialam ledwie czternascie lat, gdy Kubel wzial mnie pod swoje skrzydla... Jednak nigdy nie bylam podobna do Tobo. W wieku czternastu lat od dawien dawna wiedzialam juz, co to bol. W ciagu tych lat, ktore minely od czasu, gdy Kubel mnie uratowal, w istocie stawalam sie coraz mlodsza... -Co? -Pytalem, dlaczego nagle zrobilas sie taka wsciekla? -Przypominalam sobie, jak to bylo, kiedy mialam czternascie lat. -Dziewczynom jest tak latwo... - Ugryzl sie w jezyk. Twarz mu pobladla. Wyraznie rzucalo sie w oczy jego pomocne pochodzenie. Byl aroganckim i zepsutym malym gnojkiem, ale mial dosc rozumu, by zdawac sobie sprawe, kiedy wkracza prosto w gniazdo jadowitych wezy. Powiedzialam mu o tym, co wiedzial, przemilczalam zas to, o czym nie mial pojecia. -Kiedy mialam czternascie lat, Kompania i Nyueng Bao zostali zamknieci w pulapce Jaicur. Dejagore, jak je tutaj nazywaja. - Reszta nie miala juz zadnego znaczenia. Reszta spoczywala bezpiecznie pogrzebana w przeszlosci. - Teraz juz prawie nie mam koszmarow. Tobo juz wczesniej do znudzenia nasluchal sie o Jaicur. Jego matka, babka i Wujek Doj tez tam byli. -Goblin twierdzi, ze te paczki naprawde beda niezle - wyszeptal Tobo. - I nie chodzi tylko o wielki blysk, o to, ze przemowia do sumienia. -To doprawdy niezwykle. - Sumienie bylo towarem rzadkim po obu stronach barykady. -Naprawde znalas mojego ojca? - Tobo slyszal przez cale zycie rozmaite opowiesci, ostatnio jednak najwyrazniej nabral ochoty, by dowiedziec sie wiecej. Imie Murgena zaczelo dla niego znaczyc cos wiecej nizli tylko pusty dzwiek. Powiedzialam to, co mowilam juz wczesniej. -Byl moim szefem. Nauczyl mnie czytac i pisac. Byl dobrym czlowiekiem. - Rozesmialam sie slabo. - Na tyle dobrym, na ile mozna takim byc, sluzac w Czarnej Kompanii. Tobo az przystanal. Wciagnal gleboko powietrza. Zbladzil spojrzeniem gdzies w mrok ponad moim lewym ramieniem. -Byliscie kochankami? -Nie, Tobo. Nie. Przyjaciolmi. Prawie. Z pewnoscia jednak nie tamto. Nie mial pojecia, ze jestem kobieta, az do chwili poprzedzajacej wymarsz na Lsniaca Rownine. A ja nie wiedzialam, ze on wie, poki nie przeczytalam jego Kronik. Nikt nie wiedzial. Mysleli, ze jestem ladnym karzelkiem, ktory nigdy nie urosnie. Pozwolilam im tak myslec. Czulam sie bezpieczniej, gdy uwazali mnie za jednego z chlopakow. -Aha. Ton jego glosu byl tak pozbawiony wyrazu, ze nie moglam sie nie zaczac zastanawiac, o co mu wlasciwie chodzilo. -Dlaczego w ogole pytasz? - Z pewnoscia nie mial zadnych powodow, by podejrzewac, ze zanim sie spotkalismy, zachowywalam sie inaczej niz teraz. Wzruszyl ramionami. -Tak tylko. Cos musialo go sprowokowac. Zapewne jakies: "Ciekawe, czy...", ktore padlo przypadkowo z ust Goblina czy Jednookiego podczas degustacji jednej z ich trucizn na slonie. -Umiesciles paczki za teatrem cieni? -Tak mi kazano. W teatrze cieni wykorzystuje sie sylwetki kukielek osadzone na patykach. Niektore maja ruchome konczyny. Swieca ustawiona w tle za lalkami rzuca ich cienie na ekran z bialego plotna. Operujacy kukielkami opowiada roznymi glosami historie. Jesli okaze sie dostatecznie zabawny, publicznosc moze rzucic kilka monet. Ten kukielkarz wystepowal na tym samym miejscu juz od ponad pokolenia. Spal za kulisami swej rozkladanej sceny. Dzieki temu zyl znacznie lepiej nizli wiekszosc zalewajacej Taglios ludzkiej tluszczy. Ale byl donosicielem. I nie lubilismy go w Czarnej Kompanii. Opowiadana historie, jak to zazwyczaj bywa, wzial z mitologii. A konkretnie z cyklu Khadi. Wystepowala tam bogini o zbyt wielu ramionach, ktora wciaz pozerala demony. Oczywiscie caly czas chodzilo o te sama kukielke demona. Troche jak w prawdziwym zyciu, gdzie ten sam demon zawsze niezmordowanie powraca. Ponad dachami od zachodu majaczyla jeszcze smuzka koloru. Nagle rozlegl sie rozdzierajacy skowyt. Ludzie przystaneli i zapatrzyli sie na jaskrawopomaranczowe swiatlo. Jasniejacy dym chwiejnie wypelzl spoza stanowiska kukielkarza. Jego pasma splataly sie w dobrze znany symbol Czarnej Kompanii - zebata czaszke pozbawiona dolnej szczeki, ziejaca plomieniami. Szkarlatny plomien blyszczacy w jej lewym oku zdawal sie zrenica, ktora przeszywa na wylot, poszukujac tego, czego obawiasz sie najbardziej. Symbol z dymu istnial tylko przez kilka sekund. Uniosl sie nie wiecej niz dziesiec stop w gore, po czym rozwial bez sladu. Pozostala po nim pelna leku cisza. Powietrze zdawalo sie szeptac: -Woda spi. Zawodzenie i rozblysk. W powietrze uniosla sie druga czaszka, tym razem srebrna z lekka nuta blekitu. Wytrzymala dluzej i uniosla sie kilkanascie stop wyzej niz poprzednia, zanim wreszcie zniknela. Szeptala: -Braciom nie pomszczonym. -Ida Szarzy! - wykrzyknal ktos na tyle wysoki, by patrzec ponad ludzkimi glowami. Dzieki temu, ze jestem niska, latwiej mi schowac sie w tlumie, rownoczesnie jednak znacznie trudniej zorientowac sie, co sie dzieje poza nim. Szarzy zawsze sa gdzies blisko. Jednak wobec tego typu zajsc pozostaja bezradni. Takie zjawiska moga zdarzyc sie wszedzie, w kazdej wlasciwie chwili i zazwyczaj trwaja one zbyt krotko, by Szarzy byli w stanie zareagowac. Przyjelismy zelazna zasade, w mysl ktorej sprawcow nigdy nie powinno byc w poblizu, gdy przemawiaja paczki. Szarzy doskonale zdawali sobie z tego sprawe. Wiec po prostu przespaceruja sie przez tlum. Protektorke nalezy zadowolic. Malych Shadar trzeba nakarmic. -Teraz! - mruknal Tobo, gdy przybyli czterej Szarzy. Kukielkarz z wrzaskiem wybiegl zza sceny, zakrecil sie jak fryga, spojrzal w kierunku swego teatrzyku i zamarl z szeroko otwartymi ustami. Tym razem rozblysk nie byl tak jaskrawy, ale trwal dluzej niz poprzednie. W slad za nim dym zwinal swe sploty w bardziej skomplikowany wizerunek. Pojawil sie potwor, ktory popatrzyl na Shadar. Jeden z Szarych bezdzwiecznie wypowiedzial imie: "Niassi". Niassi byl jednym z wazniejszych demonow z mitologii Shadar. Podobny, pod inna nazwa, istnial tez w wierzeniach Gunni. Niassi byl wodzem wewnetrznego kregu najpotezniejszych demonow. W religii Shadar, ktora stanowi herezje Yehdna, jest miejsce na pieklo, w ktorym po smierci odbywa sie kary za grzechy, jednakze dopuszcza ona rowniez istnienie Piekla na ziemi w stylu Gunni, zarzadzanego przez demony dzialajace z ramienia Niassi i nasylane na szczegolnych lotrow. Mimo iz doskonale zdawali sobie sprawe, ze ktos z nich sobie szydzi, Szarzy stali niczym wrosnieci w ziemie. To bylo cos nowego, szczegolnie dotkliwy atak z zupelnie niespodziewanej strony. A nastapil w chwili, gdy jeszcze bardziej zjadliwe plotki kojarzyly Szarych z ohydnymi rytualami odprawianymi rzekomo przez Protektorke. Dzieci znikaja. Rozum podpowiada, ze w miescie tak rozleglym i zatloczonym jest to rzecza nieuchronna, nawet jesli nie przylozy do tego reki zaden zly czlowiek. Dzieci znikaja w ten sposob, ze po prostu odchodza gdzies i gubia sie. A potworne rzeczy przydarzac sie moga nawet najlepszym ludziom. Chytre, obrzydliwe plotki potrafia zmienic slepe zlo przypadku w dokonane z premedytacja zbrodnie ludzi, ktorym i tak nikt przeciez nie ufal. Pamiec potrafi byc wybiorcza. Coz zlego w tym, ze klamiemy troche na temat naszych wrogow. Tobo wykrzyknal cos obrazliwego. Zaczelam go wiec odciagac, wlokac w strone naszej siedziby. Pozostali przylaczyli sie do niego i wkrotce juz pod adresem Szarych posypaly sie przeklenstwa i szyderstwa. Tobo zdazyl jeszcze rzucic kamien, ktory trafil w turban jednego z Szarych. Bylo zbyt ciemno, aby mogli dostrzec nasze twarze. Zaczeli siegac po bambusowe palki. Nastroj w tlumie powoli robil sie naprawde nieprzyjemny. Trudno bylo nie pomyslec, ze moze naprawde w naszym diabelskim pokazie krylo sie znacznie wiecej, nizli moglo zobaczyc gole oko. Znalam naszych domowych czarodziei. I wiedzialam, ze Taglianie nie traca latwo panowania nad soba. Wiele przeciez potrzeba cierpliwosci i samokontroli, aby tak wielu ludzi moglo razem zyc tak nienaturalnie blisko siebie. Rozejrzalam sie dookola w poszukiwaniu wron, przemykajacych po niebie nietoperzy czy jakichkolwiek innych stworzen, ktore mozna by uznac za szpiegow Protektorki. Po zapadnieciu zmroku ryzyko staje sie jeszcze wieksze. Nie jestesmy w stanie dostrzec tego, co moze obserwowac nas. Wzielam Tobo pod ramie. -Nie powinienes tego robic. Jest juz wystarczajaco ciemno, aby cienie wyszly na low. Nie wywarlo to na nim zadnego wrazenia. -Goblin bedzie zadowolony. Duzo czasu nad tym przesiedzial. I wszystko tak swietnie sie udalo. Szarzy dmuchneli w gwizdki, wzywajac posilki. Czwarty paczek oddal dymnego ducha. Ale nas juz to przedstawienie ominelo. Poprowadzilam Tobo przez pulapki na cienie, jakie tylko dalo sie znalezc miedzy miejscem akcji a naszymi kwaterami. Juz wkrotce bedzie musial sie zdrowo tlumaczyc przed kilkoma wujkami. Tylko ci, dla ktorych paranoja stanowi sposob na zycie, dotrwaja, aby zakosztowac slodkiego smaku zemsty Kompanii. Tobo naprawde potrzebowal nauczki. Jego zachowanie z latwoscia moglby wykorzystac bystrzejszy wrog. V Natychmiast po naszym przybyciu Sahra wezwala mnie do siebie, ale nie by zrugac za to, ze pozwolilam Tobo podejmowac glupie ryzyko, ale bym byla swiadkiem realizacji kolejnego posuniecia. Byc moze faktycznie nadszedl czas, aby Tobo znalazl sie w sytuacji, ktora go przestraszy i zmusi, aby poszedl po rozum do glowy. Zycie w podziemiu jest bezlitosne. Rzadko sie zdarza, by dalo ci wiecej niz jedna szanse. Tobo musi wreszcie w pelni pojac te prawde. Sahra wypytala mnie o wydarzenia w miescie, a potem zadbala rowniez o to, by Jednooki i Goblin zaznali skutkow jej niezadowolenia. Tobo nie bylo i nie mogl sie bronic. Goblin i Jednooki bynajmniej sie nie przejeli. Zadna czterdziestoparolatka - ot, taka dziewczynka w ich oczach - nie byla w stanie oniesmielic tych zywych skamielin. Poza tym w polowie sami ponosili odpowiedzialnosc za psoty Tobo. -Teraz przywolam Murgena - powiedziala Sahra. Wydawalo sie, ze nagle zabraklo jej pewnosci siebie. Ostatnimi czasy rzadko z nim rozprawiala. Wszyscy zastanawialismy sie dlaczego. Zwiazek jej i Murgena byl prawdziwym przykladem romantycznej milosci, jakby wyjetej zywcem z legendy, wraz ze wszystkimi charakterystycznymi motywami, wlaczywszy w to sprzeciw wobec woli bogow, rozczarowanych rodzicow, rozpaczliwa rozlake i polaczenie, intrygi wrogow i tak dalej. Pozostawala jeszcze chyba tylko wyprawa jednego na ratunek drugiemu do krainy umarlych. A w chwili obecnej Murgen, dzieki uprzejmosci szalonej czarownicy Duszolap, tkwil w calkiem niezlym lodowatym piekle. On i wszyscy Uwiezieni zyli wciaz, pograzeni w magicznej stazie, pod powierzchnia rowniny lsniacego kamienia, w miejscu i warunkach znanych nam wylacznie dzieki temu, ze Sahra byla zdolna przywolywac ducha Murgena. Moze sama staza byla zrodlem problemu? Z kazdym dniem Sahra stawala sie coraz starsza. Dla Murgena czas nie plynal. Moze zaczela sie obawiac, ze zanim uwolnimy Uwiezionych, bedzie juz starsza od jego matki? To smutne, ale po latach studiow zrozumialam, ze wiekszosc wydarzen historycznych tak naprawde sprowadza sie do kwestii osobistych, takich jak ta, nie zas poscigu za wznioslymi ideami. Dawno temu Murgen nauczyl sie opuszczac swe cialo podczas snu. Do teraz zachowal poniekad te zdolnosc, lecz niestety, zostala ona ograniczona uwarunkowaniami jego pulapki. Byl calkowicie pozbawiony mozliwosci dokonania czegokolwiek poza obszarem groty starozytnych, o ile nie zostal wezwany przez Sahre albo - taka mozliwosc tez istniala i sama mysl o niej wywolywala w nas dreszcz - przez jakiegokolwiek innego nekromante, ktory wiedzialby, jak don dotrzec. Duch Murgena byl idealnym szpiegiem. Poza naszym kregiem nikt procz jednej chyba tylko Duszolap nie bylby w stanie wykryc jego obecnosci. Murgen donosil nam o kazdej intrydze naszych wrogow - a przynajmniej o tych, ktorych istnienie jawilo nam sie w sposob dostatecznie przekonujacy, aby poprosic Sahre o zbadanie sprawy. Cala procedura byla klopotliwa i miala swoje ograniczenia, jednak mimo to Murgen stanowil nasza najsilniejsza bron. Nie przezylibysmy bez niego. A Sahra wzywala go z coraz wieksza niechecia. Bogowie jedni wiedza, jak trudno jest zachowac wiare. Wielu z naszych braci utracilo ja, a potem z kazdym dniem odsuwali sie od nas, ginac gdzies w chaosie imperium. Niektorzy moze odzyskaja dawny zapal, jesli odniesiemy jeden czy dwa wyrazne sukcesy. Minione lata okazaly sie bolesne dla Sahry. Stracila trojke dzieci - bol, ktorego zaden kochajacy rodzic nie powinien znosic. Ich ojca stracila rowniez, ale nie przysporzylo jej to zbyt wielkiego cierpienia. Zaden z tych, ktorzy go pamietali, nie potrafil powiedziec o nim dobrego slowa. Cierpiala z nami wszystkimi podczas oblezenia Jaicur. Moze Sahra - i caly lud Nyueng Bao - rozgniewali Ghangheshe. A moze ten bog o sloniowych glowach po prostu bawil sie kosztem swych wiernych? Wiadomo, ze Kina lubowala sie w takich wlasnie rzeczach. Goblin i Jednooki zazwyczaj nie uczestniczyli w obrzedzie wywolywania Murgena przez Sahre. Nie potrzebowala ich pomocy. Zakres magicznych zdolnosci, jakimi dysponowala, byl waski, ale nie brakowalo im mocy, ci dwaj zas potrafili narobic klopotow, nawet wowczas gdy starali sie zachowywac wlasciwie. Obecnosc tych zywych skamielin akurat teraz, tutaj, upewnila mnie, ze szykuje sie cos niezwyklego. Obaj byli tak starzy, ze przy zyciu utrzymywaly ich jedynie czarodziejskie umiejetnosci. Jednooki, jesli Kroniki nie klamaly, dawno skonczyl dwiescie lat. Jego nieodlaczny towarzysz mlodszy byl o niecaly wiek. Zaden nie jest szczegolnie rosly. I bardzo dobrze. Obaj sa nizsi ode mnie. I nigdy nie byli wyzsi, nawet zanim zmienili sie w wyschniete stare truchla. Co nastapilo zapewne, kiedy mieli mniej wiecej kolo pietnastu lat. Nie potrafilam sobie wyobrazic Jednookiego inaczej jak starego. Musial sie juz stary urodzic. I nosil najwstretniejszy i najbardziej parszywy czarny kapelusz, jaki kiedykolwiek widzial swiat. Moze Jednooki nie jest w stanie umrzec, poniewaz ciazy na nim przeklenstwo tego kapelusza? Moze kapelusz uzywa go jako nosiciela i zycie Jednookiego jest tylko kwestia przetrwania jego nakrycia glowy. Ten popekany, smierdzacy kawal zlachmanionego filcu trafi do najblizszego ognia, zanim zwloki Jednookiego skoncza podrygiwac. Wszyscy nienawidzili tego kapelusza. W szczegolnosci zas nie znosil go Goblin. Wspominal o nim za kazdym razem, gdy wdal sie w sprzeczke z Jednookim, co przydarzalo sie mniej wiecej tak czesto, jak sie spotykali. Jednooki jest maly, czarnoskory i pomarszczony. Goblin jest maly, bialy i pomarszczony. Ma twarz jak zaschniety pysk ropuchy. Jednooki wspomina o tym w kazdej klotni zdarzajacej sie zawsze, gdy tylko maja widownie, z ktorej nikt nie ma tyle odwagi, by sie wtracic. Jednak gdy Sahra jest w poblizu, ze wszystkich sil staraja sie zachowywac przyzwoicie. Ta kobieta ma jakis dar. Potrafi z ludzi wydobyc ich najlepsze cechy. Wyjatkiem jest jej matka. Chociaz prawde mowiac, to Trollica bywa znacznie gorsza, kiedy corki nie ma w poblizu. Naprawde jestesmy szczesliwi, nie muszac nazbyt czesto widywac Ky Gothy. Okrutnie dokuczaja jej stawy. Angazujemy Tobo do opieki nad nia, cynicznie wykorzystujac szczegolna niewrazliwosc, jaka okazuje wobec jej jadu. Chlopak jest zreszta jej oczkiem w glowie - co z tego, ze jego ojciec byl jakas obca gnida. Sahra zwrocila sie do mnie: -Oni twierdza, ze znalezli skuteczniejszy sposob materializacji Murgena. Tak ze bedziemy mogli z nim bezposrednio rozmawiac. - Zazwyczaj Sahra musiala sama sie z nim komunikowac, kiedy juz go przyzwala. Mnie zupelnie brakowalo spirytystycznego ucha. Odrzeklam: -Jesli bedziecie w stanie dokonac przywolania w wystarczajacym stopniu, zeby pozostali mogli go zobaczyc i uslyszec, to Tobo rowniez powinien przy tym byc. Ostatnio zaczal zadawac mi mnostwo pytan na temat ojca. Sahra spojrzala na mnie dziwnie. Najwyrazniej probowalam cos przekazac, ale ona nie pojmowala, o co mi chodzi. -Chlopak powinien poznac swego starego - wycharczal Jednooki. Spojrzal na Goblina, czekajac tylko, by jego slowom zaprzeczyl czlowiek, ktory swojego w ogole nie znal. Bylo to dla nich typowe. Zaczac sprzeczke, nie dbajac o takie drobiazgi, jak fakty albo zdrowy rozsadek. Spor o to, czy warci sa klopotow, jakie sprawiaja, ciagnal sie od pokolen. Tym razem Goblin pohamowal sie. Swoja replike zachowal na czas, kiedy Sahry nie bedzie w poblizu i nie bedzie mogla zawstydzic go apelem do rozumu. Sahra skinela na Jednookiego. -Ale najpierw musze sie przekonac, czy wasz gambit naprawde zadziala. Jednooki od razu zaczal sie nadymac. Ktos osmielil sie zaproponowac test polowy jego magii? Dajcie spokoj! Zapomnijcie o tym, co bylo. Tym razem... -Nie zaczynaj - ostrzeglam. Czas wywarl na Jednookim swe pietno. Staruch nie do konca mogl juz polegac na wlasnej pamieci. A ostatnio zdradzal sklonnosc do calkowitej dekoncentracji w samym srodku wykonywanej czynnosci. Albo zapominania powodow, dla ktorych wlasnie na kogos sie wydzieral. Tym sposobem niekiedy calkiem beznadziejnie przeczyl sam sobie. Byl juz tylko bladym cieniem tego wyschnietego starego antyku, jakim go poznalam, choc dzieki wlasnej mocy wciaz jeszcze jakos funkcjonowal. Jednak w polowie kazdej wyprawy zapominal, dokad wlasciwie zmierzal. Co prawda niekiedy wychodzilo mu to na dobre, zazwyczaj wszakze powodowalo klopoty. Kiedy bylo trzeba, Tobo dbal o to, by Jednooki dotarl do celu. On tez przepadal za dzieciakiem. Rosnaca slabosc malego czarodzieja sprawiala, ze latwiej bylo go utrzymac w domu, z dala od pokus miasta. Jedna chwila nieuwagi mogla przeciez zgubic nas wszystkich. A Jednooki nigdy wlasciwie do konca nie pojal, na czym polega dyskrecja. Goblin zachichotal, gdy zobaczyl, ze Jednooki ustepuje. Zaproponowalam: -Czy wy dwaj moglibyscie sie wreszcie skoncentrowac na tym, co macie zrobic? - Przesladowal mnie strach, ze pewnego dnia Jednooki zasnie w srodku jakiegos smiertelnie groznego zaklecia, a nas zaleje horda demonow albo lawina krwiozerczego robactwa, wscieklego, ze wyrwano je z jakiegos bagna odleglego o tysiace mil. - To naprawde wazne. -To zawsze jest wazne - warknal Goblin. - Nawet kiedy to tylko: "Goblin, nie moglbys mi pomoc, bo jestem zbyt leniwa, zeby sama wypolerowac srebra?", brzmi to tak, jakby swiat sie konczyl. Wszystko jest niby zawsze takie wazne? Hmm! -Widze, ze jestes dzis wieczorem w dobrym nastroju. -Miau! Jednooki zwlokl sie z zajmowanego krzesla. Wsparl sie na lasce, wymruczal jakas niepochlebna uwage pod moim adresem i powloczac nogami, poczlapal do miejsca, gdzie stala Sahra. Zapomnial, ze jestem kobieta. Kiedy o tym pamietal, bywal znacznie mniej nieprzyjemny, chociaz nigdy przeciez nie oczekiwalam wyjatkowego traktowania wylacznie dlatego, ze mialam nieszczescie sie nia urodzic. Od dnia, kiedy zaczal chodzic o lasce, Jednooki stal sie grozny w zupelnie nowy sposob. Zwykl nia bic ludzi. Albo ich zgac. Bez przerwy zasypial to tu, to tam, ale nigdy nie mozna bylo byc pewnym, czy drzemka nie jest udawana. Jesli tylko symulowal, koniec laski w kazdej chwili mogl zaplatac sie miedzy czyjes nogi. Ale tak naprawde balismy sie tego, ze Jednooki dlugo juz nie pociagnie. Bez niego nasze szanse na unikniecie wykrycia zmniejszaly sie dramatycznie. Goblin z pewnoscia staralby sie jak tylko potrafi, ale sam bylby po prostu niewiele znaczacym czarodziejem. Nasza sytuacja wymagala zas pracy co najmniej dwoch takich jak oni i to w szczytowej formie. -Zaczynaj, kobieto - zgrzytnal zebami Jednooki. - Goblin, ty bezwartosciowy worku robalich smarkow, dasz wreszcie te rzeczy tutaj? Nie mam zamiaru sterczec tak przez cala noc. Sahra juz rozstawila dla nich stol. Sama nie uzywala zadnych pomocniczych instrumentow. W okreslonym momencie po prostu koncentrowala swe mysli na osobie Murgena. Zazwyczaj szybko nawiazywala kontakt. W czasie gdy trapily ja miesieczne dolegliwosci i kiedy obnizala sie jej wrazliwosc, zwykla spiewac w Nyueng Bao. W przeciwienstwie do niektorych braci z Kompanii, mam kiepski sluch jezykowy. Z Nyueng Bao prawie nic nie rozumiem. Jej piosenki z pozoru brzmialy jak kolysanki. Niewykluczone jednak, ze ich slowa niosly jakies glebsze znaczenie. Wujek Doj przez caly czas mowil zagadkami, upierajac sie rownoczesnie, ze sens jego slow bylby dla nas calkowicie jasny, gdybysmy tylko zechcieli nadstawic ucha. Wujek Doj zazwyczaj przebywa gdzie indziej. Dzieki Bogu. Ma jakies wlasne plany - aczkolwiek nawet on chyba nie wie do konca, o co mu chodzi. Jego swiat powoli odchodzi w przeszlosc i zmienia sie w sposob, ktorego on chyba nie akceptuje. Goblinowi udalo sie jakos przytargac do stolu worek pelen roznych przedmiotow, nie powodujac wybuchu gniewu u Jednookiego. Ostatnimi czasy coraz odwazniej wystepowal przeciwko niemu, chocby tylko w imie skutecznosci dzialania. Jednak gdy w gre wchodzila praca, nie marnowal czasu na wypowiadanie swych opinii. Nawet kiedy pracowali razem, jak teraz, rozkladajac narzedzia, zaraz zaczynali sie sprzeczac o wlasciwe polozenie praktycznie kazdego instrumentu. Mialam ochote dac im klapsa, jakby byli rozdokazywanymi czterolatkami. Sahra zaczela spiewac. Miala piekny glos. Nie powinna go tak zaniedbywac i uzywac wylacznie w tego rodzaju celach. Chociaz w scislym tego slowa znaczeniu, bynajmniej nie uprawiala nekromancji. Nie nakazywala Murgenowi absolutnego posluszenstwa, nie wywolywala tez jego ducha - Murgen wciaz gdzies tam zyl. Tylko jego duch, zwabiony inwokacja, opuszczal grob. Zalowalam, ze pozostalych Uwiezionych rowniez nie da sie przywolac. Zwlaszcza Kapitana. Potrzebowalismy odrobiny natchnienia. W przestrzeni miedzy Goblinem a stojacym po przeciwnej stronie stolu Jednookim zaczal sie formowac obloczek jakby drobniutkiego pylu. Nie, to nie byl pyl. Ani dym. Dotknelam palcem, posmakowalam. To byla delikatna, chlodna, wodna mgielka. Goblin rzekl do Sahry: -Jestesmy gotowi. Ton jej glosu zmienil sie. Zabrzmialy w nim niemalze czule tony. Ale sens slow umykal mi jeszcze bardziej niz poprzednio. W powietrzu miedzy dwoma czarodziejami zmaterializowala sie twarz Murgena, drzac niczym odbicie na wzburzonej powierzchni stawu. Bylam zaskoczona, nie zaangazowana magia, ale samym widokiem. Wygladal identycznie, jak go zapamietalam, na jego obliczu nie bylo ani jednej nowej zmarszczki. A przeciez zadne z nas nie wygladalo juz tak jak dawniej. Sahra zaczynala powoli przypominac swoja matke z czasow Jaicur. Oczywiscie, nie byla tak masywnie zbudowana. No i nie kolysala sie, chodzac, co u tamtej stanowilo efekt dokuczajacych stawow. Ale jej piekno przemijalo szybko. Doprawdy cud, ze ta zazwyczaj szybko zanikajaca cecha kobiet Nyueng Bao u niej utrzymala sie tak dlugo. Slowem o tym nie wspomniala, aczkolwiek wyraznie takie mysli nieraz przychodzily jej do glowy. Byla przeciez po swojemu prozna. Jednak miala po temu wszelkie podstawy. Czas zaiste jest najbardziej niegodziwym ze wszystkich lotrow. Murgen nie byl zadowolony, ze sie go wzywa. Obawialam sie, ze cierpi, czujac niepokoj dreczacy Sahre. Przemowil. A ja nie mialam najmniejszych klopotow ze zrozumieniem go, choc jego glos byl tylko eterycznym szeptem. -Snilem. Jest takie miejsce... - Jego irytacja powoli rozwiewala sie. Zastapilo ja najczystsze przerazenie. A ja wiedzialam, ze snil o miejscu szkieletow, ktore pojawia sie w Kronikach spisanych jego reka. - Biala wrona... - Rzeczywiscie chyba mielismy problem, skoro wolal snuc sie po sennych pejzazach Kiny, nizli zakosztowac bodaj cienia prawdziwego zycia. Sahra poinformowala go: -Jestesmy gotowi do dzialania. Radisha zwolala niedawno zebranie Tajnej Rady. Zobacz, czym sie zajmuja. Upewnij sie, czy Labedz jest obecny. - Oblicze Murgena rozwialo sie w mgle. Sahra popatrzyla za nim smutno. Goblin i Jednooki zaczeli pomstowac na Chorazego, ze tak szybko odszedl. -Widzialam go - powiedzialam. - Swietnie. Slyszalam go rowniez. Dokladnie w taki sposob, jak zawsze sobie wyobrazalam, ze duch bedzie mowil. Goblin wyszczerzyl sie i odparl: -To dlatego, ze slyszalas to, co spodziewalas sie uslyszec. Wiesz dobrze, ze tak naprawde zaden dzwiek nie docieral do twoich uszu. Jednooki skrzywil sie. Nigdy nic nikomu nie wyjasnial. Chyba ze tlumaczyl sie przed Ky Gota, kiedy przylapala go na wslizgiwaniu sie do domu posrod nocy. Wowczas potrafil stworzyc opowiesc tak zawila jak sama historia Kompanii. Sahra przemowila glosem wyraznie zdradzajacym wysilek ukrycia przepelniajacej ja goryczy: -Moze wpuscic Tobo do srodka? Wiemy juz, ze nie bedzie zadnych wybuchow ani ognia, a wam udalo sie wypalic tylko dwie dziury w blacie stolu. -Bezpodstawne zarzuty! - oznajmil Jednooki. - Stalo sie tak tylko dlatego, ze ten oto Zabi Pysk... Calkowicie zignorowala jego slowa. -Tobo moze zapisywac, co Murgen ma nam do powiedzenia. Zeby Spioszka wykorzystala to pozniej. Juz czas, bysmy stali sie kims innym. Wyslij poslanca, jesli Murgen odkryje jakies zagrozenie. Taki byl plan. Wowczas odnosilam sie don z jeszcze mniejszym entuzjazmem niz teraz. Chcialam zostac i porozmawiac ze starym przyjacielem. Ale cala rzecz byla znacznie powazniejsza nizli jakiekolwiek spotkanie po latach. Wazniejsza niz wiedza o losach Kubla. VI Murgen przemykal po Palacu niczym duch. Porownanie to wzbudzilo w nim niejakie rozbawienie, ale tak naprawde nic juz nie potrafilo go rozsmieszyc. Poltorej dekady spedzone w grobie moze doszczetnie pozbawic poczucia humoru.Palac, ktory zawsze przypominal spietrzona sterte kamieni, w niczym nie zmienil swego charakteru. Coz, moze na korytarzach bylo jeszcze wiecej kurzu. A budynek coraz rozpaczliwiej potrzebowal remontu. Wszystko przez Duszolap, ktora nie lubila platajacych sie pod nogami tlumow ludzi. Wiekszosc wczesniej zatrudnionej, etatowej sluzby palacowej zostala odprawiona, a na jej miejsce przyjmowano od czasu do czasu przypadkowych pracownikow, ktorym placono dniowki. Gmach Palacu wznosil sie na szczycie sporego wzgorza. Kazdy kolejny wladca Taglios - pokolenie za pokoleniem - rozbudowywal go, nie dlatego, by zyskac wiecej przestrzeni, ale by pozostac w pamieci potomnych i podtrzymywac tradycje. Taglianie zartowali, ze za kolejne tysiac lat nie bedzie juz miasta, tylko bezkresne mile kwadratowe Palacu. W wiekszosci zrujnowanego. Radisha Drah, oswoiwszy sie z faktem, ze jej brat Prahbrindrah Drah zaginal podczas wojen z Wladcami Cienia, dodatkowo zas zmobilizowana grozba wzbudzenia gniewu Protektorki, oglosila sie glowa Panstwa. Tradycjonalisci wspolnot wyznaniowych nie chcieli kobiety u wladzy, jednakze dla nikogo nie bylo tajemnica, iz ta wlasnie kobieta od lat juz faktycznie piastowala swoja funkcje. Zarzucane jej wady dawaly sie zasadniczo wytlumaczyc ambicjami jej krytykow. W zaleznosci od tego, kto wyglaszal negatywna opinie, miala popelnic jeden z dwu wielkich bledow. Tudziez oba naraz. Pierwszym byla zdrada Czarnej Kompanii, skoro przeciez powszechnie bylo wiadomo, ze nikt nigdy na takiej zdradzie nie zyskal. Drugim - szczegolnie chetnie wypominanym przez wyzszych kaplanow - sam fakt najecia Czarnej Kompanii na sluzbe. W chwili obecnej zagrozenie, jakie stanowili niegdys Wladcy Cienia, ze szczetem wykorzenione przez Czarna Kompanie, nie stanowilo kontrargumentu merytorycznie atrakcyjnego. Wraz z Radisha w komnacie spotkan Rady znajdowalo sie kilka z oczywistych wzgledow niezadowolonych osob. Spojrzenie obserwatora automatycznie wedrowalo najpierw ku Protektorce. Duszolap wygladala dokladnie tak samo jak zawsze: szczupla, androgyniczna, a jednak zmyslowa, w czarnej skorze, czarnej masce, czarnym helmie i czarnych skorzanych rekawicach. Siedziala za Radisha, nieco wysunieta w lewo, spowita kurtyna cienia. Choc nie podkreslala w zaden szczegolny sposob swej obecnosci, jasne bylo, kto podejmuje ostateczne decyzje. Z kazda kolejna godzina, kazdego dnia Radisha znajdowala nowe powody, by zalowac, ze pozwolila akurat temu konkretnemu wielbladowi wsadzic pysk do swego namiotu. Koszty uchylenia sie od wywiazania sie z nieszczesnej obietnicy zlozonej Czarnej Kompanii byly juz nie do zniesienia. Z pewnoscia dotrzymanie danego slowa nie byloby tak bolesne. Coz gorszego mogloby sie bowiem zdarzyc od cierpien, jakie musiala obecnie znosic, gdyby razem z bratem pomogla jednak Kapitanowi znalezc droge do Khatovaru? Po obu jej stronach, przy pulpitach, zwroceni do siebie twarzami, w odleglosci pietnastu stop stali skrybowie usilujacy dzielnie notowac wszystko, co zostalo powiedziane. Jedna grupa sluzyla Radishy. Druga zatrudniala Duszolap. Od czasu do czasu, juz po fakcie, wybuchaly spory w kwestii tresci decyzji podjetych podczas posiedzenia Tajnej Rady. Obie kobiety mialy naprzeciw siebie stol z blatem dlugim na dwanascie stop i szerokim na cztery. Za tym ze wszech miar niedostatecznym szancem zasiadali czterej mezczyzni. Wierzba-Labedz zajmowal pozycje u lewego kranca. Jego wspaniale niegdys blond loki posiwialy i stracily polysk. Wyzej na glowie wyraznie juz sie przerzedzaly. Labedz byl obcokrajowcem. Labedz byl jednym klebkiem nerwow. Labedz mial robote, ktorej wcale nie chcial, ale z ktorej nie potrafil zrezygnowac. Labedz jechal na grzbiecie tygrysa. Wierzba-Labedz dowodzil Szarymi. W oczach opinii publicznej. W rzeczywistosci ledwie mozna go bylo okreslic mianem figuranta. Jesli juz zdarzalo mu sie otworzyc usta, wychodzily z nich slowa Duszolap. Jednak nienawisc ludu, ktorej przedmiotem zasluzenie